Τα πάντα για τη νέα ΚΑΠ

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζει ο παραγωγός για την ενιαία ενίσχυση, τις ορολογίες και τις μεταβολές που επήλθαν, με απλά παραδείγματα και ερωταπαντήσεις.

Όλο το προηγούμενο διάστημα στην Ένωση Αγρινίου, τόσο μέσα απ’ τις ημερίδες που πραγματοποιήσαμε όσο και με σειρά αναρτήσεων στην ιστοσελίδα μας, σε μια προσπάθεια ολοκληρωμένης ενημέρωσης των καλλιεργητών και των κτηνοτρόφων, αναλύσαμε με κάθε λεπτομέρεια και με απλουστευμένο τρόπο το τι ακριβώς είναι η νέα ΚΑΠ.

Απαντήσαμε σε πολλές δεκάδες ερωτημάτων παραγωγών της Αιτωλοακαρνανίας και όχι μόνο, παρουσιάσαμε τις βασικές έννοιες, εξηγήσαμε όλες τις αλλαγές. Σήμερα, με βάση την ενημέρωση και την «κωδικοποίηση» της νέας ΚΑΠ απ’ τον ΟΠΕΚΕΠΕ, παρουσιάζουμε σε ενιαία μορφή το σύνολο των μεταβολών μέχρι και το 2020, μέσα από μια σειρά ερωτήσεων και απαντήσεων, που επεξηγούν πλήρως τη νέα ΚΑΠ, ώστε συγκεντρωμένα να είναι διαθέσιμη κάθε αναγκαία πληροφορία σε όλους τους αγρότες.

 ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

1. Τι αλλάζει η μετάβαση από το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης;

Από το 2015 η ενιαία ενίσχυση αντικαθίσταται από νέες άμεσες ενισχύσεις, που περιλαμβάνουν τη βασική ενίσχυση, την πράσινη ενίσχυση και, για όσους είναι κάτω των 40 ετών και νεοεισερχόμενοι, την ενίσχυση για τους γεωργούς νεαρής ηλικίας.

Τα δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης, όπως είχαν χορηγηθεί βάσει των Καν.(ΕΚ) 1782/2003 και (ΕΚ) 73/2009, έληξαν στις 31.12.2014. Το 2015 χορηγούνται νέα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης, σύμφωνα με την επιλέξιμη έκταση που θα δηλώσουν οι γεωργοί με την υποβολή της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης και εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις. Ειδικά για το 2015 η ενιαία αίτηση ενίσχυσης αποτελεί και αίτηση χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης.

2. Τι αξία θα έχουν τα νέα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης;

Πριν την 15η Μαΐου 2015, που είναι η καταληκτική ημερομηνία υποβολής της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης, δεν είναι δυνατή η ενημέρωση των γεωργών για το ύψος, στο οποίο θα διαμορφωθεί η μοναδιαία αξία των νέων δικαιωμάτων τους, δεδομένου ότι η αξία των δικαιωμάτων εξαρτάται και από τον αριθμό των εκταρίων επιλέξιμης γης, που θα δηλωθεί σε κάθε περιφέρεια το έτος αιτήσεων 2015. Προβλέπεται το φθινόπωρο του 2015 η ενημέρωση των γεωργών, με κάθε πρόσφορο μέσο, για τον αριθμό και την προσωρινή αξία των δικαιωμάτων τους.

3. Τι σημαίνει ότι η αξία των δικαιωμάτων υπόκειται σε σταδιακή σύγκλιση;

Η αξία των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, που θα χορηγηθούν το 2015, θα διαφοροποιείται για κάθε έτος ως το 2019. Έτσι, η μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, των οποίων η αρχική μοναδιαία αξία είναι μικρότερη από το 90% της περιφερειακής μοναδιαίας αξίας το 2019 θα αυξηθεί, το αργότερο για το έτος υποβολής αιτήσεων 2019, τουλάχιστον κατά το ένα τρίτο της διαφοράς μεταξύ της αρχικής μοναδιαίας αξίας τους και του 90% της περιφερειακής μοναδιαίας αξίας το 2019.

Για τη χρηματοδότηση της αύξησης της αξίας των εν λόγω δικαιωμάτων ενίσχυσης, η μοναδιαία αξία δικαιωμάτων ενίσχυσης με αρχική μοναδιαία αξία ανώτερη της περιφερειακής μέσης μοναδιαίας αξίας του 2019 μειώνεται σταδιακά από το 2015 έως το 2019. Η μέγιστη μείωση της αρχικής μοναδιαίας αξίας των δικαιωμάτων αυτών περιορίζεται στο 30%.

Επιπλέον, για το έτος υποβολής αιτήσεων 2019 το αργότερο, κανένα δικαίωμα ενίσχυσης δε θα έχει μοναδιαία αξία χαμηλότερη του 60% της περιφερειακής μοναδιαίας αξίας το 2019, εκτός αν αυτό συνεπάγεται μέγιστη μείωση που υπερβαίνει το όριο του 30%. Στην περίπτωση αυτή η ελάχιστη μοναδιαία αξία καθορίζεται στο απαιτούμενο επίπεδο ώστε να τηρείται το εν λόγω κατώτατο όριο Η μετάβαση από την αρχική μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης του 2015 στην τελική μοναδιαία αξία τους το 2019 πραγματοποιείται σε ίσα βήματα αρχής γινομένης από το 2015.

4. Τι σημαίνει "μείωση των ενισχύσεων" άνω των 150.000 €;

Από το 2015 δε χορηγείται βασική ενίσχυση άνω των 150.000 €. Στο ποσό αυτό δεν συνυπολογίζεται η πράσινη ενίσχυση και η ενίσχυση για το καθεστώς γεωργών νεαρής ηλικίας, οι οποίες δεν υπόκεινται σε μείωση.

5. Τι σημαίνει “περιφερειοποίηση”;

Η Ελλάδα αποφάσισε να εφαρμόσει το καθεστώς βασικής ενίσχυσης από το 2015 σε περιφερειακό επίπεδο. Για το λόγο αυτό καθορίστηκαν τρεις περιφέρειες στη χώρα, βάσει αγρονομικών κριτηρίων:

ΠΕ1: περιφέρεια που περιλαμβάνει τις εκτάσεις βοσκοτόπων

ΠΕ2: περιφέρεια που περιλαμβάνει τις αρόσιμες εκτάσεις

ΠΕ3: περιφέρεια που περιλαμβάνει τις γεωργικούς δενδρώνες και αμπελώνες από τις εκτάσεις μόνιμων βοσκοτόπων (στο παράρτημα ΙΙ της υπ' αριθμ. 104/7056 ΥΑ απεικονίζεται η κατάταξη των καλλιεργειών στις τρεις περιφέρειες).

Ο αριθμός των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, που χορηγούνται ανά γεωργό το 2015, ισούται με τον αριθμό των επιλέξιμων εκταρίων, τον οποίο δηλώνει ο γεωργός στην ενιαία αίτηση ενίσχυσης το 2015 (δεν λαμβάνονται υπόψη εκτάρια αρόσιμης γης σε μόνιμα θερμοκήπια το 2013) . Έτος αναφοράς για την κατάταξη στις ως άνω 3 περιφέρειες των αγροτεμαχίων, που δηλώνουν οι γεωργοί το 2015, είναι το έτος ενίσχυσης 2013.

ΕΝΕΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΟΣ

1. Τι σημαίνει ο ορισμός “ενεργός γεωργός”;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μια προσπάθεια η καταβολή των ενισχύσεων να είναι πιο στοχευμένη απ' ότι στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο, αποφάσισε πως από το 2015, προκειμένου ένας γεωργός να λάβει άμεσες ενισχύσεις, θα πρέπει είναι ενεργός γεωργός και προχώρησε στη διατύπωση μίας αρνητικής λίστας χαρακτηριστικών του ποιος δεν είναι " ενεργός γεωργός". Γεωργός, ο οποίος σύμφωνα με τον Ν. 3874/2010 χαρακτηριζόταν ως “επαγγελματίας γεωργός” δεν σημαίνει ότι αυτόματα θα πληροί και τις προϋποθέσεις του ενεργού γεωργού.

Στόχος της εισαγωγής της έννοιας του ενεργού γεωργού είναι η διασφάλιση δύο πολύ συγκεκριμένων θεμάτων. Από τη μία να διασφαλίσει ότι μόνο έκταση, η οποία πράγματι καλλιεργείται ή τουλάχιστον ασκείται επ' αυτής κάποιας φύσης γεωργική δραστηριότητα μπορεί να τύχει στήριξης υπό το καθεστώς των άμεσων ενισχύσεων και από την άλλη να αναχαιτίσει την πρόσβαση στο καθεστώς άμεσων ενισχύσεων στα πρόσωπα αυτά, για τα οποία η γεωργική δραστηριότητα αποτελεί ένα πολύ μικρό μέρος του εύρους των οικονομικών συμφερόντων τους.

Παράλληλα, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν αρνητική μεταχείριση των λεγόμενων μικροκαλλιεργητών μερικής απασχόλησης, με σημαντικό ύψος εξωγεωργικών εισοδημάτων, η Επιτροπή στην παράγραφο 4 του άρθρου 9 του Καν. 1307/2013 ορίζει ότι οι διατάξεις του ενεργού αγρότη δεν αφορούν όσους απλώς έλαβαν άμεσες ενισχύσεις μη υπερβαίνουσες συγκεκριμένο ποσό, το οποίο ορίζει το κράτος μέλος, για το προηγούμενο έτος.

Ο παραπάνω ορισμός του "ενεργού αγρότη" δίνεται από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεν εναπόκειται στα κράτη μέλη η εφαρμογή του. Έτσι, ο βασικός κανόνας του ποιος δεν θεωρείται ενεργός γεωργός θα είναι κοινός για όλα τα κράτη μέλη, τα οποία με τη σειρά τους έχουν τη ευελιξία να ορίσουν την ελάχιστη δραστηριότητα, να προσθέσουν άλλες ανάλογες μη γεωργικές επιχειρήσεις ή δραστηριότητες ή ακόμα και να διευρύνουν τον κατάλογο των φυσικών ή νομικών προσώπων που αποκλείονται από το καθεστώς των άμεσων ενισχύσεων και τέλος να ορίσουν το ποσό των άμεσων ενισχύσεων, πάνω από το οποίο θα ελέγχεται αν ο δικαιούχος πληροί την προϋπόθεση του ενεργού γεωργού.

2. Πως μπορώ να χαρακτηριστώ ενεργός γεωργός το 2015;

Ο έλεγχος για το αν κάποιος πληροί τις προϋποθέσεις του ενεργού γεωργού για το 2015, όπως και για κάθε επόμενο έτος, διενεργείται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ μετά την υποβολή της ενιαίας αίτηση ενίσχυσης.

Πρόκειται για μηχανογραφικό – διασταυρωτικό έλεγχο, σχετικό με τα οικονομικά δεδομένα των γεωργών, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων. Όσον αφορά το πρώτο έτος χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης 2015, ισχύουν γενικότερα τα εξής:

→ γεωργοί, οι οποίοι το 2014 έλαβαν άμεσες ενισχύσεις κάτω των 5.000 € θεωρούνται ενεργοί γεωργοί το 2015.

→ γεωργοί, οι οποίοι το 2014 έλαβαν άμεσες ενισχύσεις άνω των 5.000 € θεωρούνται ενεργοί γεωργοί το 2015, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 3 της υπ' αριθμ. 104/7056 ΥΑ

→ γεωργοί, οι οποίοι δηλώνουν το 2015 γεωργικές εκτάσεις αποτελούμενες σε ποσοστό άνω του 50% από εκτάσεις διατηρούμενες εκ φύσεως σε κατάσταση κατάλληλη για βοσκή ή καλλιέργεια χωρίς να ασκούν επ' αυτής την ελάχιστη γεωργική δραστηριότητα, δεν θεωρούνται ενεργοί γεωργοί, ακόμα κι αν έλαβαν το 2014 άμεσες ενισχύσεις κάτω των 5.000 €

3. Πως θα ελεγχθούν οι νεοεισερχόμενοι το 2015 γεωργοί ή γενικότερα γεωργοί, οι οποίοι δεν υπέβαλλαν ενιαία αίτηση ενίσχυσης το 2014, ως ενεργοί;

Προκειμένου να διαπιστωθεί αν το 2014 το ποσό των άμεσων ενισχύσεων είναι πάνω ή κάτω από τις 5.000 € για κάποιον νεοεισερχόμενο γεωργό στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης το 2015 ή για κάποιον που δεν υπέβαλλε αίτηση ενιαίας ενίσχυσης το 2014 , πολλαπλασιάζεται ο αριθμός των επιλέξιμων εκταρίων που δηλώνει το 2015 με τη μέση εθνική ενίσχυσης άμεσης ενίσχυσης ανά εκτάριο το 2014.

4. Κληρονόμος εκμετάλλευσης το 2015 είναι αναγκαίο να πληροί τις προϋποθέσεις του ενεργού γεωργού;

Η χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης λόγω κληρονομιάς εκμετάλλευσης ακολουθεί τους κανόνες της χορήγησης δικαιωμάτων γενικότερα το 2015. Έτσι, όταν ένας γεωργός κληρονομεί εκμετάλλευση, έχει το δικαίωμα να ζητήσει τη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης υπό τις ίδιες προϋποθέσεις όπως ο κληρονομούμενος γεωργός.

Για το λόγο αυτό, και ειδικά για τη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015, απαιτείται ο κληρονόμος να είναι ενεργός γεωργός, όπως θα απαιτείτο και για τον κληρονομούμενο, αν δεν είχε αποβιώσει. Μετά την πρώτη χορήγηση των δικαιωμάτων το 2015, η μεταβίβαση των δικαιωμάτων λόγω κληρονομιάς μπορεί να γίνει και σε μη ενεργό γεωργό, ο οποίος όμως δε θα μπορεί να ωφεληθεί της αξίας των δικαιωμάτων διότι άμεσες ενισχύσεις χορηγούνται μόνο σε ενεργούς γεωργούς.

ΕΝΙΑΙΑ ΑΙΤΗΣΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

1. Που μπορώ να κάνω την ενιαία αίτησης ενίσχυσης;

Η Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης 2015 (ΕΑΕ 2015) υποβάλλεται στον ΟΠΕΚΕΠΕ από τον ίδιο το γεωργό ή από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του:

→ Απευθείας στον ΟΠΕΚΕΠΕ μέσω online συστήματος, στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.opekepe.gr. Επισημαίνεται, ότι η υπηρεσία αυτή είναι διαθέσιμη για όλους τους παραγωγούς που είχαν υποβάλλει Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης 2014 ανεξάρτητα του τρόπου υποβολής. Δεν θα μπορούν να υποβάλλουν διαδικτυακά την αίτησή τους όσοι δηλώνουν αγροτεμάχια που γεωχωρικά ανήκουν σε περισσότερες από μια περιφερειακή ενότητα (κύρια και συμπληρωματική αίτηση) ή ζωικό κεφάλαιο.

→ Μέσω ενός πιστοποιημένου φορέα υποδοχής αίτησης (Φορέας Α΄ βαθμού ή Φορέας Β’ Βαθμού) της επιλογής του που έχει πιστοποιηθεί για τη γεωγραφική περιοχή στην οποία ανήκει η έδρα της αγροτικής του εκμετάλλευσης.

Η καταληκτική ημερομηνία εμπρόθεσμης υποβολής της ενιαίας αίτησης είναι η 15η Μαΐου κάθε ημερολογιακού έτους. Για το τρέχον έτος (2015), η προθεσμία υποβολής λήγει την 15η Μαΐου, ημέρα Παρασκευή.

2. Είμαι κάτοχος 300 στρεμμάτων και 20 δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, πρέπει να κάνω ενιαία αίτηση ενίσχυσης για να μου χορηγηθούν νέα δικαιώματα ή μπορώ να κρατήσω τα παλιά;

Η ισχύς των παλιών δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης έληξε στις 31.12.2014 και κανένας γεωργός δεν έχει δικαιώματα στην κατοχή του. Είναι απαραίτητη η εμπρόθεσμη υποβολή ενιαίας αίτησης ενίσχυσης ως 15.05.2015, προκειμένου να χορηγηθούν νέα δικαιώματα, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις.

3. Ποια είναι η ελάχιστη έκταση για τη χορήγηση δικαιωμάτων;

Το ελάχιστο μέγεθος ανά εκμετάλλευση, για την οποία μπορεί να ζητηθεί η χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015 είναι τα 0,4 ha. Το ελάχιστο μέγεθος των αγροτεμαχίων για τα οποία μπορεί να υποβληθεί αίτηση ενίσχυσης στα πλαίσια των άμεσων ενισχύσεων καθορίζεται ως εξής:

• 0,05 εκτάρια για όλα τα αγροτεμάχια πλην των ελαιοτεμαχίων
• 0,03 εκτάρια για τα ελαιοτεμάχια στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης
• 0,01 εκτάρια για τα ελαιοτεμάχια στο πλαίσιο του ειδικού μέτρου στήριξης για τη διατήρηση των ελαιώνων στις παραδοσιακές ζώνες καλλιέργειας της ελιάς στα μικρά νησιά του Αιγαίου

4. Δηλώνεται ένα αγροτεμάχιο 10 εκτάρια, από τα οποία τα 9 είναι αροτραία και το 1 αγρανάπαυση. Ποια έκταση ενεργοποιεί αγροτεμάχια, τα 9 ή και τα 10 εκτάρια;

Δεν είναι δυνατή η δήλωση ενιαίου αγροτεμαχίου με συγκαλλιέργεια αγρανάπαυση και αροτραία καλλιέργεια. Ο κανόνας είναι ότι χορηγείται, κατά κανόνα, ένα δικαίωμα ανά ένα εκτάριο επιλέξιμης έκτασης, άρα για ένα αγροτεμάχιο 10 εκταρίων, εάν είναι όλα επιλέξιμα, θα χορηγηθούν 10 δικαιώματα βασικής ενίσχυσης.

5. Θα υπάρχει Ολοκληρωμένη Διαχείριση για την Ελιά, όπως την ξέραμε μέχρι τώρα;

Όσον αφορά στον Πυλώνα Ι, στα πλαίσια των συνδεδεμένων ενισχύσεων που ισχύουν από το 2015, ΔΕΝ συμπεριλαμβάνεται ενίσχυση στην ελαιοκαλλιέργεια ολοκληρωμένης διαχείρισης, όπως προβλεπόταν στο άρθρο 68 του Καν.(ΕΚ) 73/2009

6. Θα υπάρχει η στρεμματική ενίσχυση για τις ελιές στο ΜΝΑ;

Η χορήγηση στρεμματικής ενίσχυσης για τη διατήρηση της παραδοσιακής καλλιέργειας των ελαιώνων στα μικρά νησιά του Αιγαίου συνεχίζεται και μετά το 2015.

7. Σε ποια περίπτωση λαμβάνεται υπόψη η βοσκοϊκανότητα (0,7); Καταλαβαίνω ότι αντικατοπτρίζει την ελάχιστη γεωργική δραστηριότητα, δεν καταλαβαίνω που θα χρησιμοποιηθεί.

α. Για τον υπολογισμό της δηλωθείσας έκτασης του βοσκοτόπου. Πρέπει το ζωικό του κεφάλαιο να καλύπτει την ελάχιστη πυκνότητα βόσκησης, προκειμένου να θεωρηθεί επιλέξιμη έκταση.

β. Για τον έλεγχο των προϋποθέσεων του ενεργού γεωργού. Συγκεκριμένα, γεωργοί, οι οποίοι δηλώνουν το 2015 γεωργικές εκτάσεις αποτελούμενες σε ποσοστό άνω του 50% από βοσκότοπο, χωρίς το ζωικό κεφάλαιο να καλύπτει την ελάχιστη πυκνότητα βόσκησης 0,7 ΜΜΖ/εκτάριο, δεν θεωρούνται ενεργοί γεωργοί.

8. Όσον αφορά στις αιτήσεις του 2015, οι κτηνοτρόφοι χρειάζεται να προσκομίζουν άδεια για τους στάβλους τους;

Για την ΕΑΕ 2015, δεν χρειάζεται οι κτηνοτρόφοι να προσκομίζουν την άδεια των στάβλων που διαθέτουν.

9. Η κατανομή κοινοτικών βοσκοτόπων θα περιλαμβάνει χοίρους και ίππους;

Το έντυπο της κατανομής των κοινοτικών βοσκοτόπων δεν έχει αλλάξει για το έτος 2015. Σε αυτό, εκτός των βοοειδών και αιγοπροβάτων, περιλαμβάνονται και πεδία καταγραφής αριθμού ίππων και χοίρων ανά γεωργό. Ωστόσο, όσον αφορά στη βασική ενίσχυση, οι χοίροι και οι ίπποι δεν είναι επιλέξιμα ζώα για έλεγχο της ελάχιστης πυκνότητας βόσκησης.

10.  Γιατί δεν επιτρέπεται η συγκαλλιέργεια ή η επίσπορη καλλιέργεια σε γη υπό αγρανάπαυση;

Σε περίπτωση αγροτεμαχίου που γεωργός καλλιεργεί, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα ή πρόκειται να καλλιεργήσει κατά τη διάρκεια του έτους και είναι προς το παρόν χωρίς καλλιέργεια, στην ΕΑΕ του θα την δηλώσει ως κύρια καλλιέργεια. Η καλλιέργεια αναιρεί τη χρήση της γη ως αγρανάπαυση.

11.  Παραγωγός που ήταν κάτοχος Δ.Ε.Ε. ως και το έτος 2014, σε περίπτωση που δηλώσει το τρέχον έτος μόνο εκτάσεις με Κωδικό Ομάδας Καλλιέργειας "ΠΑΥΣΗ", θα του προσδιοριστούν Δικαιώματα Βασικής Ενίσχυσης το έτος 2015;

Οι εκτάσεις σε αγρανάπαυση, είναι επιλέξιμες για τη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης.

12.   Σε μικρό νησί αιγαίου, αν δηλώσω εκμετάλλευση έκτασης μικρότερης από 4 στρέμματα, θα μου χορηγηθούν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης;

Το ελάχιστο μέγεθος ανά εκμετάλλευση για την οποία μπορεί να ζητηθεί η χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης ισχύει για όλες τις εκμεταλλεύσεις, ανεξάρτητα από το που βρίσκεται η έδρα τους.

13.   Πότε χρειάζεται να προσκομίσω «Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 την οποία ο αιτών/η αιτούσα θα δηλώνει ότι δεν έχει παραπεμφθεί στη δικαιοσύνη για αδικήματα συναφή με το πρόγραμμα»;

Μόνο στην περίπτωση που στην ενιαία αίτηση ενίσχυσης υπάρχει και αίτηση για το μέτρο της εξισωτικής αποζημίωσης.

ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΒΑΣΙΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ

1. Με την παλιά ΚΑΠ είχα δικαιώματα και έπαιρνα και ενισχύσεις άρθρου 68, θα μου χορηγηθούν σίγουρα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης το 2015;

Άμεση πρόσβαση στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης και επομένως χορήγησης δικαιωμάτων το 2015 έχει ο γεωργός, ο οποίος είναι ενεργός το 2015, υποβάλλει εμπρόθεσμα το 2015 ενιαία αίτηση ενίσχυσης και ο οποίος:

→ είχε δικαίωμα να λάβει άμεσες ενισχύσεις το 2013, πριν τον υπολογισμό ποινών ή

→ δεν είχε δικαίωμα να λάβει άμεσες ενισχύσεις το 2013, αλλά καλλιεργούσε σε έκταση 0,2 εκταρίων ανά καλλιέργεια φρούτα, λαχανικά, πατάτες ή πατάτες για σπορά ή καλλιεργούσε (ανεξαρτήτου έκτασης) αμπελώνες ή

→ δεν είχε ή δεν νοίκιαζε ποτέ δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης αλλά υποβάλλει επαληθεύσιμα στοιχεία ότι το έτος αιτήσεων 2013 επιδόθηκε στην εκτροφή ζώων ή παρήγαγε ή καλλιέργησε γεωργικά προϊόντα (Για τα παραπάνω, απαραίτητη είναι η υποβολή ενιαίας αίτησης ενίσχυσης το 2013)

Επίσης:

→ Γεωργός, ο οποίος θα λάβει δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης από το εθνικό Απόθεμα του 2014 (εφόσον χορηγηθεί)

2. Εφόσον πληρώ τις προϋποθέσεις άμεσης πρόσβασης στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης, θεωρούμαι αυτόματα ενεργός γεωργός το 2015;

Όχι, το δικαίωμα άμεσης πρόσβαση στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης δεν ισοδυναμεί με τον χαρακτηρισμό του ενεργού γεωργού. Κάποιος που έχει δικαίωμα πρόσβασης στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης μπορεί να μην πληροί το 2015 τις προϋποθέσεις του ενεργού γεωργού και να μην του χορηγηθούν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης. Επίσης, ενώ η χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης γίνεται το 2015, το αν κάποιος γεωργός είναι ενεργός γεωργός εξετάζεται κάθε χρόνο, προκειμένου να λάβει άμεσες ενισχύσεις.

3. Παραγωγός που είχε δικαίωμα 300 στρέμματα και τα προηγούμενα χρόνια δήλωνε 600 στρέμματα, θα πάρει δικαιώματα για τα 300 ή τα 600 εφόσον το 2015 ενεργοποιήσει 600 στρέμματα;

Ο αριθμός των δικαιωμάτων, που θα χορηγηθούν το 2015, ισούται με τον αριθμό των εκταρίων που θα δηλώσει ο γεωργός με την ενιαία αίτηση ενίσχυσης . Έτσι, εφόσον γεωργός έχει στην κατοχή του εκμετάλλευση έκτασης 60 εκταρίων, οφείλει να δηλώσει όλη την επιλέξιμη έκταση, δηλαδή και τα 60 εκτάρια και θα του χορηγηθεί αριθμός δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, ίσος με τον αριθμό των εκταρίων επιλέξιμης έκτασης, ανεξάρτητα από τον αριθμό των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, που είχε στην κατοχή του με το προηγούμενο καθεστώς.

4. Γεωργός υπέβαλλε ενιαία αίτηση ενίσχυσης το 2013 αλλά όχι το 2014, μπορούν να του χορηγηθούν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης;

Εφόσον ο γεωργός υπέβαλλε ενιαία αίτηση ενίσχυσης το 2013, έχει άμεση πρόσβαση στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης και επομένως χορήγησης δικαιωμάτων το 2015. Η μη υποβολή ενιαίας αίτησης το 2014 επηρεάζει τον υπολογισμό της αρχικής μοναδιαίας αξίας των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης και όχι την χορήγηση τους.

Σε περίπτωση μη υποβολής ενιαίας αίτησης ενίσχυσης το 2014, η αρχική μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων που θα κατανεμηθούν θα πάρει το πρώτο από το πέντε βήματα της σύγκλισης.

5. Τι είναι η μεταβίβαση δικαιώματος λήψης;

Γεωργός Α, ο οποίος πληροί τις προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015, έχει τη δυνατότητα να μεταβιβάσει το δικαίωμα αυτό της χορήγησης δικαιωμάτων σε άλλο γεωργό Β, ο οποίος δεν πληροί τις προϋποθέσεις, δίνοντας του έτσι “εισιτήριο πρόσβασης” στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης. Προσοχή, πρόκειται για μεταβίβαση δικαιώματος λήψης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης και όχι δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, ως εκ τούτου δεν μεταβιβάζεται η αξία των δικαιωμάτων που κατείχε ενδεχομένως ο γεωργός Α το 2014.

Η μεταβίβαση δικαιώματος λήψης είναι ιδιαίτερα ελκυστική για γεωργούς, οι οποίοι το 2014 ήταν αποδέκτες μεταβίβασης δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης με ή χωρίς γη και δεν υπέβαλλαν αίτηση ενιαίας ενίσχυσης το 2013, και ως εκ τούτου δεν έχουν άμεση πρόσβαση στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης.

Απαραίτητες προϋποθέσεις για την μεταβίβαση του δικαιώματος λήψης είναι:

→ μαζί με τη μεταβίβαση του δικαιώματος λήψης ο γεωργός Α να μεταβιβάσει και επιλέξιμη έκταση, με ενοικίαση ή πώληση, στον γεωργό Β. Ο αριθμός των ΔΒΕ που θα κατανεμηθούν στον γεωργό Β δεν περιορίζεται από την έκταση που θα του μεταβιβαστεί μαζί με το δικαίωμα λήψης αλλά ακολουθεί τον κανόνα 1 ΔΒΕ=1 ha επιλέξιμης έκτασης, που θα δηλώσει εκείνος στην ενιαία αίτηση ενίσχυσης.

→ και οι δύο αντισυμβαλλόμενοι να χαρακτηρίζονται ενεργοί γεωργοί το 2015. Σε περίπτωση που ο γεωργός Α επιθυμεί να μεταβιβάσει το σύνολο της εκμετάλλευσής τους στον γεωργό Β, μπορούν να ληφθούν υπόψη πράξεις ενοικίασης ή πώλησης συναφθείσες μετά την 01.01.2015.

Προσοχή, οι μεταβιβαστές δικαιώματος λήψης, οι οποίοι επιθυμούν να χορηγηθούν και σε εκείνους δικαιώματα και ως εκ τούτου μεταβιβάζουν μέρος της εκμετάλλευσής τους, υπόκεινται στην ρήτρα απροσδόκητου κέρδους. Όποιοι επιθυμούν να μεταβιβάσουν το δικαίωμα λήψης σε άλλο γεωργό, υποβάλλουν την αντίστοιχη αίτηση μεταβολών στον ΟΠΕΚΕΠΕ.

6. Τι είναι η ενοικίαση των προς χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης με ενοικίαση γης;

Γεωργός Α, ο οποίος πληροί τις προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015 και έχει νοικιάσει τη γη του σε γεωργό Β με μισθωτήριο συμβόλαιο υπογεγραμμένο πριν την 15.05.2015 και λήξη μετά την 31η Μαΐου 2015, έχει τη δυνατότητα να έρθει σε συμφωνία με τον γεωργό Β προκειμένου να χορηγηθούν τα δικαιώματα στον Α, αυτόματα να εκμισθωθούν στον Β μέχρι τη λήξη της μίσθωσης και μετά τη λήξη της μίσθωσης, γη και δικαιώματα επιστρέφουν στον γεωργό Α.

Προσοχή, πρόκειται για την μόνη κατηγορία μεταβίβασης που θα γίνει το 2015. Η εκμίσθωση των προς χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης αφορά κυρίως κατόχους γης/μεταβιβαστές, οι οποίοι δεν θέλουν να χάσουν τα δικαιώματα τους και ενοικιαστές γης/αποδέκτες, οι οποίοι κρίνουν ότι ωφελούνται από την (τυχόν) μεγαλύτερη αξία δικαιωμάτων, που θα λαμβάνουν κάθε χρόνο ως ενίσχυση, μισθώνοντας τα δικαιώματα αυτά απ' ότι εάν τα δικαιώματα χορηγούνταν απ' ευθείας σε εκείνους.

Απαραίτητες προϋποθέσεις για την μεταβίβαση του δικαιώματος λήψης είναι:

→ το μισθωτήριο συμβόλαιο να έχει συναφθεί πριν την 15.05.2015 και να λήγει μετά το έτος αιτήσεων 2015

→ και οι δύο αντισυμβαλλόμενοι να χαρακτηρίζονται ενεργοί γεωργοί το 2015.

Σε περίπτωση που ο γεωργός Α έχει εκμισθώσει το σύνολο της εκμετάλλευσής του στον γεωργό Β, μπορούν να ληφθούν υπόψη πράξεις ενοικίασης συναφθείσες μετά την 01.01.2015.

Οι εκμισθωτές των προς χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης λήψης, οι οποίοι εκμισθώνουν μέρος της εκμετάλλευσής τους, δεν υπόκεινται στην ρήτρα απροσδόκητου κέρδους. Όποιοι επιθυμούν να εκμισθώσουν τα προς χορήγησης δικαιώματα μαζί με γη σε άλλο γεωργό, υποβάλλουν την αντίστοιχη αίτηση μεταβολών στον ΟΠΕΚΕΠΕ.

7. Γεωργός υπέβαλλε πρώτη φορά ενιαία αίτηση ενίσχυσης το 2014, χωρίς να είναι κάτοχος δικαιωμάτων και θα υποβάλλει και το 2015, μπορούν να του χορηγηθούν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης;

Γεωργός που υπέβαλλε πρώτη φορά ενιαία αίτηση ενίσχυσης το 2014, δεν έχει άμεση πρόσβαση στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης. Παρόλα ταύτα, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις, έχει τη δυνατότητα χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης:

→ είτε μέσω του Εθνικού αποθέματος 2015, όπου χορηγούνται δικαιώματα κατά προτεραιότητα σε νεοεισερχόμενους γεωργούς και γεωργούς νεαρής ηλικίας.

→ είτε αν άλλος γεωργός του μεταβιβάσει το δικαίωμα λήψης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015, πουλώντας ή νοικιάζοντας του ταυτόχρονα επιλέξιμη έκταση.

Με τη μεταβίβαση του δικαιώματος λήψης δεν μεταβιβάζονται δικαιώματα ή αξία δικαιωμάτων αλλά μόνο το δικαίωμα χορήγησης δικαιωμάτων. Να σημειωθεί ότι δεν είναι δυνατή η χορήγηση δικαιωμάτων και με τους 2 τρόπους. Αν κάποιος γεωργός πληροί τις προϋποθέσεις και για τους δύο τρόπους, θα πρέπει να επιλέξει έναν από τους δύο.

8. Γεωργός υπέβαλλε πρώτη φορά ενιαία αίτηση ενίσχυσης το 2014 ως αποδέκτης μεταβίβασης δικαιωμάτων χωρίς γη, έχει δικαίωμα χορήγησης δικαιωμάτων το 2015? Και τι θα γίνει με τα δικαιώματα που απέκτησε το 2014;

Γεωργός που υπέβαλλε πρώτη φορά ενιαία αίτηση ενίσχυσης το 2014, δεν έχει άμεση πρόσβαση στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης. Παρόλα αυτά έχει τη δυνατότητα χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης:

→ είτε μέσω του Εθνικού αποθέματος, όπου χορηγούνται δικαιώματα κατά προτεραιότητα σε νεοεισερχόμενους γεωργούς και γεωργούς νεαρής ηλικίας. Η αξία των δικαιωμάτων που θα χορηγηθούν θα ισούται με τη μέση περιφερειακή αξία του έτους χορήγησης και δεν υπόκειται σε σύγκλιση

→ είτε αν άλλος γεωργός του μεταβιβάσει το δικαίωμα λήψης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015, πουλώντας ή νοικιάζοντας του ταυτόχρονα επιλέξιμη έκταση.

Στην περίπτωσή μας, η αξία των δικαιωμάτων, που του μεταβιβάστηκαν χωρίς γη το 2014, θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τον υπολογισμό της αρχικής μοναδιαίας αξίας των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, που θα του χορηγηθούν.

Να σημειωθεί ότι δεν είναι δυνατή η χορήγηση δικαιωμάτων και με τους 2 τρόπους. Αν κάποιος γεωργός πληροί τις προϋποθέσεις και για τους δύο τρόπους, θα πρέπει να επιλέξει έναν από τους δύο.

9. Δεν ήμουν ποτέ δικαιούχος άμεσων ενισχύσεων, έχω πιθανότητες χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015;

Για κάποιον που ήταν ποτέ δικαιούχος άμεσων ενισχύσεων, το 2015 δίνονται τρεις δυνατότητες:

→ χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το Εθνικό Απόθεμα του 2015, μέσω του οποίου θα χορηγηθούν δικαιώματα κατά προτεραιότητα σε νεοεισερχόμενους γεωργούς και γεωργούς νεαρής ηλικίας

→ χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, εφόσον δεν είχε ή δεν νοίκιαζε ποτέ δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης αλλά υποβάλλει επαληθεύσιμα στοιχεία ότι το έτος αιτήσεων 2013 επιδόθηκε στην εκτροφή ζώων ή παρήγαγε ή καλλιέργησε γεωργικά προϊόντα (απαραίτητη η υποβολή ενιαίας αίτησης ενίσχυσης το 2013)

→ εάν κάποιος γεωργός του μεταβιβάσει το δικαίωμα λήψης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, πουλώντας του ή ενοικιάζοντας του ταυτόχρονα επιλέξιμη έκταση.

10.   Γεωργός έχει εγκριθεί για το πρόγραμμα του Νέου Αγρότη και έκανε πρώτη φορά ΟΣΔΕ    2014. Ο πεθερός (συνταξιούχος) λαμβάνει δικαιώματα για 90 στρέμματα, τα δήλωνε κανονικά στην ΕΑΕ 2013 και 2014. Μπορούν να μεταβιβαστούν όλα στο νέο Αγρότη; Μόνο με γη και συμβολαιογραφική πράξη; Έχει σημασία αν ήταν αγρότης το 2014 ή νεοεισερχόμενος το 2015;

Το 2015 δεν είναι δυνατή η μεταβίβαση δικαιωμάτων, διότι τα δικαιώματα έχουν καταργηθεί, και αποτελεί έτος χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης. Μεταβίβαση δικαιωμάτων είναι δυνατή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης χορήγησης δικαιωμάτων, δηλαδή από το έτος αιτήσεων 2016 και μετά.

Στο παραπάνω παράδειγμα, ο πεθερός φαίνεται έχει άμεση πρόσβαση στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης και ως εκ τούτου χορήγησης δικαιωμάτων ενώ ο Νέος Αγρότης φαίνεται πως όχι. Ο πεθερός μπορεί να μεταβιβάσει το δικαίωμα λήψης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, (όχι όμως και την αξία των δικαιωμάτων που είχε το 2014) με απαραίτητη προϋπόθεση την ταυτόχρονη πώληση ή ενοικίαση επιλέξιμης έκτασης. Στην περίπτωση αυτή κατανέμονται δικαιώματα βασικής ενίσχυσης στον νέο Αγρότη. Επίσης ο πεθερός έχει τη δυνατότητα να κάνει χρήση της δυνατότητας ενοικίασης των προς χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης με ενοικίαση γης, δηλαδή να κατανεμηθούν στον ίδιο τα δικαιώματα και αυτά αυτόματα να εκμισθωθούν στον νέα γεωργό (στην περίπτωση αυτή κατανέμονται δικαιώματα βασικής ενίσχυσης στον πεθερό, τα οποία όμως δηλώνει ο νέος αγρότης ως τη λήξη της ενοικίασης).

Το αν ο Νέος Γεωργός ήταν αγρότης το 2014 ή είναι νεοεισερχόμενος το 2015 δεν παίζει κάποιο ρόλο στο παρόν παράδειγμα.

      11.   Έχω στη διάθεσή μου περισσότερη έκταση, απ' αυτή που ενεργοποιούσε δικαιώματα ως το 2014. Μπορώ να τη δηλώσω το 2015 προκειμένου ν' αυξήσω τον αριθμό των δικαιωμάτων που θα μου κατανεμηθούν;

Είναι απαραίτητη η δήλωση όλης της εκμετάλλευσης το 2015. Κατά κανόνα θα χορηγηθούν τόσα δικαιώματα όσα εκτάρια επιλέξιμης έκτασης δηλώσει κανείς, με εξαίρεση την έκταση, η οποία ήταν θερμοκήπιο το 2013 και η οποία δε θα ληφθεί υπόψη για την κατανομή δικαιωμάτων το 2015.

12.   Οι παραγωγοί που το 2014 έκαναν μεταβίβαση δικαιωμάτων με Φ2, τα δικαιώματα θα προσμετρηθούν για το 2015 στον μεταβιβαστή, στον αποδέκτη ή σε κανέναν;

Τα δικαιώματα δεν προσμετρούνται σε κανέναν από τους δύο, λόγω κατάργησής τους από 31.12.2014. Η αξία τους δεν είναι δυνατό να προσμετρηθεί στον μεταβιβαστή, διότι εκείνος τα μεταβίβασε οριστικά σε άλλον και δεν ήταν στην κατοχή του το 2014. Η αξία τους δύναται να αποτελέσει βάση αναφοράς για τον υπολογισμό της αρχικής μοναδιαίας αξίας του αποδέκτη, εφόσον εκείνος πληροί τις προϋποθέσεις πρόσβασης στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης, είτε έχοντας υποβάλλει ενιαία αίτησης ενίσχυσης το 2013 είτε όντας αποδέκτης μεταβίβασης δικαιώματος λήψης το 2015.

13.   Η μητέρα έκανε ΕΑΕ το 2013, το 2014 δεν έκανε ΕΑΕ το 2014 και προχώρησε σε μεταβίβαση στο γιο, ο οποίος έκανε ΟΣΔΕ 2014 και μπήκε και σε πρόγραμμα Νέου Αγρότη. Ο γιος τι πρέπει να κάνει; Να κάνει μεταβίβαση (entry ticket) και να κατοχυρώσει τα δικαιώματα που του είχαν μεταβιβαστεί ή να ζητήσει από εθνικό απόθεμα και να πάρει τον περιφερειακό μέσο όρο;

Γενικότερα ισχύει ότι, εφόσον κάποιος πληροί τις προϋποθέσεις μεταβίβασης δικαιώματος λήψης, θα του χορηγηθούν σίγουρα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης ενώ η αξία τους εξαρτάται από το εάν εκείνος είχε στην κατοχή του δικαιώματα βασικής ενίσχυσης το 2014, η οποία και υπόκειται σε σύγκλιση ενώ στην περίπτωση χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να είναι κάτω των 40 ετών και νεοεισερχόμενος ενώ η αξία των δικαιωμάτων δεν υπόκειται σε σύγκλιση.

Δεδομένου ότι κάθε περίπτωση είναι εξατομικευμένη, αρμοδιότητα του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι να ενημερώσει τον γεωργό για τις ισχύουσες εθνικές και ενωσιακές διατάξεις. Στη συνέχεια ο γεωργός αποφασίζει ο ίδιος, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα των εθνικών και ενωσιακών διατάξεων είτε με ενημέρωση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ είτε από το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας είτε απευθυνόμενους στους πιστοποιημένους φορείς Α' και Β' βαθμού υποδοχής αιτήσεων.

14.   Σε κάποιον γεωργό υπολογίζεται για το 2015 δικαίωμα μικρότερο των 250 € και δεν πληρώνεται. Εφόσον υποβάλλει αίτηση το 2016 και λόγω σύγκλισης προκύψουν δικαιώματα μεγαλύτερα των 250 € θα τα εισπράξει; Και αν ναι, μέχρι πότε πρέπει να προκύψει το ποσό το πάνω από 250 € για να μην χαθούν τα δικαιώματα;

Το ποσό των 250 €, κάτω από το οποίο δεν χορηγείται ενίσχυση, αφορά συνολικά άμεσες ενισχύσεις και όχι μόνο βασική ενίσχυση. Έστω, κάποιος δικαιούχος μόνο δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, εάν η συνολική αξία είναι κάτω των 250 € ισχύει ο κανόνας “μη ενεργοποίηση για 2 συνεχόμενα έτη συνεπάγεται προσθήκη στο εθνικό απόθεμα”.

15.   Πως θα υπολογιστεί η αρχική μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015;

Ως έτος αναφοράς για τον υπολογισμό της αρχικής μοναδιαίας αξίας λαμβάνεται υπόψη το 2014 και συγκεκριμένα η αξία των δικαιωμάτων που είχε στην κατοχή του το 2014 (σ’ αυτά περιλαμβάνονται και τα δικαιώματα που τυχόν είχε νοικιάσει σε τρίτο γεωργό).

Σε γενικές γραμμές ο κανόνας υπολογισμού είναι ότι η αξία των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, που είχε στην κατοχή του το 2014, πολλαπλασιάζεται με ένα σταθερό ποσοστό και το γινόμενο αυτό διαιρείται με τον αριθμό των επιλέξιμων εκταρίων, που δηλώνει το 2015. Ο αριθμός των επιλέξιμων εκταρίων ισούται κατά κανόνα, με τον αριθμό των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, που θα του χορηγηθούν.

Ο παραπάνω υπολογισμός εφαρμόζεται αναλογικά σε περίπτωση που κατανεμηθούν δικαιώματα σε περισσότερες της μίας περιφέρειας.

16.   Τι σημαίνει «η αξία των δικαιωμάτων που έχω στην κατοχή μου» το έτος 2014;

Ένας γεωργός θεωρείται ότι κατέχει δικαιώματα ενίσχυσης κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης του για το 2014 εφόσον έως την ημερομηνία αυτή του έχουν χορηγηθεί ή μεταβιβαστεί οριστικώς δικαιώματα ενίσχυσης. Σ' αυτά περιλαμβάνονται και τα εκμισθωμένα σε τρίτο γεωργό δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης.

Απαραίτητη προϋπόθεση η υποβολή ενιαίας αίτησης ενίσχυσης το έτος αιτήσεων 2014.

• Αν γεωργός ενεργοποίησε το 2014 το σύνολο των δικαιωμάτων του αλλά εισέπραξε λιγότερα χρήματα, λόγω εφαρμογής π.χ. ποινών, η μείωση αγνοείται και λαμβάνεται υπόψη η αξία του συνόλου των δικαιωμάτων που είχε στην κατοχή του.
• Αν γεωργός ενεργοποίησε μέρος μόνο των δικαιωμάτων του το 2014 (λόγω πχ ενοικίασης των υπολοίπων σε τρίτο γεωργό) λαμβάνεται υπόψη η αξία του συνόλου των δικαιωμάτων που είχε στην κατοχή του.

17.    Τι σημαίνει υποβολή αίτησης μεταβολών των προς χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015;  Είναι σαν τις παλιές μεταβιβάσεις;

Τα δικαιώματα ενιαίας ενιαίας ενίσχυσης καταργήθηκαν στις 31.12.2014 και χορηγούνται δικαιώματα βασικής ενίσχυσης το 2015 σε όσους πληρούν τις προϋποθέσεις άμεσης πρόσβασης στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης σύμφωνα με το άρθρο 10 της υπ' αριθμ. 104/7056/2015 ΥΑ καθώς και σε όσους πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων από το Εθνικό Απόθεμα του 2015 και είναι ενεργοί γεωργοί το 2015.

Παρόλα αυτά, ένα πλήθος μεταβολών μπορεί να έχει επέλθει από το 2013 (έτος αναφοράς για άμεση πρόσβαση στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης) ως το 2015, όπως θάνατος του εν δυνάμει δικαιούχου ή η βούληση να αποσυρθεί από την γεωργική δραστηριότητα και να θέλει να δώσει σε άλλους τη δυνατότητα να ενταχθούν στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης.

Όλα αυτά αποτελούν μεταβολές όσον αφορά στη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, οι οποίες θα πρέπει να κοινοποιηθούν στον ΟΠΕΚΕΠΕ, προκειμένου να τις επεξεργαστεί και να προβεί στη χορήγηση δικαιωμάτων. Δεν αποτελούν όμως μεταβιβάσεις δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, διότι πριν την υποβολή ενιαίας ενίσχυσης 2015 δεν έχουν χορηγηθεί ακόμα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης, προκειμένου να μεταβιβαστούν. Η μεταβίβαση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης είναι δυνατή μετά την οριστική χορήγησή τους, δηλαδή από το επόμενο έτος αιτήσεων 2016.

18.   Σε ποιες περιπτώσεις αφορά η αίτηση μεταβολών το 2015; Πως θα τις δηλώσει ένας γεωργός;

Αναμένεται άμεσα η έκδοση σχετικής Υπουργικής Απόφασης, στην οποία θα καθορίζεται η διαδικασία υποβολής και εξέτασης αιτήσεων μεταβολών το 2015 καθώς και η δημιουργία σχετικής διαδικτυακής εφαρμογής. Λαμβάνονται υπόψη μεταβολές όσον αφορά στην πρώτη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης το 2015 για τις παρακάτω κατηγορίες:

(1) Μεταβίβαση δικαιώματος λήψης με εκμίσθωση γης

(2) Μεταβίβαση δικαιώματος λήψης με πώληση γης

(3) Εκμίσθωση των προς χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης με εκμίσθωση γης

(4) Χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης λόγω κληρονομιάς της εκμετάλλευσης

(5) Αλλαγή επωνυμίας ή νομικού καθεστώτος

(6) Κατάτμηση εκμετάλλευσης

(7) Συγχώνευση εκμετάλλευσης

19.    Είναι απαραίτητο αποδέκτης Φ2 το 2014 να υποβάλλει αίτηση μεταβολών “Μεταβίβαση δικαιώματος λήψης” το 2015 , προκειμένου να του χορηγηθούν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης;

Δεν είναι ούτε απαραίτητο ούτε και δυνατό, αν οι αντισυμβαλλόμενοι δεν πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις του άρθρου 10 της υπ' αριθμ. 104/7056/2015 ΥΑ και του ενεργού γεωργού. Η μεταβίβαση δικαιώματος λήψης απευθύνεται σε εκείνους τους αποδέκτες, οι οποίοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης σύμφωνα με το άρθρο 10 της υπ' αριθμ. 104/7056/2015.

Με την αγορά ή μίσθωση εκμετάλλευσης ή τμήματος εκμετάλλευσης από γεωργό, που πληροί τις ως άνω προϋποθέσεις, χορηγούνται δικαιώματα βασικής ενίσχυσης στον αγοραστή ή μισθωτή αλλά όχι αξία, διότι η αξία καθορίζεται βάσει των δικαιωμάτων που είχε στην κατοχή του το 2014. Εάν ο αποδέκτης δεν είχε δικαιώματα στην κατοχή του το 2014, θα λάβει δικαιώματα, η αξία των οποίων θα ξεκινήσει από τη μικρότερη τιμή και θα αυξάνεται βάσει των 5 βημάτων της σύγκλισης ενώ αν ο αποδέκτης κατείχε δικαιώματα το 2014 (ήταν πχ αποδέκτης Φ2), η αξία των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης θα υπολογιστεί βάσει της αξίας των δικαιωμάτων που κατείχε το 2014.

ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ

1. Παραγωγός έρχεται πρώτη φορά το 2015 και υποβάλλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης. Θα χορηγηθούν σίγουρα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης από το Εθνικό Απόθεμα του 2015 αν έχει πάνω από 0,4 Ha;

Δικαιώματα βασικής ενίσχυσης από το Εθνικό Απόθεμα του 2015 δεν χορηγούνται σε όσους γεωργούς το αιτηθούν αλλά κατά προτεραιότητα στους γεωργούς νεαρής ηλικίας και στους νεοεισερχόμενους. Για τις ανάγκες της χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το Εθνικό Απόθεμα:

(α) ως γεωργοί νεαρής ηλικίας νοούνται οι γεωργοί κατά το έτος υποβολής αιτήσεων 2015 πληρούν σωρευτικά τις παρακάτω προϋποθέσεις:

(α1) είναι έως 40 ετών (γεννηθέντες δηλαδή από το 1975 και μετά)

(α2) δημιουργούν για πρώτη φορά γεωργική εκμετάλλευση ως επικεφαλής της εκμετάλλευσης ή έχουν εγκατασταθεί ήδη κατά τη διάρκεια των 5 ετών που προηγούνται της πρώτης υποβολής αίτησης για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης.

(β) ως νεοεισερχόμενοι γεωργοί νοούνται οι γεωργοί, οι οποίοι άρχισαν να ασκούν τη γεωργική τους δραστηριότητα κατά το έτος 2013 ή άλλο μεταγενέστερο έτος και υποβάλλουν αίτηση για τη βασική ενίσχυση το αργότερο 2 έτη μετά την έναρξη της γεωργικής τους δραστηριότητας.

Όσον αφορά στην έναρξη γεωργικής δραστηριότητας, θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι, κατά τα 5 έτη που προηγούνται της έναρξης, δεν άσκησαν γεωργική δραστηριότητα στο όνομά τους και υπ' ευθύνη τους και ούτε έλεγχαν νομικό πρόσωπο, που ασκούσε γεωργική δραστηριότητα. Αναμένεται η έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης, στην οποία θα καθορίζονται λεπτομέρειες εφαρμογής και κριτήρια.

2. Παράγωγος που θα δηλώσει μόνο εκτάσεις με Κωδικό Ομάδας Καλλιέργειας "ΠΑΥΣΗ" , υποβάλλει πρώτη φορά Αίτηση, είναι κάτω των σαράντα ετών, και αιτηθεί χορήγηση Δικαιωμάτων από το Εθνικό Απόθεμα, θα λάβει Επιδότηση;

Υπουργική απόφαση που περιγράφει τις προϋποθέσεις κατανομής του Εθνικού Αποθέματος για το έτος 2015, δεν έχει εκδοθεί. Σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, προτεραιότητα έχουν οι γεωργοί νεαρής ηλικίας (έως και 40 ετών) και οι νεοεισερχόμενοι που δεν διαθέτουν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης.

Επισημαίνεται ωστόσο ότι στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο η κατανομή δικαιωμάτων από το εθνικό απόθεμα γινόταν αποκλειστικά σε επιλέξιμες εκτάσεις με καλλιέργειες.

3. Αν κάποιος αιτηθεί να πάρει από το εθνικό απόθεμα ενδέχεται να χάσει τα δικαιώματα της βασικής ενίσχυσης;

Το 2015 τα δικαιώματα κατανέμονται κατά κανόνα βάσει του αριθμού των επιλέξιμων εκταρίων του και ισχύει 1 ΔΒΕ=1 ha. Έτσι, όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης σύμφωνα με το άρθρο 10 της υπ' αριθμ. 104/7056/2015 ΥΑ λογικά δεν μπορούν να λάβουν δικαιώματα από το Εθνικό Απόθεμα, διότι δεν θα έχουν επιπλέον επιλέξιμη έκταση.

Δικαιώματα από το Εθνικό Απόθεμα, εφόσον πάντα πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων από το Εθνικό Απόθεμα, δικαιούνται να λάβουν οι παρακάτω κατηγορίες:

(α) Αποδέκτες της κατηγορίας μεταβολών “Εκμίσθωση των προς χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης με εκμίσθωση γης”, σε περίπτωση που έχουν επιπλέον επιλέξιμη έκταση στη διάθεσή τους

(β) Αποδέκτες των προς χορήγηση δικαιωμάτων λόγω κληρονομιάς της εκμετάλλευσης, εφόσον έχουν επιπλέον επιλέξιμη έκταση στη διάθεσή τους και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης σύμφωνα με το άρθρο 10 της υπ' αριθμ. 104/7056/2015 ΥΑ Ζ.

ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ

1. Γεωργός μπορεί να αιτηθεί συνδεδεμένες ενισχύσεις, ακόμα και αν δεν δικαιούται βασική ενίσχυση;

Ναι, η χορήγηση συνδεδεμένων ενισχύσεων δεν προϋποθέτει την κατοχή δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης

2. Ποιες είναι οι συνδεδεμένες ενισχύσεις που θα υπάρχουν από το 2015 και μετά; Θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν τα μέτρα ειδικής στήριξης του άρθρου 68 του Καν. (ΕΚ) 73/2009;

Ο Κανονισμός (ΕΚ) 73/2009 καταργήθηκε στις 31.12.2014 και μαζί του όλα τα μέτρα των πρόσθετων ενισχύσεων που προβλέπονταν στις διατάξεις του. Σύμφωνα με τον νέο Κανονισμό (ΕΕ) 1307/2013, στο άρθρο 52 του οποίου προβλέπεται η χορήγηση συνδεδεμένης στήριξης με σκοπό την δημιουργία κινήτρου διατήρησης των τρεχόντων επιπέδων παραγωγής σε τομείς που αντιμετωπίζουν ορισμένες δυσκολίες και είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για οικονομικούς, κοινωνικούς και/ή περιβαλλοντικούς λόγους, η χώρα μας επέλεξε να στηρίξει τα κάτωθι προϊόντα:

1.Ρύζι

2.Σκληρό Σίτο

3.Θηλυκά Βοοειδή

4.Βιομηχανική τομάτα

5.Πορτοκάλια χυμοποίησης

6.Αίγες και Πρόβατα ορεινών και μειονεκτικών περιοχών

7.Αίγες και Πρόβατα πεδινών περιοχών

8.Όσπρια ανθρώπινης κατανάλωσης

9.Πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή

10.Σπόροι σποράς

11.Σπαράγγια

12.Μεταξοσκώληκες

13.Ζαχαρότευτλα

14.Ειδική συνδεδεμένη ενίσχυση για τους γεωργούς που εκτρέφουν ζώα, διέθεταν ειδικά δικαιώματα με βάση τον καν. (Ε.Κ) 73/2009, και δεν δηλώνουν επιλέξιμες εκτάσεις

15.Ροδάκινα προς χυμοποίηση

Οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης των ενισχύσεων αυτών περιγράφονται σε σχετικές Υπουργικές αποφάσεις.

3. Θα υπάρξει ολοκληρωμένη στο Σκληρό Σιτάρι;

Στα πλαίσια της νέας προγραμματικής περιόδου θα υπάρχει στη χώρα μας συνδεδεμένη ενίσχυση στον σκληρό σίτο. Αναφορικά με τους όρους χορήγησης της συνδεδεμένης ενίσχυσης του σκληρού σίτου που προβλέπονται στην υπ' αριθμ. 1194/155613/8.12.2014 Υπουργική Απόφαση: Δικαιούχοι της συνδεδεμένης ενίσχυσης σκληρού σίτου είναι οι γεωργοί, που καλλιεργούν σκληρό σιτάρι σε επιλέξιμες εκτάσεις υπό τις εξής προϋποθέσεις:

• Να χρησιμοποιούν εξ’ ολοκλήρου πιστοποιημένο σπόρο σποράς
• Να χρησιμοποιούν ποικιλίες οι οποίες είναι εγγεγραμμένες στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών ή/και στον Κοινό Κατάλογο των Ποικιλιών των Ειδών των Γεωργικών Φυτών.
• Οι εκτάσεις που συμμετέχουν στη συνδεδεμένη ενίσχυση πρέπει να σπέρνονται μόνο με πιστοποιημένο σπόρο.

Ως ελάχιστη ποσότητα πιστοποιημένων σπόρων σποράς για το σκληρό σιτάρι καθορίζονται τα 12 κιλά ανά στρέμμα, για τις καλλιεργητικές περιόδους 2014−2015 και 2015−2016. Για τις επόμενες καλλιεργητικές περιόδους έως το 2020 ως ελάχιστη ποσότητα, καθορίζονται τα 16 κιλά το στρέμμα [δεν περιλαμβάνεται η υποχρέωση καλλιέργειας και παραγωγής σκληρού σίτου σύμφωνα με το εθνικό καθεστώς ποιότητας του Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης AGRO 2.1. και 2.2.].

ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ

1. Τι είναι διαφοροποίηση καλλιεργειών;

Διαφοροποίηση καλλιεργειών είναι η δέσμευση των γεωργών ότι θα αποφύγουν τη μονοκαλλιέργεια. Συγκεκριμένα η δέσμευση αυτή αφορά τους γεωργούς που έχουν αρόσιμη γη -δηλαδή γεωργική έκταση που δεν καλύπτεται από δενδρώνες, αμπέλια και βοσκοτόπους- μεγαλύτερη ή ίση με 10 ha.

Για τους γεωργούς αυτούς και εφόσον η αρόσιμη γη είναι μεταξύ των 10 ha και 30 ha, η υποχρέωση συνίσταται στο να έχουν πάνω σε αυτή τη γη τουλάχιστον δύο καλλιέργειες και η κύρια να μην υπερβαίνει σε έκταση το 75% της συνολικής αρόσιμης γης. Π.χ. ένας γεωργός που έχει 20 ha αρόσιμης γης, δεν μπορεί να βάλει αποκλειστικά και στα 20 ha βαμβάκι, αλλά πρέπει να βάλει έως 15 ha βαμβάκι και στα υπόλοιπα 5 ha κάποια άλλη καλλιέργεια (τουλάχιστον μια).

Για τους γεωργούς που έχουν παραπάνω από 30 ha αρόσιμης γης, πρέπει να έχουν πάνω σε αυτή τουλάχιστον τρεις καλλιέργειες με την κύρια να μην υπερβαίνει το 75% και οι δύο μεγαλύτερες να μην υπερβαίνουν από κοινού το 95% της συνολικής αρόσιμης έκτασης. Για παράδειγμα, κάποιος με 40 ha αρόσιμης γης μπορεί να βάλει έως 30 ha βαμβάκι, έως 8 ha κάποια άλλη καλλιέργεια και να διαθέτει τουλάχιστον 2 ha με άλλη καλλιέργεια για να τηρεί την υποχρέωση της διαφοροποίησης καλλιεργειών.

2. Ποιοι γεωργοί εξαιρούνται από τη διαφοροποίηση καλλιεργειών;

Από τη διαφοροποίηση καλλιεργειών εξαιρούνται -εφόσον το επιθυμούν- οι παραγωγοί που τηρούν τις απαιτήσεις του Καν. 834/2007 "περί βιολογικής παραγωγής" και για τα αγροτεμάχια που καλλιεργούνται με τη βιολογική μέθοδο. Εξαιρούνται επίσης όσοι έχουν καλλιέργεια στο 100% της αρόσιμης γης με ρύζι ή έχουν πάνω από το 75% της αρόσιμης γης καλλιεργημένο με αγρωστώδη / ποώδη κτηνοτροφικά φυτά ή /και αγρανάπαυση.

Π.χ. αν ένας γεωργός έχει 15 ha αρόσιμη γη και στα 13 ha έχει σπείρει μηδική ή έχει μηδική και αγρανάπαυση, εξαιρείται από την απαίτηση της διαφοροποίησης. Η εξαίρεση αυτή αφορά τις περιπτώσεις που η αρόσιμη γη που απομένει, δηλαδή το 25% κατ’ ελάχιστον, δεν υπερβαίνει τα 30 ha. Επίσης εξαιρούνται οι παραγωγοί που στη συνολική επιλέξιμη γεωργική έκταση, δηλαδή στην έκταση που καλύπτεται από αρόσιμη γη, δενδρώνες, αμπέλια και βοσκοτόπους, έχουν πάνω από 75% βοσκότοπους ή/και ποώδη / αγρωστώδη κτηνοτροφικά φυτά ή/και ρύζι και η έκταση που απομένει δεν είναι πάνω από 30 ha.

Π.χ. ένας γεωργός με 100 ha συνολική επιλέξιμη γη, εκ των οποίων τα 80 ha είναι βοσκότοπος, δεν έχει την υποχρέωση της διαφοροποίησης. Η εξαίρεση αυτή ισχύει εφ’ όσον η αρόσιμη γη που απομένει, δηλαδή το 25% κατ’ ελάχιστον, δεν υπερβαίνει τα 30 ha.

3. Τι θεωρείται διαφορετική καλλιέργεια για τη διαφοροποίηση καλλιεργειών;

Όπως έχει οριστεί στο σχετικό κανονισμό, ως διαφορετικές καλλιέργειες για τη διαφοροποίηση καλλιεργειών θεωρούνται οι καλλιέργειες που ανήκουν σε ξεχωριστά γένη με βάση τη βοτανική ταξινόμηση, π.χ. μια καλλιέργεια για το σιτάρι (μαλακό και σκληρό). Κατ’ εξαίρεση, ως ξεχωριστές καλλιέργειες θεωρούνται τα μεμονωμένα είδη των κραμβοειδών (λάχανο, κουνουπίδι, πέρκο κ.α.), των σολανώδων (πατάτα, ντομάτα, πιπεριά κ.α.) και των κολοκυνθοειδών (κολοκύθι, καρπούζι κ.α.)

Επίσης, τα αγρωστώδη/ποώδη κτηνοτροφικά φυτά, όπως είναι π.χ. η μηδική, ο βίκος, το κτηνοτροφικό σιτάρι, ο αραβόσιτος ενσίρωσης κ.ο.κ., νοούνται όλα ως μία καλλιέργεια. Τέλος, ξεχωριστή καλλιέργεια θεωρείται η γη υπό αγρανάπαυση. Η σχετική ταξινόμηση γίνεται με βάση τις καλλιέργειες που δηλώνονται από τους γεωργούς κατά την υποβολή της αίτησης ενίσχυσης.

4.  Ποιοι γεωργοί πρέπει να διατηρούν Περιοχές Οικολογικής Εστίασης (ΠΟΕ);

Όλοι οι γεωργοί που τα αρόσιμα αγροτεμάχιά τους έχουν συνολική έκταση πάνω από 15 ha, πρέπει να διατηρούν ΠΟΕ έκτασης ίσης ή μεγαλύτερης από το 5% της συνολικής αρόσιμης έκτασης, εντός ή παραπλεύρως της έκτασης αυτής.

5.   Ποιοι γεωργοί εξαιρούνται από την υποχρέωση διατήρησης ΠΟΕ;

Εξαιρούνται αυτοί που η εκμετάλλευσή τους καλύπτεται πάνω από το 75% με ποώδη / αγρωστώδη κτηνοτροφικά φυτά ή/και ρύζι ή/και αγρανάπαυση ή/και βοσκότοπο. Η εξαίρεση αυτή αφορά τις περιπτώσεις που η αρόσιμη γη που απομένει, δηλαδή το έως 25%, δεν υπερβαίνει τα 30 ha.

Επίσης, αυτοί που πάνω από το 75% των αρόσιμων εκτάσεών τους καλύπτεται από ποώδη/αγρωστώδη κτηνοτροφικά φυτά ή/και αγρανάπαυση ή/και καλλιέργεια ψυχανθών. Η εξαίρεση αυτή ισχύει εφ’ όσον η αρόσιμη γη που απομένει, δηλαδή έως 25%, δεν υπερβαίνει τα 30 ha. Τέλος, από τη διατήρηση ΠΟΕ εξαιρούνται -εφόσον το επιθυμούν- οι γεωργοί που τηρούν τις απαιτήσεις του Καν. 834/2007 "περί βιολογικής παραγωγής" και μόνο για τα αγροτεμάχια που καλλιεργούνται με τη βιολογική μέθοδο.

6.   Τι θεωρείται Περιοχή Οικολογικής Εστίασης;

Περιοχή Οικολογικής Εστίασης θεωρείται η γη υπό αγρανάπαυση, οι εκτάσεις με καλλιέργεια ψυχανθών, όπως βίκος, μηδική, τριφύλλι, όσπρια κ.α., οι δενδροστοιχίες, οι θαμνώνες και οι συστάδες δένδρων με αλληλεπικαλυπτόμενες κόμες, τα χαντάκια και τα ανοικτά υδατορεύματα για σκοπούς άρδευσης ή αποστράγγισης, εξαιρουμένων των τσιμεντένιων και το ακαλλιέργητο περιθώριο ενός μέτρου, κατά μήκος των υδατορευμάτων ή άλλων υδάτινων όγκων.

7.   Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των γεωργών που διαθέτουν βοσκοτόπους;

Οι γεωργοί που διαθέτουν βοσκοτόπους εντός των περιοχών του Δικτύου Φύση 2000 (Natura), απαγορεύεται να τους οργώνουν και γενικότερα να μετατρέπουν τη χρήση τους.