Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο υπό τον γενικό τίτλο «Ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού - ΔΗΜΗΤΡΑ, σύσταση και λειτουργία φορέα διαχείρισης Παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας και άλλες διατάξεις για την ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης».

Μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο προβλέπει τη σύσταση Φορέα Διαχείρισης Παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας.

Πιο συγκεκριμένα:

  1. Συστήνεται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Φορέας Διαχείρισης Παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας», το οποίο λειτουργεί για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, έχει πλήρη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και εποπτεύεται από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ο Φορέας έχει έδρα την Άμφισσα και στεγάζεται σε χώρο που του παραχωρείται κατά χρήση, χωρίς αντάλλαγμα, με απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Στερεάς Ελλάδας.
  2. Η αρμοδιότητα του Φορέα εκτείνεται εντός των ορίων του Παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας (εφεξής Ελαιώνας) που εμπίπτουν εντός της Ζώνης Α Απολύτου Προστασίας, όπως αυτή καθορίζεται με την υπό στοιχεία ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/35829/1801/2.5.2012 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού (ΑΑΠ 147).
  3. Η διάρκεια λειτουργίας του Φορέα ορίζεται σε τρία (3) έτη, δυνάμενη να παραταθεί για τρία (3) ακόμη έτη, με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Πολιτισμού και Αθλητισμού.

 Στρατηγικοί σκοποί του Φορέα είναι ιδίως:

α) Η αποκατάσταση, προστασία, ανάδειξη, βιώσιμη ανάπτυξη και μέριμνα για την ολοκληρωμένη διοίκηση και διαχείριση του Ελαιώνα, ως ενιαίου συνόλου, από άποψη γεωργικής οικονομίας, ανάπτυξης και περιβαλλοντικής προστασίας.

β) Η προστασία και ανάδειξη της παραδοσιακής μορφής του Ελαιώνα, η προστασία, η ανάδειξη και ο συντονισμός της παραδοσιακής ελαιοκαλλιέργειας, η ανάπτυξη της παραγωγής του Ελαιώνα και η βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, καθώς και η προβολή και προώθηση του προϊόντος της «Κονσερβολιάς Άμφισσας» και των λοιπών παραγόμενων προϊόντων και παραπροϊόντων της ελαιοκαλλιέργειας.

γ) Η μέριμνα για την αποκατάσταση, συντήρηση και βελτίωση της αγροτικής οδοποιίας, εντός των ορίων του Ελαιώνα, για την προληπτική πυρασφάλεια και την ορθολογική άρδευση αυτού, καθώς και για την εν γένει διαχείριση των υδατικών πόρων και των αποβλήτων.

δ) Η μέριμνα για την προστασία του περιβάλλοντος του Ελαιώνα και της βιοποικιλότητας (πανίδας και χλωρίδας), σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και με την επιφύλαξη: δα) της αρμοδιότητας των δασικών υπηρεσιών για τις εκτάσεις που υπάγονται στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και δβ) της αρμοδιότητας του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών που αποτελούν τμήμα του Ελαιώνα, καθώς και για την αποφυγή οποιασδήποτε υποβάθμισης αυτού, κατά τον ν. 1650/1986 (Α’ 160), και η συνδρομή στην ανάδειξη του πολιτιστικού περιβάλλοντος που συνέχεται με την εν λόγω προστατευόμενη περιοχή και των τουριστικών σημείων και διαδρομών, ιδίως με τη διοργάνωση περιπάτων και επισκέψεων, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Για την εκπλήρωση των σκοπών του, ο Φορέας έχει τις εξής αρμοδιότητες:

α) Την ευθύνη για την άμεση υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης για την αποκατάσταση, προστασία και ανάδειξη του Ελαιώνα, το οποίο εγκρίνεται με την απόφαση της παρ. 1 του άρθρου 76. Η υλοποίηση του Σχεδίου αυτού συμμορφώνεται με: αα) τις προβλέψεις της υπό στοιχεία ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/35829/1801/2.5.2012 απόφασης του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού (ΑΑΠ 147) και προϋποθέτει την έγκριση από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σύμφωνα με τον Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς (ν. 4858/2021, Α’ 220) και τους όρους της ανωτέρω απόφασης και αβ) την τήρηση και τις εγκρίσεις της δασικής νομοθεσίας. Για την υλοποίηση του Σχεδίου, χρησιμοποιούνται από τον Φορέα οι μελέτες που έχουν ήδη ανατεθεί ή εκπονηθεί από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, στο πλαίσιο δράσεων για την εκπλήρωση των σκοπών της παρ. 1. Ο Φορέας είναι, επίσης, αρμόδιος για την παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων, προγραμμάτων, μελετών ή έργων του ανωτέρω Σχεδίου Δράσης που εκτελούνται από άλλους φορείς, εντός των ορίων του προστατευόμενου αντικειμένου.

β) Τον συνολικό σχεδιασμό για το προστατευόμενο αντικείμενο, στο πλαίσιο του οποίου καταρτίζει και υποβάλλει αιτιολογημένα προς έγκριση στους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, επιχειρησιακό σχέδιο με αντικείμενο: βα) την αναθεώρηση του Σχεδίου Δράσης της περ. α) και ββ) τη διαχείριση του Ελαιώνα στο πλαίσιο της αγροτικής ανάπτυξης και οικονομίας και της προστασίας και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος, με έργα και δράσεις που δεν προβλέπονται στο ανωτέρω Σχέδιο Δράσης.

γ) Την υποβολή ετήσιων απολογιστικών εκθέσεων δράσης για την αξιολόγηση της πορείας υλοποίησης του έργου και της αποστολής του Φορέα, στον εποπτεύοντα Υπουργό. Ειδικά, για την υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης της περ. α), η απολογιστική έκθεση υποβάλλεται σε εξαμηνιαία βάση.

δ) Την εκπόνηση και υποβολή προς έγκριση από τον εποπτεύοντα Υπουργό, εκπαιδευτικών ή άλλων προγραμμάτων, ερευνών ή μελετών που συνάπτονται με τον σκοπό του, για την ένταξή τους σε εθνικά, ενωσιακά ή διεθνή προγράμματα χρηματοδότησης.

ε) Την παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής των όρων και περιορισμών που επιβάλλονται για την προστασία του Ελαιώνα, συμπεριλαμβανομένων όσων προβλέπονται από γενικές ή ειδικές διατάξεις, τη δασική νομοθεσία, καθώς και από την υπό στοιχεία ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/35829/1801/2.5.2012 υπουργική απόφαση , για την προστασία της Ζώνης Α’ Απολύτου Προστασίας, καθώς και των κανονισμών διοίκησης και λειτουργίας και των σχεδίων διαχείρισης αυτού. Στο πλαίσιο αυτό, ο Φορέας μεριμνά για τη συλλογή, ταξινόμηση και επεξεργασία στοιχείων και δεδομένων για την περιοχή ευθύνης του και επικουρεί τις αρμόδιες αρχές στον έλεγχο της εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας για τα έργα και τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στην περιοχή ευθύνης του.

στ) Την ανάθεση της εκπόνησης μελετών και ερευνών, της παροχής υπηρεσιών, της εκτέλεσης έργων και εργασιών και τη διενέργεια προμηθειών για την υλοποίηση των σχεδίων δράσης και των επιχειρησιακών σχεδίων διαχείρισης του Ελαιώνα, για την προαγωγή και εξυπηρέτηση των σκοπών του Φορέα.

ζ) Τη μέριμνα, τον προγραμματισμό και τον συντονισμό της επισκευής και συντήρησης των αναγκαίων έργων υποδομής και των συναφών με αυτά εγκαταστάσεων, καθώς και τη μέριμνα για την προμήθεια του αναγκαίου επιστημονικού και τεχνικού εξοπλισμού για την άσκηση των λειτουργιών διαχείρισης του Φορέα.

η) Την παροχή αιτιολογημένης γνώμης για κάθε θέμα που εμπίπτει στους ιδρυτικούς του σκοπούς, εφόσον του ζητείται από τις αρμόδιες αρχές, και την υποβολή στον εποπτεύοντα Υπουργό τεκμηριωμένων προτάσεων για απαιτούμενες τροποποιήσεις του θεσμικού πλαισίου που διέπει την περιοχή ευθύνης του, αλλά και τη λειτουργία του Φορέα, ύστερα από διαβούλευση με τον τοπικό πληθυσμό και τους αρμόδιους φορείς.

θ) Την υποστήριξη ενεργειών για τη διάθεση της παραγωγής των προϊόντων και των παραπροϊόντων της ελαιοκαλλιέργειας του Ελαιώνα, καθώς επίσης και για την τυποποίησή τους και την ενιαία εμφάνιση των προϊόντων αυτών στην αγορά σε ό,τι αφορά στην περιοχή προέλευσής τους (τοπική ταυτότητα, προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης – ΠΟΠ) και τον τρόπο παραγωγής τους (προϊόντα ολοκληρωμένης διαχείρισης, βιολογικής παραγωγής).

ι) Τη μέριμνα για την τήρηση της διαδικασίας για την πιστοποίηση του τελικού προϊόντος, ως «Κονσερβολιάς Αμφίσσης» ΠΟΠ και την απονομή του Ελληνικού Σήματος στη βρώσιμη ελιά και στα προϊόντα του καρπού της ελιάς του Ελαιώνα. Επιπλέον, ο Φορέας μεριμνά για την πιστοποίηση των αγροτεμαχίων του Παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας με σύστημα βιολογικής γεωργίας, από Εγκεκριμένο Οργανισμό Ελέγχου και Πιστοποίησης (ΟΕΠ) και για την οργάνωση των μελών του Μητρώου του άρθρου 75, σε ομάδα παραγωγών και την πιστοποίηση του προϊόντος της «Κονσερβολιάς Άμφισσας», από ιδιωτικό φορέα, για την εφαρμογή του Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (πρότυπα «AGRO-2») στη φυτική παραγωγή.

ια) Τη διαχείριση εκτάσεων που βρίσκονται εντός του Ελαιώνα και ανήκουν ή παραχωρούνται σε αυτόν, κατά κυριότητα ή χρήση, από το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α΄ και β΄ βαθμού και τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, κατά την έννοια της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), ή και φυσικά ή νομικά πρόσωπα, για την εκπλήρωση των σκοπών του ή που μισθώνονται από αυτόν, για τους ίδιους σκοπούς, εξαιρουμένων των εκτάσεων που ανήκουν στην κυριότητα, διοίκηση και διαχείριση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σύμφωνα με το άρθρο 7 του Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς και των εκτάσεων που υπάγονται στη δασική νομοθεσία, τις οποίες διαχειρίζονται οι αρμόδιες δασικές υπηρεσίες.

ιβ) Τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων του άρθρου 12 του ν. 4412/2016 (Α` 147) ή του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 (Α` 87), προγραμματικών συμφωνιών ή μνημονίων-πρωτοκόλλων συνεργασίας, με φορείς της Γενικής Κυβέρνησης ή του ιδιωτικού τομέα, καθώς και την υποστήριξη συνεργατικών δράσεων, δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων με αγροτικούς, πολιτιστικούς και περιβαλλοντικούς σκοπούς.

ιγ) Τη διάθεση των οικονομικών πόρων του για την υποστήριξη πολιτικών και δράσεων για την ανάδειξη, προβολή και αξιοποίηση του Ελαιώνα και της πολιτιστικής κληρονομιάς που σχετίζεται με αυτόν, και την προστασία, ανάδειξη και προβολή του περιβάλλοντός του.

ιδ) Τη μέριμνα για την ενημέρωση, εκπαίδευση και κατάρτιση των μελών του Μητρώου του άρθρου 75, ιδίως του τοπικού πληθυσμού, των αγροτών και των σχετικών αγροτικών συλλογικών φορέων, ομάδων παραγωγών και εθελοντικών οργανώσεων, σε θέματα αναγόμενα στις αρμοδιότητες και τους σκοπούς του Φορέα, καθώς και την προστασία της περιοχής ευθύνης του. Στο πλαίσιο αυτό, ο Φορέας μπορεί να διοργανώνει προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης σε συνεργασία με άλλους αρμόδιους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, καθώς και συνέδρια, ημερίδες, επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλες ενημερωτικές εκδηλώσεις για την προβολή των στόχων και των δραστηριοτήτων της διοίκησης και διαχείρισης του Ελαιώνα και να αναλαμβάνει σχετική εκδοτική δραστηριότητα έντυπης ή και ηλεκτρονικής μορφής για την ανάδειξη και προώθηση των σκοπών του.

Στην αρμοδιότητα του Φορέα δεν περιλαμβάνονται δράσεις και επεμβάσεις: 

α) Σε μνημεία, δυνάμει του Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, για τις οποίες αρμόδιο είναι το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Για την πραγματοποίηση δραστηριοτήτων που περιλαμβάνονται στην αρμοδιότητα του Φορέα και επηρεάζουν, γειτνιάζουν ή περιλαμβάνουν μνημεία δυνάμει του ανωτέρω Κώδικα, προηγείται η σύμφωνη γνώμη των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σύμφωνα με τον ως άνω νόμο.

β) Σε εκτάσεις που υπάγονται στη δασική νομοθεσία, για τις οποίες αρμόδιες είναι οι δασικές υπηρεσίες. Για την πραγματοποίηση δραστηριοτήτων που περιλαμβάνονται στην αρμοδιότητα του Φορέα και επηρεάζουν, γειτνιάζουν ή περιλαμβάνουν δασικές εκτάσεις, προηγείται η σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων δασικών υπηρεσιών.

γ) Σε εκτάσεις προστατευόμενων περιοχών αρμοδιότητας του ΟΦΥΠΕΚΑ.

Δείτε αναλυτικά ολόκληρο το νομοσχέδιο ΕΔΩ.