Όλοι κερδίζουν …και κυρίως ο κτηνοτρόφος!

Ο συνδυασμός βοοειδών και προβάτων σε ενιαία εκμετάλλευση αυξάνει το συνολικό επίπεδο παραγωγής, ενώ μειώνει το επίπεδο χρήσης των εισροών (συμπυκνώματα, αντιπαρασιτικά) για τα πρόβατα. 

Αυτό, μάλιστα, καθιστά δυνατή την αύξηση των οικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων, αλλά και τη μείωση του επιπέδου ανταγωνισμού μεταξύ ζώων και ανθρώπων για πόρους τροφίμων.

Η προώθηση της βιοποικιλότητας εντός των αγροοικοσυστημάτων είναι μια αρχή που προτάθηκε από την αγροοικολογία. Η συσχέτιση πολλών ζωικών ειδών είναι μία από τις παραλλαγές της, η οποία δοκιμάστηκε για να αυξήσει τη συνολική πολλαπλή απόδοση του συστήματος αναπαραγωγής.

Για αυτήν τη μελέτη επιστήμονες από το UMRH και το UE Herbipole συνδύασαν πρόβατα με βοοειδή (40-60 % των Μονάδων Κτηνοτροφίας -LU- αντίστοιχα) σε σύστημα θηλαστικών μικτών βοσκοτόπων -MIX- και συνέκριναν την απόδοση με εκείνη ενός εξειδικευμένου συστήματος βοοειδών -BOV- ή ενός εξειδικευμένου συστήματος αιγοπροβάτων -OV-.

  • Και τα τρία συστήματα διεξήχθησαν σε αγροκτήματα με πανομοιότυπα χαρακτηριστικά.

Οι επιφάνειες αποτελούνταν αποκλειστικά από μόνιμα λιβάδια. Οι γεννήσεις γίνονταν στο τέλος του χειμώνα. Τα μοσχάρια ανατράφηκαν σε βοσκότοπο από την ηλικία των 3 μηνών μέχρι τον απογαλακτισμό τον Οκτώβριο, ακολούθησε πάχυνση σε στεγασμένα κτίρια, μέχρι τη σφαγή σε ηλικία 12-15 μηνών.

Τα αρνιά εκτρέφονταν σε βοσκότοπους από την ηλικία του 1 μηνός. Όσα δεν ήταν έτοιμα για σφαγή στο τέλος της σεζόν των βοσκοτόπων, η εκτροφή τους ολοκληρώθηκε στη στάνη με σιτηρέσιο με βάση το συμπύκνωμα.

Η απόφαση να διατραφούν τα ενήλικα θηλυκά με συμπύκνωμα βασίστηκε στην επίτευξη μιας βαθμολογίας για την κατάσταση του σώματος - στόχου σε βασικούς χρόνους στον κύκλο αναπαραγωγής. Η απόφαση για τη θεραπεία των ζώων κατά των παρασίτων ήταν με βάση ένα επίπεδο κατωφλίου αποβολής από παράσιτα κοπράνων.

  • Πέρα από τη συσχέτιση των δύο ζωικών ειδών (σε μικτή ή διαδοχική βόσκηση ανάλογα με τη διαφορά στο επίπεδο των διατροφικών αναγκών μεταξύ των 2 ειδών), η ολοκληρωμένη διαχείριση βασίστηκε στη βόσκηση.

Οι επιστήμονες συνέκριναν διαφορετικές επιδόσεις των γεωργικών συστημάτων:

♦ζωοτεχνικές, οικονομικές (ακαθάριστο προϊόν, κόστος, περιθώρια κέρδους, εισόδημα), περιβαλλοντικές (εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, κατανάλωση ενέργειας, επίπεδο ανταγωνισμού μεταξύ ζώων και ανθρώπων για πρόσβαση σε ressources alimentaires ⇒ ανταγωνισμός ζωοτροφών-τροφίμων).

Η συσχέτιση των δύο ειδών ωφέλησε την εκμετάλλευση των προβάτων, με περισσότερο κρέας που παράγεται από πρόβατα UGB (+17,1%) και υψηλότερη αναλογία αρνιών στο σύστημα MIX σε σχέση με το σύστημα OV, χάρη στον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης αρνιών.

Η παραγωγικότητα της προβατίνας ήταν υψηλότερη στο σύστημα MIX από ότι στο σύστημα OV. Η κατανάλωση συμπυκνωμάτων από τα πρόβατα ήταν χαμηλότερη στο σύστημα MIX από ότι στο σύστημα OV (-17,8% των συμπυκνωμάτων που χρησιμοποιήθηκαν από την UGB), όπως και ο αριθμός των ανθελμινθικών θεραπειών.

Ο συνδυασμός προβάτων και βοοειδών έχει επομένως βελτιώσει την αποτελεσματικότητα στην εκτροφή προβάτων. Επίσης, επέτρεψε καλύτερη απόδοση των ενήλικων θηλυκών (βάρος και κατάσταση σώματος σε βασικές περιόδους του αναπαραγωγικού κύκλου) και καλύτερηανάπτυξη των θηλυκών αντικατάστασης, σημαντικά στοιχεία για την ανθεκτικότητα των ζώων.

Οι οικονομικές και περιβαλλοντικές επιδόσεις ήταν υψηλότερες στο σύστημα MIX από ό,τι στο σύστημα OV (+10,0 % και +47,5% μεικτό περιθώριο και έσοδα ανά LU, παρά το υψηλότερο κόστος κλεισίματος,  -10,9% εκπομπές GHG και -15,7% κατανάλωση ενέργειας).

Ο ανταγωνισμός ζωοτροφών μειώθηκε κατά 47,2 %. Αυτά τα αποτελέσματα εξηγούνται τόσο από τη βελτίωση της απόδοσης του ζώα και με τη μείωση της χρήσης των εισροών.

  • Στη μονάδα βοοειδών, δεν υπήρξε επίδραση της ανάμειξης στην παραγωγικότητα των αγελάδων, στην απόδοση των μόσχων, στα χαρακτηριστικά του σφαγίου και του κρέατος και στο επίπεδο των εισροών που χρησιμοποιήθηκαν.

Ωστόσο, η αύξηση βάρους των αγελάδων κατά τη διάρκεια της περιόδου βόσκησης ήταν υψηλότερη στο σύστημα MIX από ό,τι στο σύστημα BOV. Δεν υπήρξε καμία επίδραση της ποικιλομορφίας των φύλων ούτε στην ποσότητα του κρέατος που παράγεται από την UGB ούτε στην οικονομική και περιβαλλοντική απόδοση της εκμετάλλευσης βοοειδών. Παρά την καλή απόδοση των ζώων και τις καλές θρεπτικές και αισθητηριακές ιδιότητες του κρέατος, το εργαστήριο βοοειδών κατέγραψε μέτριες οικονομικές επιδόσεις, λόγω δυσκολιών στην πώληση νεαρών βοοειδών, των οποίων το βάρος του σφαγίου κρίθηκε ανεπαρκές από τους παράγοντες της αγοράς.

Σε ένα σύστημα θηλάζουσας κτηνοτροφίας που βασίζεται στη χρήση μόνιμων βοσκοτόπων, αυτή η πολυετής μελέτη στην κλίμακα του ζωικού συστήματος έδειξε ότι η συσχέτιση βοοειδών και προβάτων σε ποσοστό 60-40% της UGB, αντίστοιχα, είχε πλεονεκτήματα για την εκμετάλλευση των προβάτων ως προς τις ζωοτεχνικές επιδόσεις, οικονομικές, περιβαλλοντικές (εκπομπές GHG και κατανάλωση ενέργειας) και μεγάλα οφέλη ως προς τον ανταγωνισμό ζωοτροφών.

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων συνεχίζεται, ιδιαίτερα για την ποιότητα του κρέατος του αρνιού και για την εξέλιξη της χλωριδικής σύνθεσης των λιβαδιών. Αυτό το σύστημα δημιουργήθηκε σε μια πειραματική φάρμα που βρίσκεται σε υψόμετρο που δεν επιτρέπει τη χειμερινή βοσκή.

Ωστόσο, μπορεί κανείς να σκεφτεί ότι τα πλεονεκτήματα της σύνδεσης των  βοοειδών με πρόβατα θα μπορούσαν να ενισχυθούν στην πεδιάδα, όπου τα πρόβατα μπορούν να βόσκουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα (σε αντίθεση με τα βοοειδή).