Σε εξέλιξη βρίσκονται οι πολιτικές συζητήσεις για την αναθεώρηση του κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας (PPWR) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και απασχολούν ιδιαίτερα των ευρωπαϊκό κλάδο των αλκοολούχων ποτών, καθώς η τελική πρόταση θα έχει ειδική βαρύτητα για τους παραγωγούς του κλάδου.
Στις 30 Νοεμβρίου 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της , για την τροποποίηση του κανονισμού 2019/1020 και την κατάργηση της οδηγίας 94/62/ΕΚ (η οποία ορίζει τους κανόνες της ΕΕ για τη διαχείριση των συσκευασιών και των απορριμμάτων συσκευασίας) με επίκεντρο τους στόχους επαναχρησιμοποίησης. Το σχέδιο Κανονισμού Συσκευασιών και Απορριμμάτων Συσκευασίας (PPWR) καλύπτει ένα τεράστιο εύρος: από μπουκάλια νερού μέχρι κουτιά γάλακτος και από σαμπουάν ξενοδοχείων μέχρι κουτιά μπύρας και φιάλες ποτών. Όλα τα προϊόντα συσκευασίας θα πρέπει να είναι ανακυκλώσιμα ή επαναχρησιμοποιήσιμα.
Τα κύρια μέτρα περιλαμβάνουν:
- στόχους για τη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας σε επίπεδο κρατών μελών
- περιορισμό των περιττών συσκευασιών
- υποστήριξη συστημάτων επαναχρησιμοποίησης και επαναπλήρωσης
- υποχρεωτικά συστήματα ανταποδοτικής ανακύκλωσης
- εναρμονισμένη επισήμανση για τη διευκόλυνση της ορθής διάθεσης των απορριμμάτων από τους καταναλωτές
Η πρόταση συζητείται επί του παρόντος Ευρωκοινοβούλιο. Οι 3 επιτροπές γνωμοδότησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου IMCO (Internal Market & Consumer Protection Committee), ITRE (Industry Research and Energy Committee) και AGRI, (Agricultural and Rural Development Committee) στην προσπάθειά τους να καταστήσουν την πρόταση της Επιτροπής πιο φιλόδοξη, γνωμοδότησαν (18-19 Ιουλίου) με βάση την εισαγωγή ενός κοινού συνολικού στόχου επαναχρησιμοποίησης, αντί να αξιολογήσουν τις ανάγκες της κάθε κατηγορίας προϊόντων ξεχωριστά.
Ειδικά τα αλκοολούχα ποτά αποτελούν μία ιδιαίτερη κατηγορία, καθώς
- Πάνω από το 90% των αλκοολούχων ποτών πωλούνται σε γυάλινα μπουκάλια. Το γυαλί αποτελεί βασικό επίκεντρο της βιωσιμότητάς του κλάδου καθώς είναι απόλυτα ανακυκλώσιμο υλικό και έγιναν προσπάθειες κατά την τελευταία δεκαετία για τη βελτίωσή της χρήσης του.
- Δεν έχουν την ίδια ταχύτητα κατανάλωσης με άλλα τρόφιμα ή/και ποτά. Το γεγονός αυτό διευρύνει σημαντικά τη μέση διάρκεια ζωής των γυάλινων φιαλών, επιβαρύνοντας το περιβάλλον με πολύ διαφορετικό τρόπο σε σχέση με ένα τρόφιμο που καταναλώνεται πολύ πιο γρήγορα.
- Στην πρόσφατη συνάντηση της επιτροπής ENVI ( Environment, Public Health and Food Safety Committee) τέθηκε το θέμα της ελαχιστοποίησης της συσκευασίας των αλκοολούχων ποτών, ως μέθοδος πρόληψης των απορριμμάτων.
Βάση των συζητήσεων φαίνεται ότι εξαιρούνται:
- τα αλκοολούχα ποτά από τον υποχρεωτικό στόχο επαναχρησιμοποίησης συσκευασιών,
- οι Γεωγραφικές Ενδείξεις από την εφαρμογή της υποχρεωτικής ελαχιστοποίησης της συσκευασίας.
Αναμένεται η γνωμοδότηση της επιτροπής ENVI, η οποία είναι η εισηγήτρια επιτροπή του Κοινοβουλίου, προκειμένου το θέμα να συζητηθεί στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου θα διαμορφωθεί και η τελική πρόταση.
Ο ΣΕΑΟΠ στηρίζει την αρχή της μείωσης της ποσότητας των συσκευασιών και των απορριμμάτων συσκευασίας που κυκλοφορούν στην Ευρώπη και εργάζεται ενεργά για αυτόν τον στόχο. Η δέσμευσή τόσο σε εθνικό αλλά και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο του κλάδου είναι η χρήση συσκευασιών με τις χαμηλότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η αύξηση του ανακυκλωμένου περιεχομένου και η μείωση του βάρους της συσκευασίας.
Όμως θα πρέπει να αναγνωρισθεί, ότι ο ευρωπαϊκός κλάδος των αλκοολούχων ποτών έχει αφιερώσει χρόνο, πόρους και δημιουργικότητα για να έχει διαφοροποιημένες συσκευασίες που συνδέονται μοναδικά με τις κατηγορίες των προϊόντων του και των εμπορικών σημάτων του.
Η βασική λειτουργικότητα των γυάλινων μπουκαλιών για τα αλκοολούχα ποτά συμβάλλει:
- στην προστασία της ασφάλειας των καταναλωτών καθώς οι γυάλινες συσκευασίες πληρούν τις υψηλότερες απαραίτητες προδιαγραφές υγιεινής ώστε να διατηρήσουν την παραδοσιακή υψηλή ποιότητα των αλκοολούχων ποτών που περιέχουν,·
- στην προστασία της Πνευματικής Ιδιοκτησίας (IP) και της πολιτιστικής κληρονομιάς των αλκοολούχων ποτών ειδικά των Γεωγραφικών Ενδείξεων (GIs) που αποτελούν και τα 2/3 των παραγομένων ποτών στην ΕΕ με εξαγωγές άνω των 8.4 δις. ευρώ και
- στη διασφάλιση ενιαίας εικόνας / ταυτότητας των προϊόντων μας και της παραδοσιακότητάς τους, σε όλο τον κόσμο καθώς ο κλάδος είναι από τους πλέον εξαγωγικούς στην ΕΕ.
Ως εκ τούτου, καλούμε τους ευρωπαϊκά νομοθετικά όργανα να ακολουθήσουν την αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να αποφύγουν την θεσμοθέτηση υποχρεωτικών στόχων επαναχρησιμοποίησης για τα αλκοολούχα ποτά. Οι νέοι κανόνες για τη συσκευασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις φιάλες των αλκοολούχων ποτών πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους και να προστατεύουν τις ειδικές ανάγκες των προϊόντων αυτών.
Ο αναθεωρημένος κανονισμός για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας (PPWR) πρέπει να επιτύχει ισορροπία αλλά και να προστατεύει την αγορά προκειμένου να παραμένει "ενωμένη στην διαφορετικότητα" αντί να χαρακτηρίζεται από "μονοτονία λόγω τυποποίησης" των φιαλών επομένως & των προϊόντων.
