Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέδωσε επίσημα τροποποιητικό κανονισμό με σκοπό να συμπεριληφθούν κεφάλαια για το REPowerEU στον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Στόχος είναι να ενισχυθεί η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ μέσω της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού της και του τερματισμού της εξάρτησής της από τις ρωσικές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Πρόκειται για το τελικό στάδιο της διαδικασίας έγκρισης.
Σε πρακτικό επίπεδο, τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να προσθέτουν νέο κεφάλαιο για το REPowerEU στα εθνικά τους σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) στο πλαίσιο του NextGenerationEU, με στόχο τη χρηματοδότηση καίριων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων του REPowerEU.
Μεταξύ των βασικών στόχων του REPowerEU είναι η αύξηση της ανθεκτικότητας, της ασφάλειας και της βιωσιμότητας του ενεργειακού συστήματος της ΕΕ με την απαιτούμενη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού σε επίπεδο ΕΕ, μεταξύ άλλων με την αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης και της ικανότητας αποθήκευσης ενέργειας.
Πρόσθετες επιχορηγήσεις ύψους 20 δισ. € θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων. Οι πηγές χρηματοδότησης θα είναι το Ταμείο Καινοτομίας (60 %) και η προκαταβολή (frontloading) δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ (40 %).
Η κλείδα κατανομής είναι μαθηματικός τύπος που συνεκτιμά την πολιτική συνοχής, την εξάρτηση των κρατών μελών από τα ορυκτά καύσιμα και την αύξηση στις τιμές των επενδύσεων.
Τα κράτη μέλη θα έχουν περαιτέρω δυνατότητες να ζητούν δανειακή στήριξη, μεταξύ άλλων στην περίπτωση αιτήσεων άνω του 6,8 % του ΑΕΕ, όπου ισχύουν οι σχετικοί όροι. Τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα εθελοντικών μεταφορών πιστώσεων από το αποθεματικό προσαρμογής στο Brexit (BAR).
Ιστορικό και επόμενα βήματα
Στις 18 Μαΐου 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη δέσμη μέτρων REPowerEU που τροποποιεί τον κανονισμό για τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) και άλλες νομοθετικές πράξεις.
Το Συμβούλιο καθόρισε τη θέση του σχετικά με την πρόταση στις 4 Οκτωβρίου 2022. Στις 10 Νοεμβρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε σειρά τροπολογιών στη νομοθετική πρόταση, οι οποίες αποτελούν τη θέση του στις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο.
Οι τριμερείς διαπραγματεύσεις άρχισαν στις 16 Νοεμβρίου και ολοκληρώθηκαν με την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2022.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον κανονισμό σε πρώτη ανάγνωση στις 14 Φεβρουαρίου 2023. Έχοντας πλέον εκδοθεί από το Συμβούλιο, ο κανονισμός θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθεί σε ισχύ την επόμενη ημέρα.
