Οι πρέσβεις των κρατών μελών στην ΕΕ ενέκριναν χθες τη διαπραγματευτική θέση του Συμβουλίου σχετικά με πρόταση για τη διευκόλυνση της χρήσης των ταμείων συνοχής προς τα κράτη μέλη που πλήττονται από φυσικές καταστροφές (πρόταση RESTORE).
Η πρόταση ανταποκρίνεται στις καταστροφικές πλημμύρες και πυρκαγιές που έπληξαν την Κεντρική, Ανατολική και Νότια Ευρώπη αυτό το φθινόπωρο. Στόχος της είναι να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής της ΕΕ μπορούν να κινητοποιηθούν γρήγορα και ευέλικτα για να βοηθήσουν στις προσπάθειες ανάκαμψης και ανοικοδόμησης μετά από καταστροφές.
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε χθες θα επιτρέψει στην Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να ξεκινήσει ταχείες διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την οριστικοποίηση των μέτρων που αποσκοπούν στη στήριξη των πληγέντων κρατών μελών.
Κύρια στοιχεία
Η διαπραγματευτική εντολή του Συμβουλίου διατηρεί τα κύρια στοιχεία της πρότασης της Επιτροπής, η οποία τροποποιεί τους κανονισμούς που διέπουν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το Ταμείο Συνοχής, καθώς και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Plus (ΕΚΤ+), για την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, η εντολή προσφέρει πρόσθετη βοήθεια και περαιτέρω ευελιξία στα κράτη μέλη που πλήττονται από φυσικές καταστροφές που έχουν συμβεί από την 1η Ιανουαρίου 2024, καλύπτοντας μέτρα όπως η αποκατάσταση των υποδομών και του εξοπλισμού που έχουν υποστεί ζημίες, και η παροχή τροφίμων και βασικής υλικής βοήθειας, καθώς και κοινωνικής και υγειονομικής στήριξης.
Οι κυριότερες αλλαγές που επήλθαν στην πρόταση της Επιτροπής είναι οι εξής:
▪ Τα νέα μέτρα θα ισχύουν για φυσικές καταστροφές που συμβαίνουν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
▪ Το μέγιστο ποσοστό συγχρηματοδότησης για τις προτεραιότητες RESTORE μειώθηκε από 100% σε 95%, απαιτώντας από τα κράτη μέλη να συνεισφέρουν το υπόλοιπο 5%.
▪ Εκτός από το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ+, το Ταμείο Συνοχής μπορεί επίσης να στηρίζει μέτρα RESTORE, κατά περίπτωση.
▪ Οι συνολικοί πόροι που διατίθενται για αναπρογραμματισμό στο πλαίσιο του RESTORE έχουν ανώτατο όριο το 10% της αρχικής συνολικής εθνικής χρηματοδότησης για το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ+, εξαιρουμένου του Ταμείου Συνοχής από το ποσό αναφοράς.
▪ Τα μέτρα θα επωφεληθούν από πρόσθετο ποσοστό προχρηματοδότησης 25%.
Επόμενα βήματα
Οι διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να ξεκινήσουν τις προσεχείς εβδομάδες, μόλις το Κοινοβούλιο ψηφίσει για την εντολή του.
Ιστορικό
Η πρόταση αποτελεί μέρος δέσμης μέτρων που παρουσίασε η Επιτροπή στις 21 Οκτωβρίου 2024 για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να ανακάμψουν από τις πρόσφατες κλιματικές καταστροφές.
Παράλληλα με τις τροποποιήσεις των προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής, η Επιτροπή πρότεινε επίσης τροποποιήσεις του κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) στο πλαίσιο 2014-2022, ώστε να προσφέρει ισχυρότερες δυνατότητες χρηματοδότησης της αγροτικής ανάπτυξης για τους γεωργούς, τους δασοκαλλιεργητές και τις επιχειρήσεις που πλήττονται από φυσικές καταστροφές. Αυτή η ξεχωριστή πρόταση θα πρέπει επίσης να συμφωνηθεί μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου.
Τα νέα μέτρα θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη να διοχετεύουν γρήγορα και αποτελεσματικά τα κονδύλια συνοχής της ΕΕ στις προσπάθειες ανάκαμψης και ανοικοδόμησης μετά από καταστροφές. Επαναβεβαιώνουν την αλληλεγγύη μας προς τις πληγείσες κοινότητες καθώς εργάζονται για να ξαναχτίσουν τη ζωή τους μετά τις καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα.
Tibor Navracsics, Υπουργός Δημόσιας Διοίκησης και Περιφερειακής Ανάπτυξης, εξ ονόματος της ουγγρικής Προεδρίας
