Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με την οδηγία για την ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση.
Η πρόταση αποσκοπεί στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των καταναλωτών με την τροποποίηση της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (UCPD) και της οδηγίας για τα δικαιώματα των καταναλωτών (CRD) και την προσαρμογή τους για την πράσινη μετάβαση.
Η συμφωνία διατηρεί τους κύριους στόχους της οδηγίας, αλλά εισάγει ορισμένες βελτιώσεις, όπως η συμπερίληψη αθέμιτων αξιώσεων που βασίζονται σε αντιστάθμιση εκπομπών θερμοκηπίου στον κατάλογο των απαγορευμένων πρακτικών, αυστηρότερα μέτρα κατά της πρόωρης απαξίωσης, η αποσαφήνιση της ευθύνης των εμπόρων σε ορισμένες περιπτώσεις και η εισαγωγή εναρμονισμένης μορφής για την αύξηση της προβολής της εθελοντικής εμπορικής εγγύησης ανθεκτικότητας, καθώς και βελτιώσεων στην υπενθύμιση σχετικά με τη νόμιμη εγγύηση συμμόρφωσης.
Οι πολίτες υφίστανται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και θέλουν να είναι μέρος της λύσης. Με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, οι καταναλωτές θα έχουν τις απαραίτητες πληροφορίες για να κάνουν τις σωστές πράσινες επιλογές και θα προστατεύονται καλύτερα από το “πράσινο πλύσιμο”, το “κοινωνικό πλύσιμο” και άλλες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Αυτό είναι απαραίτητο για να μπορέσουν να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στον κοινό αγώνα για μια πιο πράσινη και δικαιότερη Ευρώπη.
Alberto Garzón Espinosa, Αναπληρωτής Υπουργός Καταναλωτών της Ισπανίας
Προστασία από αθέμιτες πρακτικές
Η οδηγία για την ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση στοχεύει στην καταπολέμηση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών που εμποδίζουν τους καταναλωτές να κάνουν τις σωστές επιλογές για πιο πράσινα ή πιο κυκλικά προϊόντα και υπηρεσίες. Πρακτικές όπως το παραπλανητικό «greenwashing» ή οι ψευδείς ισχυρισμοί για προϊόντα που διαρκούν λιγότερο από το αναμενόμενο είναι μεταξύ των πρακτικών που στοχεύει να αντιμετωπίσει αυτό το νομικό κείμενο.
Η προσωρινή συμφωνία διατηρεί τους κύριους στόχους της οδηγίας αλλά εισάγει σημαντικές βελτιώσεις.
Συγκεκριμένα
- βελτιώνει την αξιοπιστία των ετικετών βιωσιμότητας καθορίζοντας τα βασικά στοιχεία του συστήματος πιστοποίησης στο οποίο πρέπει να βασίζονται, εκτός εάν θεσπιστεί από τις δημόσιες αρχές
- αυξάνει τη διαφάνεια και την παρακολούθηση των ισχυρισμών που σχετίζονται με μελλοντικές περιβαλλοντικές επιδόσεις
- περιλαμβάνει αθέμιτους ισχυρισμούς που βασίζονται σε αντιστάθμιση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στον κατάλογο των απαγορευμένων εμπορικών πρακτικών. Αυτό σημαίνει ότι οι έμποροι δεν θα μπορούν να ισχυριστούν ότι ένα προϊόν έχει ουδέτερο, μειωμένο ή βελτιωμένο περιβαλλοντικό αντίκτυπο, βάσει μη επαληθευμένων προγραμμάτων αντιστάθμισης
- διευκρινίζει την ευθύνη των εμπόρων σε περιπτώσεις ενημέρωσης (ή έλλειψης πληροφοριών) για πρόωρη απαξίωση, περιττές ενημερώσεις λογισμικού ή την αδικαιολόγητη υποχρέωση αγοράς ανταλλακτικών από τον αρχικό παραγωγό. Αυτές οι πρακτικές θα απαγορευτούν, αλλά το συμβιβαστικό κείμενο καθιστά σαφές ότι οι έμποροι ευθύνονται μόνο εάν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά σχεδιασμού που οδηγούν σε αυτές τις καταστάσεις
- εισάγει μια εναρμονισμένη ετικέτα με πληροφορίες σχετικά με την εμπορική εγγύηση ανθεκτικότητας που προσφέρουν οι παραγωγοί και η οποία θα περιλαμβάνει αναφορά στη νόμιμη εγγύηση συμμόρφωσης. Επιπλέον, μια εναρμονισμένη ειδοποίηση θα εμφανίζεται σε περίοπτη θέση σε καταστήματα και ιστότοπους για να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη νόμιμη εγγύηση συμμόρφωσης.
- Θα δώσει στα κράτη μέλη επαρκή χρόνο για να προσαρμοστούν στις αλλαγές της νομοθεσίας, με περίοδο μεταφοράς 24 μηνών.
Επόμενα βήματα
Η προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα και από τα δύο θεσμικά όργανα.
Ιστορικό
Στις 30 Μαρτίου 2022, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση οδηγίας σχετικά με την ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση. Η πρόταση είναι μία από τις πρωτοβουλίες που ορίζονται στο Πρόγραμμα Δράσης για τους Νέους Καταναλωτές του 2020 και στο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία του 2020 της Επιτροπής και αποτελεί συνέχεια της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Αποτελεί μέρος μιας δέσμης τεσσάρων προτάσεων, μαζί με τον κανονισμό για τον οικολογικό σχεδιασμό και τις προτάσεις της οδηγίας για τις πράσινες απαιτήσεις και το δικαίωμα επισκευής.
