Η βρουκέλλωση (ΜΕΛΙΤΑΙΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ) είναι ένα εμπύρετο νόσημα στον άνθρωπο που προκαλεί νυχτερινή εφίδρωση, εύκολη κόπωση, πόνους στις αρθρώσεις κά. Η τελική διάγνωση γίνεται με εργαστηριακές εξετάσεις. Μεταδίδεται από τα ζώα και εμφανίζεται με μεγάλη συχνότητα στις χώρες της Μεσογείου.
Αποτελεί νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης!
Ποια ζώα αφορά
- αίγες και πρόβατα
- βοοειδή κά
Γιατί είναι σημαντική
Επειδή μπορεί να μεταδοθεί από τα ζώα στον άνθρωπο.
Στη χώρα μας αποτελεί μία από τις συχνότερα εμφανιζόμενες ζωοανθρωπονόσους τόσο στα ζώα όσο και στον άνθρωπο.
Στα θηλυκά ζώα προκαλεί αποβολές και μείωση της γαλακτοπαραγωγής με σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στον κτηνοτρόφο και την εθνική οικονομία.
Επιπτώσεις στο ζωικό κεφάλαιο
Η βρουκέλλωση (brucellosis) των αιγοπροβάτων προκαλεί αποβολές στα θηλυκά ζώα και μείωση της γαλακτοπαραγωγής τους, με αποτέλεσμα σοβαρές οικονομικές απώλειες στις εκτροφές και στην εθνική οικονομία. Ο αιτιολογικός παράγοντας είναι ένα Gram(–) βακτήριο, ακίνητο, αερόβιο ή μικροαερόφιλο, σχήματος κόκκου. Δε σπορογονεί και δεν παράγει εξωτοξίνες, ενώ έχει μεγάλη ικανότητα να επιβιώνει στα φαγοκύτταρα του ξενιστή.
Στα αιγοπρόβατα προκαλείται από Br. melitensis και σπανιότερα από Br. abortus και Br. οvis. Οι απώλειες για έναν παραγωγό μπορεί να είναι τεράστιες. Το ίδιο ισχύει και για το συνολικό ζωικό κεφάλαιο μιας περιοχής όπου έχει ενσκήψει ο μελιταίος πυρετός. Φυσικά, η οικονομική ζημιά μπορεί να είναι ολέθρια. Και αυτό χωρίς να συνυπολογιστεί η απώλεια των επιδοτήσεων, ενδεχόμενο που θα είναι απολύτως καταστροφικό.
Καταναλώνουμε ΜΟΝΟ τυριά από εγκεκριμένο τυροκομείο!
Καταναλώνουμε ΜΟΝΟ παστεριωμένο γάλα!
7+1 χρήσιμες συμβουλές για τους κτηνοτρόφους
1) Αποφυγή παράνομων μετακινήσεων των ζώων.
2) Απομόνωση των νεοεισερχόμενων ζώων, τουλάχιστον για ένα μήνα.
3) Αποφυγή ανταλλαγών αρσενικών ζώων που δεν έχουν εξεταστεί, για επιβάσεις.
4) Χρήση γαντιών σε χειρισμούς κατά τον τοκετό των ζώων.
5) Καταστροφή των υλικών αποβολής (πλακούντες, νεκρά έμβρυα κτλ).
6) Καθαρισμός και απολύμανση των χώρων και των εργαλείων που έρχονται σε επαφή με τα υλικά αποβολών.
7) Ξεχωριστός χώρος για τους τοκετούς και τη γαλουχία των αμνοεριφίων.
Συνεργασία με τις Κτηνιατρικές Αρχές για την ορθή εφαρμογή των προγραμμάτων (διερεύνηση αποβολών, εμβολιασμοί και αιμοληψίες από τα ζώα) σε ετήσια βάση.
Πώς μεταδίδεται
Εφόσον στην εκτροφή υπάρχουν μολυσμένα ζώα:
- με την επαφή με γάλα και σωματικά υγρά προερχόμενα από αυτά,
- με την κατανάλωση μη παστεριωμένου γάλακτος,
- με την κατανάλωση τυριών οικιακής παραγωγής από μη παστεριωμένο γάλα ή που δεν έχουν ωριμάσει για τον απαιτούμενο χρόνο.
Πιο αναλυτικά:
Η πηγή μόλυνσης, αλλά και η αποθήκη του παθογόνου παράγοντα της νόσου είναι αποκλειστικά τα ζώα, από τα οποία και μεταδίδεται στον άνθρωπο είτε με άμεση επαφή με τα εκκρίματά τους ή τα παράγωγά τους (κρέας, γάλα) ή με κατανάλωση μολυσμένων προϊόντων τους (γαλακτοκομικά προϊόντα) ή με την εισπνοή μολυσμένων σωματιδίων.
Η βρουκέλλωση (μελιταίος πυρετός) εξαιρετικά σπάνια μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και ελάχιστα περιστατικά που αποδίδονται σε αυτόν τον τρόπο μετάδοσης έχουν αποδειχθεί. Η επίπτωση της βρουκέλλωσης στον άνθρωπο είναι απόλυτα συνδεδεμένη με τον επιπολασμό της νόσου στα ζώα, αλλά και με τα μέτρα ασφαλούς παραγωγής προϊόντων που εφαρμόζονται κατά την παραγωγή του νωπού γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων (παστερίωση πρώτης ύλης, ωρίμανση τυριών).
Υψηλό κίνδυνο μετάδοσης της βρουκέλλωσης ενέχουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία καταναλώνονται αμέσως μετά την παρασκευή τους (ανώριμο ή φρέσκο τυρί φέτα) ή μη παστεριωμένο γάλα ή γάλα που δεν έχει υποστεί βρασμό.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται από τους καταναλωτές στα επονομαζόμενα "βιολογικά ή παραδοσιακά προϊόντα", ειδικά τυρί φέτα που παρασκευάζεται κάτω από οικιακές συνθήκες και διακινείται χωρίς έλεγχο και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ωρίμανσής του.
Από την διακίνηση τέτοιου είδους προϊόντων έχουν αναφερθεί πολλές επιδημίες της νόσου. Η επαφή με κρέας μολυσμένων ζώων δεν εγκυμονεί υψηλό κίνδυνο μόλυνσης, καθόσον τα ζώα δεν παρουσιάζουν βακτηριαιμία μεγάλης διάρκειας και κατά τη διαδικασία ωρίμανσης του κρέατος μειώνεται η ενεργός οξύτητα (pH) δημιουργώντας δυσμενές περιβάλλον για την επιβίωση του παθογόνου παράγοντα.
Σύμφωνα και με την νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος από μολυσμένα ζώα. Αντίθετα, στον σπλήνα, λεμφαδένες, μαστό, μυελό τον οστών, ήπαρ, παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση του βακτηρίου. Ως εκ τούτου, επαφή με τα όργανα αυτά ή κατανάλωσή τους χωρίς να έχουν θερμανθεί επαρκώς μπορεί να αποτελέσουν πηγή μόλυνσης.
Ποιοι μπορούν να προσβληθούν
- κτηνοτρόφοι, κτηνίατροι, κρεοπώλες, εργαστηριακοί, εργάτες σφαγείων,
- απλοί πολίτες που καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα και τουρίστες.
Υπάρχει θεραπεία στον άνθρωπο;
Ναι, με μακροχρόνιο σχήμα αντιβιοτικών!
Υπάρχει θεραπεία στα ζώα;
Όχι, στα θετικά παραγωγικά ζώα απαγορεύεται η εφαρμογή οποιασδήποτε θεραπείας και οδηγούνται για σφαγή εντός 30 ημερών!
Τι μέτρα εφαρμόζονται στα παραγωγικά ζώα (αιγοπρόβατα και βοοειδή) στην Ελλάδα
Στα αιγοπρόβατα εφαρμόζεται πρόγραμμα ελέγχου και εκρίζωσης της νόσου, το οποίο περιλαμβάνει εμβολιασμούς, αιμοληψίες και σφαγή των θετικών ζώων, ανάλογα με την περιοχή.
Στα βοοειδή εφαρμόζεται κυρίως πρόγραμμα εκρίζωσης της νόσου με αιμοληψίες, γαλακτοληψίες και σφαγή των θετικών ζώων.
