Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και αποτελεί την κύρια εκδήλωση του ΟΗΕ για την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού σχετικά με περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.
Σε όλο τον κόσμο, τα οικοσυστήματα απειλούνται. Από τα δάση και τις ξηρές περιοχές μέχρι τις γεωργικές εκτάσεις και τις λίμνες, οι φυσικοί χώροι από τους οποίους εξαρτάται η ύπαρξη της ανθρωπότητας φτάνουν σε σημείο καμπής.
Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης, έως και το 40% της γης του πλανήτη είναι υποβαθμισμένο, επηρεάζοντας άμεσα το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού. Ο αριθμός και η διάρκεια των ξηρασιών έχει αυξηθεί κατά 29% από το 2000 – χωρίς επείγουσα δράση, οι ξηρασίες μπορεί να επηρεάσουν πάνω από τα τρία τέταρτα του παγκόσμιου πληθυσμού μέχρι το 2050.
Η αποκατάσταση της γης αποτελεί βασικό πυλώνα της Δεκαετίας των Ηνωμένων Εθνών για την Αποκατάσταση των Οικοσυστημάτων (2021-2030), μια έκκληση συσπείρωσης για την προστασία και την αναζωογόνηση των οικοσυστημάτων σε όλο τον κόσμο, η οποία είναι κρίσιμη για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2024 επικεντρώνεται στην αποκατάσταση της γης, την ανάσχεση της απερήμωσης και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην ξηρασία με το σύνθημα «Η γη μας. Το μέλλον μας. Είμαστε #GenerationRestoration». Δεν μπορούμε να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω, αλλά μπορούμε να καλλιεργήσουμε δάση, να αναζωογονήσουμε τις πηγές νερού και να επαναφέρουμε τα εδάφη. Είμαστε η γενιά που μπορεί να κάνει ειρήνη με τη γη.
Το 2024 θα σηματοδοτήσει την 30ή επέτειο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της απερήμωσης. Η δέκατη έκτη σύνοδος της διάσκεψης των μερών (COP 16) της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της απερήμωσης (UNCCD) θα πραγματοποιηθεί στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, Ριάντ, από τις 2 έως τις 13 Δεκεμβρίου 2024.
Το γνωρίζατε;
• Κάθε πέντε δευτερόλεπτα, το ισοδύναμο ενός γηπέδου ποδοσφαίρου του εδάφους διαβρώνεται. Ωστόσο, χρειάζονται 1.000 χρόνια για να δημιουργηθούν 3 εκατοστά φυτικού εδάφους.
•Τα δέντρα στις αστικές περιοχές μπορούν να ψύξουν τον αέρα έως και 5°C, μειώνοντας τις ανάγκες κλιματισμού κατά 25%.
•Οι λίμνες, τα ποτάμια και οι υγρότοποι κατέχουν το 20-30% του παγκόσμιου άνθρακα, παρά το γεγονός ότι καταλαμβάνουν μόνο το 5-8% της επιφάνειας της γης.
Μήνυμα Αντόνιο Γκουτέρες, Γενικού Γραμματέα ΟΗΕ
Η ανθρωπότητα εξαρτάται από τη γη. Ωστόσο, σε όλον τον κόσμο, υπάρχει ο τοξικός συνδυασμός της ρύπανσης, της κλιματικής κρίσης και του αποδεκατισμού της βιοποικιλότητας που μετατρέπουν τα υγιή εδάφη σε ερήμους και τα ακμάζοντα οικοσυστήματα σε νεκρές ζώνες. Καταστρέφουν τα δάση και τα λιβάδια και δεν επιτρέπουν στη γη να στηρίξει τα οικοσυστήματα, τη γεωργία και τις κοινότητες.
Αυτό σημαίνει ότι οι καλλιέργειες δεν θα αποδώσουν, οι πηγές νερού θα εξαφανιστούν, οι οικονομίες θα αποδυναμωθούν και οι κοινότητες θα κινδυνεύσουν – οι φτωχότεροι θα υποστούν τις περισσότερες συνέπειες. Η βιώσιμη ανάπτυξη πλήττεται. Έχουμε παγιδευτεί σε ένα θανατηφόρο φαύλο κύκλο – η εκμετάλλευση της γης ευθύνεται για το 11% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που επηρεάζουν τον πλανήτη μας. Ήρθε η ώρα να απελευθερωθούμε.
Οι χώρες πρέπει να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους σχετικά με την αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων και των εδαφών με βάση τη συμφωνία του Κουνμίνγκ-Μόντρεαλ για τη βιοποικιλότητα. Πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα νέα εθνικά σχέδια δράσης για το κλίμα, ώστε να καθορίσουν πως θα σταματήσουν και θα αντιστρέψουν την αποψίλωση των δασών μέχρι το 2030. Και θα πρέπει να αυξήσουμε δραστικά τη χρηματοδότηση για να στηρίξουμε τις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να προσαρμοστούν στα βίαια καιρικά φαινόμενα, να προστατεύσουν τη φύση και να προωθήσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η αδράνεια μας κοστίζει ακριβά. Αλλά η ταχεία και αποτελεσματική δράση θα αναβιώσει την οικονομία. Κάθε δολάριο που επενδεύεται στην αποκατάσταση του οικοσυστήματος επιστρέφει τριάντα δολάρια ως οικονομικό όφελος.
Είμαστε η υπεύθυνη γενιά για την αποκατάσταση. Μαζί, ας δημιουργήσουμε ένα βιώσιμο μέλλον για τη γη και την ανθρωπότητα.
