H μικρή -κατά κανόνα- οικογενειακή εκμετάλλευση είναι η ραχοκοκαλιά της αγροτικής οικονομίας στη χώρα μας και ως τέτοια θα πρέπει να προστατευθεί και να ενισχυθεί.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, την ΕΕ καταγράφονται 9,1 εκατομμύρια εκμεταλλεύσεις, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων (υπολογίζεται ότι το 93%) μπορούν να ταξινομηθούν ως οικογενειακές εκμεταλλεύσεις. Πρόκειται δηλαδή για αγροκτήματα υπό οικογενειακή διαχείριση, όπου το 50% ή περισσότερο του αγροτικού εργατικού δυναμικού παρείχαν οι εργαζόμενοι της ίδιας της οικογένειας.
Οι οικογενειακές εκμεταλλεύσεις κυριαρχούν στη δομή της γεωργίας της ΕΕ όσον αφορά τον αριθμό των εκμεταλλεύσεων, τη συμβολή τους στη γεωργική απασχόληση και, σε μικρότερο βαθμό, την έκταση της γης που καλλιεργούν και την αξία της παραγωγής που παράγουν.
Σχεδόν έξι στις δέκα εκμεταλλεύσεις (περίπου 57%) λειτουργούσαν μόνο από τον κάτοχο και τα μέλη της οικογένειας. Σε επιπλέον 36% των αγροκτημάτων, η οικογενειακή εργασία αντιπροσώπευε τουλάχιστον το 50% της συνολικής εργασίας.
Οι οικογενειακές εκμεταλλεύσεις αντιπροσώπευαν την πλειοψηφία της χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης (περίπου το 61% των 157,4 εκατομμυρίων εκταρίων που χρησιμοποιήθηκαν), το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού αγροτικού εργατικού δυναμικού (σχεδόν 78%), την πλειοψηφία των κτηνοτροφικών μονάδων (σχεδόν 55%) και τυπική παραγωγή (περίπου 56%).
Αν και οι μη οικογενειακές εκμεταλλεύσεις αντιπροσώπευαν μόνο περίπου το 7% όλων των εκμεταλλεύσεων στην ΕΕ, αντιπροσώπευαν πολύ υψηλότερα μερίδια της γης που χρησιμοποιήθηκε για τη γεωργική παραγωγή (περίπου 39%), του συνολικού εργατικού δυναμικού (περίπου 22%), των κτηνοτροφικών μονάδων (περίπου 45%) και της τυπικής παραγωγής (περίπου 44%).
Οι οικογενειακές εκμεταλλεύσεις αντιπροσώπευαν τουλάχιστον το 80% όλων των εκμεταλλεύσεων σε όλες τις χώρες της ΕΕ, εκτός από την Εσθονία (65%) και τη Γαλλία (58%). Οι χώρες της ΕΕ με τα υψηλότερα μερίδια οικογενειακών εκμεταλλεύσεων είναι η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Πολωνία (όλες με μερίδιο περίπου 99% όλων των εκμεταλλεύσεων).
