Αναλυτικός οδηγός από την Διεύθυνση Συστημάτων Εκτροφής Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η αυγοπαραγωγός πτηνοτροφία αποτελεί σήμερα έναν από τους πλέον αναπτυγμένους και καλά οργανωμένους κλάδους της ελληνικής κτηνοτροφίας.
Σύμφωνα με στοιχεία της Δ/νσης Αγροτικής Στατιστικής & Τεκμηρίωσης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων τα παραγόμενα στην Ελλάδα αυγά για ανθρώπινη κατανάλωση για το 2019 κάλυψαν σε ποσοστό περίπου 84,8% τη ζήτηση σε εθνικό επίπεδο.
Η ετήσια παραγωγή αυγών για κατανάλωση το 2020 εκτιμάται ότι ανήλθε περίπου στα 1.612 εκ αυγά, εκ των οποίων το 77,95% δηλαδή περίπου 1.257 εκ αυγά υπολογίζεται ότι προέρχεται από συστηματικές μονάδες εκτροφής και το υπόλοιπο από τη χωρική πτηνοτροφία. Η παραγωγή αυγών συστηματικής εκτροφής πραγματοποιείται από περίπου 740 επιχειρήσεις κατανεμημένες σχεδόν σε όλη τη χώρα (στοιχεία 2019). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι 16 μόλις από αυτές παράγουν περίπου το 40% των συνολικά παραγομένων αυγών στην Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά τους τρόπους εκτροφής των ορνίθων βάση στοιχείων του 2019 το36,5% περίπου των επιχειρήσεων ακολουθούν το συμβατικό σύστημα εκτροφής (σε κλωβοστοιχίες) ενώ το υπόλοιπο 63,5% τα εναλλακτικά συστήματα (26% ως αχυρώνες, 32,8% ως ελευθέρας βοσκής και 4,7% ως βιολογικά).
Σε ό,τι αφορά στους εκτρεφόμενους πληθυσμούς, από το σύνολο των περίπου 4,9 εκ. ορνίθων αυγοπαραγωγής που διατηρούνται, το 77,7% εκτρέφονται σε κλωβοστοιχίες και μόλις το 22,3 % περίπου στα υπόλοιπα συστήματα εκτροφής (9% ως αχυρώνες, 9,9% ως ελευθέρας βοσκής και 3,4% ως βιολογικά).
ΕΝΑΡΞΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Πριν δραστηριοποιηθεί κάποιος στον τομέα της αυγοπαραγωγού πτηνοτροφίας, θα πρέπει να έχει φροντίσει να ενημερωθεί για τις ιδιαιτερότητες των εκτροφών αυτού του τύπου, τα τυχόν προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει και το κόστος του όλου εγχειρήματος είτε αυτό αφορά στην έναρξη της δραστηριότητας (κόστος εγκαταστάσεων, εξοπλισμού) είτε στο λειτουργικό κόστος (κόστος ζωοτροφών, ζωικού κεφαλαίου, εμβολίων κλπ). Επίσης ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη διάθεση του παραγομένου προϊόντος.
Μετά την ολοκλήρωση της έρευνας αυτής και εφόσον αποφασίσει κάποιος ότι είναι σε θέση να αναλάβει το επιχειρηματικό ρίσκο, θα πρέπει να φροντίσει για την έκδοση άδειας εγκατάστασης για την πτηνοτροφική του μονάδα. Πριν την έναρξη της διαδικασίας της αδειοδότησης επίσης θα πρέπει να έχει αποφασίσει τόσο το μέγεθος της εκτροφής, τον τύπο (συμβατικό ή εναλλακτικό σύστημα εκτροφής) όσο και την πιθανότητα μελλοντικής επέκτασης της.
ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ - ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Η βιωσιμότητα μιας πτηνοτροφικής εκμετάλλευση παραγωγής αυγών κατανάλωσης εξαρτάται από μία πληθώρα παραγόντων που δεν είναι πάντα εφικτό να προβλεφθούν και να επηρεαστούν. Ανάμεσα στους παράγοντες αυτούς πέρα από τον κάλο αρχικό σχεδιασμό του επιχειρηματικού σχεδίου έτσι ώστε να υπάρξει η βέλτιστη αξιοποίηση των διαθεσίμων πόρων, είναι το κόστος παραγωγής, η εύρεση αγοράς για τη διάθεση του προϊόντος, η επίτευξη ευνοϊκών εμπορικών συμφωνιών, η ικανότητα της διοίκησης, οι τοπικές ή διεθνείς συγκυρίες κλπ.
Ένα από τα κρισιμότερα στοιχεία της εκμετάλλευσης που παίζει καθοριστικό ρόλο στην βιωσιμότητα της είναι το κόστος παραγωγής. Αυτό διαμορφώνεται σε ποσοστό 65 με 75% από το κόστος διατροφής των ορνίθων. Το κόστος διατροφής των ορνίθων επηρεάζεται από την δυνατότητα ιδιοπαραγωγής μέρους των α΄ υλών και των απαιτουμένων φυραμάτων, τις διεθνής τιμές των α’ υλών, την διαπραγματευτική ικανότητα του επιχειρηματία για την επίτευξη καλύτερων τιμών, την ικανότητα άμεσης αναπροσαρμογής των συνθέσεων των φυραμάτων ανάλογα με την αλλαγή των τιμών των α’ υλών κλπ.
Πέρα από το κόστος της διατροφής των ορνίθων το κόστος παράγωγής του αυγού επιβαρύνεται σε ποσοστό 15-17% από το κόστος αγοράς του ζωικού κεφαλαίου (πουλάδες) και κατά 2% περίπου από το κόστος φαρμάκων και εμβολίων.
Τέλος ένα ποσοστό της τάξης του 5% αυτού αποτελεί το εργατικό κόστος και ένα ποσοστό 6% από άλλα λειτουργικά και λοιπά έξοδα.
Σημειώνεται ότι η προαναφερθείσα εκτίμησης κατανομής των επιμέρους κόστων αναφέρεται μόνο στο κόστος παραγωγής των αυγών και σε αυτή δεν έχει υπολογιστεί το κόστος συσκευασίας (υλικά – εργατικά), το κόστος διανομής και διάθεσης του προϊόντος, οι αποσβέσεις ούτε και το κόστος συντήρησης των εγκαταστάσεων.
Δείτε αναλυτικά τον οδηγό ΕΔΩ.
