Ο πρωτογενής τομέας παραγωγής καλύπτει το 10% περίπου της περιφερειακής οικονομίας, έναντι 4% σε εθνικό επίπεδο.
Ο πρωτογενής τομέας (γεωργία, αλιεία, κτηνοτροφία, μελισσοκομία κλπ.) αποτελεί ισχυρό οικονομικό και κοινωνικό πυλώνα για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ), παρέχοντας σημαντική συνεισφορά στο ακαθάριστο προϊόν της.
Η ΠΔΕ κατατάσσεται στην τέταρτη θέση μεταξύ των ελληνικών περιφερειών σε ό,τι αφορά τη φυτική παραγωγή και τρίτη σε ό,τι αφορά τη ζωική παραγωγή.
Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από τη σχετική μελέτη που έχει συντάξει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος για την αγροδιατροφή, στο πλαίσιο της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης.
Σύμφωνα με αυτή, ο πρωτογενής τομέας παραγωγής καλύπτει το 10% περίπου της περιφερειακής οικονομίας, έναντι 4% σε εθνικό επίπεδο. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον ιδιαίτερα έντονο αγροτικό χαρακτήρα των ΠΕ Αιτωλοακαρνανίας και Ηλείας που σημειώνουν ποσοστό απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα 14,5% και 16,2% αντίστοιχα.
Επιπλέον, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον δευτερογενή τομέα (αγροδιατροφή – βιομηχανία τροφίμων και ποτών), αποτελούν το 54% των επιχειρήσεων της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το σύνολο της χώρας κυμαίνεται σε ποσοστά μικρότερα του 40%.
Είναι συνεπώς αντιληπτό ότι η ΠΔΕ εμφανίζει περισσότερο αγροτικό χαρακτήρα σε επίπεδα πρωτογενή και δευτερογενή τομέα σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα.
Παρά την υψηλή κατάταξη της Αγροδιατροφής στην ΠΔΕ, παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα εκσυγχρονισμού και ανταγωνιστικότητας, κυρίως της παραγωγικής βάσης, στη συνένωση δυνάμεων και στη δημιουργία ισχυρών ανταγωνιστικών και εξωστρεφών επιχειρήσεων σε όλο το φάσμα της αγροδιατροφής.
Επιπλέον, η αγροτική παραγωγή στην ΠΔΕ χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη μικρών σε έκταση και μη διασυνδεδεμένων εκμεταλλεύσεων, οι οποίες στερούνται τεχνολογικών υποδομών και αδυνατούν να δημιουργήσουν αλυσίδες προστιθέμενης αξίας. Ιδιαίτερα χαμηλή είναι και η διείσδυση των ΤΠΕ στις επιχειρήσεις του τομέα. Κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική η ανάπτυξη και εφαρμογή τεχνολογιών γεωργίας και κτηνοτροφίας ακριβείας.
Στον τομέα της κτηνοτροφίας, με δεδομένη, την αύξηση του πληθυσμού της γης, είναι μεγάλη η πρόκληση εξασφάλισης επαρκούς ποσότητας τροφίμων υψηλής ποιότητας, ασφαλούς για την υγεία των καταναλωτών, με την ελάχιστη δυνατή περιβαλλοντική επιβάρυνση και την καλύτερη δυνατή μεταχείριση των εκτρεφόμενων ζώων. Επάρκεια τροφίμων ζωικής προέλευσης μπορεί να επιτευχθεί με αύξηση του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων και παράλληλη αύξηση της παραγωγικότητας αυτών.
Η παραγωγικότητα, μπορεί να βελτιωθεί με τη γενετική βελτίωση, την κατάλληλη και ισόρροπη διατροφή και την εξασφάλιση άριστων συνθηκών στέγασης και υγιεινής του εκτρεφόμενου ζωικού κεφαλαίου.
Η παρατηρούμενη μείωση του αριθμού των παραγωγικών μονάδων, τα τελευταία χρόνια, με ταυτόχρονη αύξηση του μεγέθους αυτών και δυσκολία εξεύρεσης διαθέσιμου προσωπικού φροντίδας των ζώων, δημιουργεί πρόβλημα στην εξασφάλιση επαρκών συνθηκών ευζωίας και οικονομικής βιωσιμότητας των εκτροφών.
Η ανάπτυξη και εφαρμογή νέων τεχνολογιών, μπορούν να παρέχουν υποστήριξη στον εκτροφέα, διευκολύνοντας την εφαρμογή κανόνων διαχείρισης ακριβείας της μονάδας.
Στον τομέα της αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (Π.Δ.Ε.), συνδυάζει μοναδικά τις καθετοποιημένες θαλάσσιες μονάδες Ιχθυοκαλλιέργειας (Ιχθυογεννητικοί σταθμοί, πλωτές μονάδες πάχυνσης, Συσκευαστήρια), τις κυριότερες κατηγορίες Αλιείας (Παράκτια και Μέση), τις εκτατικές μονάδες Υδατοκαλλιεργειών σε λιμνοθάλασσες, τις Ιχθυοκαλλιέργειες γλυκού νερού, υδάτινα οικοσυστήματα μεγάλης οικολογικής σημασίας (παράκτια, λιμνοθάλασσες, λίμνες, ποτάμια συνεχούς ροής, φραγμαλίμνες κ.λπ.) που χρήζουν προστασίας, καθώς και προστατευόμενες περιοχές (NATURA 2000, Υδροβιότοποι ενταγμένοι στη Συνθήκη Ramsar κ.λπ.).
Η υδατοκαλλιέργεια στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και ειδικότερα στην ΠΕ Αιτωλοακαρνανίας έχει πλέον εδραιωθεί ως ο δυναμικότερος κλάδος της πρωτογενούς παραγωγής, και κατατάσσεται στις κορυφαίες θέσεις σε αξία εξαγωγών αγροτικών προϊόντων. Η Περιφέρεια διαθέτει το 48% των λιμνοθαλάσσιων εκτάσεων της χώρας και το 25% των λιμνών, ενώ η δραστηριότητα των υδατοκαλλιεργητικών εταιρειών σε επίπεδο παραγωγής καλύπτει το 25% των εκφορτώσεων της εγχώριας παραγωγής. Συνολικά στην Περιφέρεια δραστηριοποιούνται 128 επιχειρήσεις, ο τζίρος των οποίων ανέρχεται σε 30,6 εκ.€.
