Οι αντιπρόσωποι των κρατών μελών στην Ειδική Επιτροπή Γεωργίας (ΕΕΓ) ενέκριναν τη διαπραγματευτική εντολή του Συμβουλίου για κανονισμό σχετικά με νέους κανόνες που αποσκοπούν στην καταπολέμηση των διασυνοριακών αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην εφοδιαστική αλυσίδα του αγροδιατροφικού κλάδου.
"Οι γεωργοί μας πρέπει να μπορούν να εξασφαλίσουν ένα αποδεκτό βιοτικό επίπεδο από την εργασία τους. Με τους κανόνες αυτούς θα τους προστατεύσουμε πιο αποτελεσματικά από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές διασυνοριακού χαρακτήρα και θα ενισχύσουμε τη θέση τους εφοδιαστική αλυσίδα του κλάδου των τροφίμων".
Czesław Siekierski, Υπουργός Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Πολωνίας
Κύρια στοιχεία της πρότασης
Η πρόταση αποσκοπεί στη θέσπιση ενός ολοκληρωμένου συνόλου κανόνων διασυνοριακής συνεργασίας για την καταπολέμηση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων. Βελτιώνει τη διακρατική συνεργασία όταν οι προμηθευτές και οι αγοραστές βρίσκονται σε διαφορετικά κράτη μέλη.
Ο προτεινόμενος κανονισμός θεσπίζει μηχανισμό αμοιβαίας συνδρομής, ο οποίος θα επιτρέπει στις εθνικές αρχές επιβολής να ζητούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να υποβάλλουν αίτημα σε άλλη αρχή επιβολής ώστε να λάβει αυτή μέτρα για λογαριασμό τους.
Θεσπίζει επίσης μηχανισμό συντονισμένης δράσης σε περιπτώσεις διασυνοριακών αθέμιτων εμπορικών πρακτικών μεγάλης κλίμακας στις οποίες εμπλέκονται τουλάχιστον τρεις χώρες της ΕΕ. Στις περιπτώσεις αυτές, ορίζεται συντονιστής ο οποίος συντονίζει την κοινή αντίδραση.
Κύριες τροποποιήσεις που συμφώνησε το Συμβούλιο
Το Συμβούλιο υποστηρίζει μεν τα κύρια στοιχεία της πρότασης της Επιτροπής, αλλά προτείνει μια σειρά βελτιώσεων με τη διαπραγματευτική εντολή του.
Ειδικότερα, το Συμβούλιο συμφωνεί ότι ο κανονισμός θα πρέπει να περιέχει κανόνες για τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών σε περιπτώσεις χρήσης αθέμιτων εμπορικών πρακτικών από αγοραστές από χώρες εκτός της ΕΕ, προκειμένου να προστατεύονται καλύτερα οι ευρωπαίοι γεωργοί.
Επιπλέον, η εντολή του Συμβουλίου περιλαμβάνει κανόνες για την κάλυψη των δαπανών που προκύπτουν σε περιπτώσεις αμοιβαίας συνδρομής. Το κράτος μέλος που ζητεί πληροφορίες ή ζητεί τη λήψη μέτρων έρευνας ή επιβολής θα καλύπτει τις αναγκαίες δαπάνες με τις οποίες επιβαρύνεται το κράτος μέλος που διεξάγει τις δραστηριότητες έρευνας ή επιβολής. Επιπλέον, τα πρόστιμα που εισπράττονται μπορούν να χρησιμοποιούνται για την κάλυψη αυτών των δαπανών.
Η εντολή αποσαφηνίζει επίσης τους κανόνες βάσει των οποίων τα κράτη μέλη μπορούν να αρνηθούν να συμμορφωθούν με αίτημα παροχής πληροφοριών από την εθνική αρχή άλλου κράτους μέλους ή να αρνηθούν να συμμετάσχουν σε μέτρα επιβολής.
Επιπλέον, η διαπραγματευτική εντολή του Συμβουλίου αποσαφηνίζει τους κανόνες για την προστασία των δεδομένων και την εμπιστευτικότητα.
Επόμενα βήματα
Με τη συμφωνία αυτή, η Προεδρία είναι έτοιμη να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μόλις αυτό καταλήξει στη θέση του.
Γενικές πληροφορίες
Το 2019 τέθηκε σε ισχύ η οδηγία για την καταπολέμηση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών με στόχο την αντιμετώπιση των ανισορροπιών στη διαπραγματευτική ισχύ μεταξύ προμηθευτών και αγοραστών γεωργικών προϊόντων. Ειδικότερα, στόχος της ήταν η προστασία των γεωργών όταν, για παράδειγμα, πωλούν τα προϊόντα τους σε μεγάλα σουπερμάρκετ και εταιρείες μεταποίησης τροφίμων.
Με βάση την πείρα που αποκτήθηκε στο διάστημα που μεσολάβησε από την έναρξη ισχύος της οδηγίας, η Επιτροπή έκρινε ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί και η διασυνοριακή διάσταση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Είναι γεγονός ότι κατά μέσο όρο περίπου το 20% των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που καταναλώνονται σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ προέρχονται από άλλο κράτος μέλος.
Η Επιτροπή δημοσίευσε την πρότασή της τον Δεκέμβριο του 2024, στο πλαίσιο των προσπαθειών της ΕΕ για τη βελτίωση της θέσης των γεωργών στην εφοδιαστική αλυσίδα του αγροδιατροφικού κλάδου.
Οι προτεινόμενοι κανόνες αποτελούν εξάλλου άμεση απόρροια διαφόρων συστάσεων του στρατηγικού διαλόγου για το μέλλον της γεωργίας της ΕΕ και δίνουν λύση σε ορισμένες από τις πλέον πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο γεωργικός τομέας.