Η διαβίβαση των σχεδίων αποφάσεων για την υπογραφή και τη σύναψη της συμφωνίας στο Συμβούλιο αποτελεί σημαντικό βήμα: μόλις το Συμβούλιο δώσει το πράσινο φως, η ΕΕ και η Νέα Ζηλανδία μπορούν να υπογράψουν τη συμφωνία και να τη διαβιβάσουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς έγκριση. Μετά την έγκρισή της, η συμφωνία μπορεί να τεθεί σε ισχύ.
Η συμφωνία αναμένεται να αποφέρει σημαντικά οφέλη στην ΕΕ. Χάρη στη συμφωνία αυτή το διμερές εμπόριο αναμένεται να αυξηθεί κατά έως και 30 %, ενώ η αξία των ετήσιων εξαγωγών της ΕΕ μπορεί δυνητικά να φτάσει τα 4,5 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις της ΕΕ στη Νέα Ζηλανδία έχουν τη δυνατότητα να αυξηθούν κατά έως και 80 %. Η συμφωνία μπορεί να μειώσει κατά περίπου 140 εκατομμύρια ευρώ ετησίως τους δασμούς που καταβάλλουν οι εταιρείες της ΕΕ από το πρώτο κιόλας έτος εφαρμογής της.
Το ανοικτό εμπόριο αποτελεί έναν από τους τέσσερις πυλώνες του βιομηχανικού σχεδίου της ΕΕ για την Πράσινη Συμφωνία που ανακοίνωσε η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν την 1η Φεβρουαρίου 2023, και η συμφωνία αυτή θα αποτελέσει βασικό μέρος του. Μόλις τεθεί σε ισχύ, θα συμβάλει στο να καταστεί η οικονομία της ΕΕ πιο πράσινη, πιο ανταγωνιστική και πιο ανθεκτική.
Νέες εξαγωγικές ευκαιρίες για μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις
Η συμφωνία θα προσφέρει νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις με τους εξής τρόπους:
Αγροδιατροφικός τομέας: τόνωση των εξαγωγών της ΕΕ και παράλληλη προστασία των ευαισθησιών της
Οι αγρότες της ΕΕ θα έχουν πολύ καλύτερες ευκαιρίες να πωλούν τα προϊόντα τους στη Νέα Ζηλανδία αμέσως μετά την εφαρμογή της συμφωνίας. Οι δασμοί θα καταργηθούν από την πρώτη κιόλας ημέρα σε βασικές εξαγωγές της ΕΕ, όπως το χοίρειο κρέας, ο οίνος και ο αφρώδης οίνος, η σοκολάτα, τα ζαχαρώδη παρασκευάσματα και τα μπισκότα.
Οι αγρότες της ΕΕ θα αποκομίσουν οφέλη πέρα από τις δασμολογικές μειώσεις. Η συμφωνία θα προστατεύει τον πλήρη κατάλογο των οίνων και οινοπνευματωδών ποτών της ΕΕ (σχεδόν 2.000 ονομασίες), όπως το Prosecco, η πολωνική Vodka ή οι ονομασίες Rioja, Champagne και Tokaji. Επιπλέον, στη Νέα Ζηλανδία θα προστατεύονται 163 από τα πιο γνωστά παραδοσιακά προϊόντα της ΕΕ (γεωγραφικές ενδείξεις), όπως τα τυριά Asiago, Φέτα, Comté ή Queso Manchego, το ζαμπόν Istarski pršut, το Lübecker Marzipan ή οι ελιές Καλαμάτας.
Η συμφωνία λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα των παραγωγών ευαίσθητων γεωργικών προϊόντων της ΕΕ: μια σειρά από γαλακτοκομικά προϊόντα, βόειο και πρόβειο κρέας, αιθανόλη και γλυκό καλαμπόκι. Για τους τομείς αυτούς, δεν θα υπάρξει ελευθέρωση του εμπορίου. Όμως, η συμφωνία θα επιτρέψει μηδενικές ή χαμηλότερες δασμολογικές εισαγωγές από τη Νέα Ζηλανδία μόνο σε περιορισμένα ποσά (μέσω των λεγόμενων δασμολογικών ποσοστώσεων).
Οι πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις βιωσιμότητας σε εμπορική συμφωνία μέχρι στιγμής
Η εμπορική συμφωνία ΕΕ - Νέας Ζηλανδίας είναι η πρώτη που ενσωματώνει τη νέα προσέγγιση της ΕΕ για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως διατυπώνεται στην ανακοίνωση «Η ισχύς των εμπορικών εταιρικών σχέσεων: μαζί για μια πράσινη και δίκαιη οικονομική ανάπτυξη», η οποία εκδόθηκε μόλις μία εβδομάδα πριν από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την εμπορική συμφωνία τον Ιούνιο του 2022.
Και τα δύο μέρη συμφώνησαν σε φιλόδοξες δεσμεύσεις για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη που καλύπτουν ευρύ φάσμα ζητημάτων με βάση τη συνεργασία και την ενισχυμένη επιβολή, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας επιβολής κυρώσεων ως έσχατης λύσης σε περίπτωση σοβαρών παραβιάσεων των θεμελιωδών εργασιακών αρχών ή της συμφωνίας του Παρισιού.
Για πρώτη φορά σε μια εμπορική συμφωνία της ΕΕ περιλαμβάνεται ειδικό κεφάλαιο για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων, ειδικό άρθρο για το εμπόριο και την ισότητα των φύλων και ειδική διάταξη για τη μεταρρύθμιση του εμπορίου και των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων. Με τη συμφωνία απελευθερώνονται επίσης τα πράσινα αγαθά και υπηρεσίες κατά την έναρξη ισχύος της.
Αυτό συνάδει με τις συστάσεις που διατύπωσαν οι πολίτες στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, δηλαδή την προώθηση του βιώσιμου εμπορίου και τη δημιουργία νέων ευκαιριών για τις ευρωπαϊκές εταιρείες.
Επόμενα βήματα
Μόλις εγκριθεί από το Συμβούλιο η απόφαση για την υπογραφή, η ΕΕ και η Νέα Ζηλανδία μπορούν να προχωρήσουν στην υπογραφή της συμφωνίας. Μετά την υπογραφή, το κείμενο θα διαβιβαστεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς έγκριση. Μετά την έγκριση του Κοινοβουλίου, το Συμβούλιο μπορεί να εκδώσει την απόφαση για τη σύναψη και, μόλις η Νέα Ζηλανδία κοινοποιήσει ότι έχει επίσης ολοκληρώσει τη διαδικασία κύρωσης, η συμφωνία μπορεί να τεθεί σε ισχύ.