Ανάλογα με τις χρησιμοποιούμενες πρώτες ύλες.
Ως ξύδι (ή όξος) νοείται το προϊόν που παράγεται με οξική ζύμωση ή αλκοολική και οξική ζύμωση, κατά περίπτωση, οποιασδήποτε πρώτης ύλης, από τις ακόλουθες:
α) Οίνοι κάθε κατηγορίας, όπως ορίζονται από τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013 (EE L 347).
β) Ξηρή σταφίδα.
γ) Φρούτα και προϊόντα αλκοολικής ζύμωσης αυτών. Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, ως φρούτα νοούνται και τα τμήματα των φρούτων νωπών ή αποξηραμένων ή/και χυμοί αυτών.
δ) Αιθυλική αλκοόλη. Ως αιθυλική αλκοόλη νοείται η αιθυλική αλκοόλη γεωργικής προέλευσης, το απόσταγμα οίνου, το απόσταγμα στεμφύλων σταφυλής, το απόσταγμα οινολασπών, το απόσταγμα σταφίδας, η ακατέργαστη αλκοόλη ως και το προϊόν απόσταξης γεωργικής προέλευσης, όπως ορίζονται στην ενωσιακή και εθνική νομοθεσία.
ε) Βύνη δημητριακών ή/και δημητριακά.
στ) Μέλι και βρώσιμα υπολείμματα μελισσοκομίας.
ζ) Μπύρα.
Ανάλογα με τις χρησιμοποιούμενες πρώτες ύλες, το ξύδι που παράγεται διακρίνεται στις κάτωθι κατηγορίες:
α) Ξύδι από οίνο: Το ξύδι όπως αυτό ορίζεται στις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013, το οποίο παράγεται αποκλειστικά από την οξική ζύμωση οίνου.
β) Ξύδι από ξηρή σταφίδα: Το ξύδι που παράγεται αποκλειστικά από αλκοολική και οξική ζύμωση των υγρών εκχύλισης της ξηράς σταφίδας.
γ) Ξύδι από φρούτα: Το ξύδι που παράγεται από οξική ζύμωση ή αλκοολική και οξική ζύμωση των πρώτων υλών, καθώς και το ξύδι που προκύπτει από αλκοολική και οξική ζύμωση μη οινοποιήσιμων σταφυλιών, συμπεριλαμβανομένων των απορρόγων σταφυλιών (απορρίμματα συσκευαστηρίων σταφυλιών) ή και των οινοποιήσιμων σταφυλιών σε ανάμιξη με εκχύλισμα ξηρής σταφίδας.
δ) Ξύδι από αλκοόλη: Το ξύδι που παράγεται από οξική ζύμωση της αιθυλικής αλκοόλης.
ε) Ξύδι από δημητριακά: Το ξύδι που παράγεται από αλκοολική και οξική ζύμωση των πρώτων υλών.
στ) Ξύδι από μέλι: Το ξύδι που παράγεται από αλκοολική και οξική ζύμωση των πρώτων υλών.
ζ) Ξύδι από μπύρα: Το ξύδι που παράγεται από οξική ζύμωση της πρώτης ύλης.
η) Βαλσαμικό ξύδι: Το προϊόν που λαμβάνεται είτε με προσθήκη σε ξύδι αμπελοοινικής προέλευσης συμπυκνωμένου γλεύκους σταφυλιών ή/και ανακαθαρισμένου συμπυκνωμένου γλεύκους σταφυλιών είτε με μερική αλκοολική ζύμωση και στη συνέχεια με οξική ζύμωση του προϊόντος συμπύκνωσης των υγρών που λαμβάνονται από την εκχύλιση ξηράς σταφίδας. Το βαλσαμικό ξύδι έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, σύμφωνα με σχετική απόφαση του Ανώτατου Χημικού Συμβουλίου, η οποία εγκρίθηκε με απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών.
Επιτρέπεται η παρασκευή ξυδιού από περισσότερες της μίας πρώτες ύλες, με εξαίρεση την αιθυλική αλκοόλη, η οποία μπορεί να αποτελεί πρώτη ύλη για την παραγωγή αποκλειστικά και μόνο του ξυδιού από αλκοόλη. Επιτρέπεται, επίσης, η ανάμιξη ξυδιών από ορισμένες μόνο κατηγορίες.
⇒ Η οξύτητα των ξυδιών που προορίζονται για κατανάλωση πρέπει να είναι τουλάχιστον πενήντα (50) γραμμάρια ανά λίτρο, εκφρασμένη σε οξικό οξύ, για όλες τις κατηγορίες ξυδιών, εκτός από τα ξύδια από οίνο τα οποία πρέπει να έχουν οξύτητα τουλάχιστον εξήντα (60) γραμμάρια ανά λίτρο.
⇒ Κάθε άλλο βρώσιμο προϊόν που παρασκευάζεται με διαδικασίες διαφορετικές από αυτές που περιγράφονται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου ή των υπουργικών αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεών του και χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο του ξυδιού δεν θεωρείται ξύδι και χαρακτηρίζεται ως «αρτυματική ύλη» ή «άρτυμα» ή «αναπλήρωμα ξυδιού».
Επισήμανση
1. Η επισήμανση του ξυδιού πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας και επιπλέον τις ακόλουθες απαιτήσεις:
Η ονομασία πώλησης του ξυδιού πρέπει να είναι αυτή της ονομασίας της κατηγορίας στην οποία ανήκει το ξύδι. Στην περίπτωση συμμετοχής περισσοτέρων της μίας πρώτων υλών, η ονομασία πώλησης του ξυδιού πρέπει να φέρει την ένδειξη «ξύδι από…», η οποία συμπληρώνεται από τις ονομασίες των αντίστοιχων κατηγοριών κατά σειρά φθίνουσας συμμετοχής στο τελικό προϊόν.
Στην περίπτωση ξυδιού που παρασκευάζεται από ένα είδος φρούτου ο όρος «φρούτα» αντικαθίσταται από την ονομασία του συγκεκριμένου φρούτου που χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή του.
Ειδικά για την περίπτωση του ξυδιού από μήλα μπορεί, αντί της ονομασίας πώλησης «ξύδι από μήλα», να χρησιμοποιείται, εναλλακτικά, η ονομασία «μηλόξυδο».
Το ξύδι που παράγεται από σταφύλια, μη οινοποιήσιμα, συμπεριλαμβανομένων των απορρόγων συσκευαστηρίων ή με ανάμιξη οινοποιήσιμων ή μη σταφυλιών ή προϊόντων αυτών μεταξύ τους ή/και με εκχύλισμα ξηρής σταφίδας πρέπει να φέρει την ονομασία πώλησης «ξύδι από σταφύλια» ή «γνήσιο ξύδι» ή «ξύδι αμπελοοινικής προέλευσης».
β) «Ξύδι αμπελοοινικής προέλευσης» μπορεί να ονομάζεται το ξύδι που προέρχεται από προϊόντα του αμπελοοινικού τομέα.
γ) Η ένδειξη της επί τοις εκατό περιεκτικότητας σε οξικό οξύ αναγράφεται υποχρεωτικά στην επισήμανση του ξυδιού.
2. Ξύδια τα οποία έχουν παρασκευαστεί νομίμως ή έχουν διατεθεί στο εμπόριο σε άλλα κράτη−μέλη της Ε.Ε. ή σε κράτη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (Ε.Ζ.Ε.Σ.) που είναι συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.) ή στην Τουρκία, μπορούν να διατεθούν στην ελληνική αγορά, εφόσον έχουν παρασκευασθεί σύμφωνα με πρότυπα, προδιαγραφές ή και διαδικασίες παραγωγής και ελέγχου ώστε να εγγυώνται ισοδύναμο επίπεδο ποιότητας και ασφάλειας για την ανθρώπινη υγεία.
3. Το βαλσαμικό ξύδι, το οποίο παράγεται με εκχύλιση ξηρής σταφίδας μπορεί να φέρει στην επισήμανσή του την ένδειξη «βαλσαμικό ξύδι από εκχύλιση ξηρής σταφίδας» ή «βαλσαμικό ξύδι από ξηρή σταφίδα».
4. Στο ξύδι από οίνο, μπορεί να αναγράφεται η οινοποιήσιμη ποικιλία του, αν αυτή μπορεί να αποδειχθεί από τον οξοποιό με την τήρηση των κανόνων ιχνηλασιμότητας.
5. Αν οι πρώτες ύλες παραγωγής είναι ελληνικής προέλευσης, μπορεί στην επισήμανση του ξυδιού να αναγράφεται ο όρος «από ελληνικές πρώτες ύλες» ή ο όρος «από ελληνικά/ους», ο οποίος συμπληρώνεται με την κατηγορία των πρώτων υλών.
