Αναλυτικές πληροφορίες για τη νόσο και τα μέτρα βιοπροφύλαξης στις εκμεταλλεύσεις.
Σύμφωνα με ενημερωτικό έγγραφο του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων στις 24 Οκτωβρίου 2023, το Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς για την Ευλογιά των προβάτων και αιγών επιβεβαίωσε την παρουσία του ιού σε πρόβατο εκτροφής αποτελούμενη από 447 πρόβατα στην Δημοτική Κοινότητα Σιγρίου, στο Δήμο Δυτικής Λέσβου.
Η υποψία προήλθε λόγω κλινικών ευρημάτων στο εν λόγω ζώο (πυρετός, ανορεξία, κατάπτωση, ερυθρές βλατίδες στην κάτω κοιλιακή χώρα). Όλα τα μέτρα που προβλέπονται στους ισχύοντες κανονισμούς της ΕΕ (κανονισμοί 2016/429 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου και 2020/687 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) καθώς και το εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης υπ’ αριθμ. 258933/2008 εφαρμόζονται από τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές στη νήσο Λέσβου.
- Υπενθυμίζουμε ότι μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα είχαν εντοπιστεί εστίες στα ακριβώς απέναντι τουρκικά παράλια.
Η επιδημιολογική έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η Ευλογιά του προβάτου (προσβάλει και τις αίγες) είναι μια πολύ μεταδοτική αρρώστια που οφείλεται σε μικρόβιο (ιό). Τα υγιή ζώα κολλάνε την αρρώστια όταν έλθουν σε άμεση επαφή με μολυσμένα ζώα, αλλά και μετά από έμμεση επαφή με μολυσμένα αντικείμενα ή προϊόντα (π.χ. εργαλεία, οχήματα, χόρτα, στρωμνή, μαλλί, δέρματα κ.λ.π.).
Αρχικά τα ζώα (κυρίως τα πρόβατα) εμφανίζουν αδιαθεσία, ανορεξία και πυρετό, ενώ μπορεί να έχουν και ρινικό έκκριμα (μύξες), και δάκρυα. Στη συνέχεια εμφανίζονται δερματικές αλλοιώσεις που είναι πιο εμφανείς στο κεφάλι, το πρόσωπο, και γενικά τα άτριχα μέρη του σώματος (μασχάλες, κοιλιά, εσωτερικό μέρος της ουράς, μαστό, γεννητικά όργανα).
Αυτές είναι κοκκινίλες (ερυθρές κηλίδες) και σπυριά κόκκινου συνήθως χρώματος, μεγέθους 0,5-1 εκ.(βλατίδες). Σταδιακά (μετά από 5-10 ημέρες) οι κοκκινίλες και τα σπυριά μετατρέπονται σε στρογγυλά μαύρα κάπαλα (εφελκίδες) και ανοικτές πληγές (έλκη).
Λόγω των δερματικών αλλοιώσεων το κεφάλι συνήθως φαίνεται διογκωμένο και παραμορφωμένο. Στην αρχή μπορεί να έχουν προσβληθεί μόνο 1-2 ζώα, πολύ σύντομα όμως κολλάνε και τα υπόλοιπα ζώα του κοπαδιού ενώ γρήγορα μολύνονται και τα υπόλοιπα κοπάδια στην ίδια περιοχή.
Για την αποτροπή εξάπλωσης του νοσήματος εντός της ελληνικής επικράτειας, εφιστάται η προσοχή στις αρμόδιες Κτηνιατρικές Αρχές για την πραγματοποίηση των κάτωθι ενεργειών:
Α. Κτηνιατρικές Αρχές στα νησιά των Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου:
- Ενημέρωση όλων των κατόχων εκμεταλλεύσεων προβάτων ή/και αιγοειδών καθώς και των εμπλεκομένων στο εμπόριο και την διακίνηση αυτών (υπεύθυνων σφαγείων, εμπόρων κ.λπ.) για το νόσημα, τη συμπτωματολογία του στο ζωικό κεφάλαιο, τις αρνητικές οικονομικές συνέπειές του καθώς και την αναγκαιότητα τήρησης αυξημένων μέτρων βιοπροφύλαξης στις εγκαταστάσεις.
- Υποχρεωτική κλινική εξέταση όλων των προβάτων ή/και αιγοειδών, που πρόκειται να μετακινηθούν στις περιοχές που επιτρέπονται μετακινήσεις αιγοπροβάτων, αυξημένη επιτήρηση των εκτροφών πέραν αυτής που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος TADs {επιτήρησης των τεσσάρων (4) Εξωτικών Νοσημάτων}, καθώς και των μετακινήσεων των ζώων, ιδιαίτερα εκείνων που βρίσκονται σε εκτροφές απέναντι από τα τουρκικά παράλια.
- Απρόσκοπτη εφαρμογή του προγράμματος TADs {επιτήρησης των τεσσάρων (4) Εξωτικών Νοσημάτων}.
- Ενημέρωση των Λιμενικών και Τελωνειακών Αρχών για εντατικοποίηση ελέγχων στους επισκέπτες από την Τουρκία, με παράλληλη ενημέρωση αυτών για τους κινδύνους μεταφοράς του νοσήματος μέσω αντικειμένων, ιματισμού και υποδημάτων, ιδιαίτερα στη περίπτωση που προϋπάρχει επαφή με αγροτικές περιοχές και ζώα.
- Λήψη αυξημένων μέτρων αναφορικά με την εντατικοποίηση των ελέγχων που πραγματοποιούνται στους ταξιδιώτες για την μεταφορά προϊόντων ζωικής προέλευσης και τη δημιουργία σταθμών για την απολύμανση των υποδημάτων τους.
Β. Κτηνιατρικές Αρχές στο σύνολο της Ελληνικής Επικράτειας:
- Άμεση ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ώστε να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό της εισόδου και εξάπλωσης του νοσήματος.
- Επισήμανση της αναγκαιότητας της εφαρμογής των μέτρων βιοπροφύλαξης σε εκτροφές, σφαγεία και κατά την μεταφορά ζώντων ζώων.
- Αύξηση της επιτήρησης των εκμεταλλεύσεων προβάτων ή/και αιγοειδών και ενδελεχής κλινικός έλεγχος αυτών, στο πλαίσιο διενέργειας άλλων προγραμμάτων και ελέγχων.
- Ενημέρωση των Λιμενικών και Τελωνειακών Αρχών για την εντατικοποίηση των ελέγχων των προϊόντων και την απολύμανση των οχημάτων.
Μέτρα Βιοπροφύλαξης στις εκμεταλλεύσεις
Οι ιδιοκτήτες εκμεταλλεύσεων προβάτων ή/και αιγοειδών θα πρέπει να αυξήσουν τα μέτρα βιοπροφύλαξης στις εκτροφές τους, ώστε να μειώσουν τις πιθανότητες εισόδου ασθενειών. Πιο συγκεκριμένα, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα παρακάτω σημεία:
- Περίφραξη των εγκαταστάσεων για την αποτροπή εισόδου και εξόδου ζώων/φορέων.
- Ύπαρξη απολυμαντικής τάφρου για τα οχήματα στην είσοδο-έξοδο των εγκαταστάσεων.
- Τακτικός καθαρισμός και απολύμανση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού.
- Αποφυγή της εισόδου οχημάτων και άλλων μηχανημάτων που έχουν έρθει σε επαφή με άλλες εκμεταλλεύσεις στις εγκαταστάσεις και στους βοσκοτόπους.
- Καθαρισμός και απολύμανση των οχημάτων που εισέρχονται και εξέρχονται από τις εγκαταστάσεις και επιπλέον πριν και μετά την μεταφορά ζώων και προϊόντων.
- Περιορισμός των ανθρώπων που εισέρχονται στις εκμεταλλεύσεις και έρχονται σε επαφή με τα ζώα και ιδιαίτερη προσοχή σε όσους έρχονται σε επαφή και με άλλες εκμεταλλεύσεις.
- Καθαρισμός και απολύμανση των υποδημάτων των ανθρώπων που εισέρχονται και εξέρχονται από την εκμετάλλευση.
- Παραμονή των νεοεισαχθέντων ζώων σε περιορισμό από τα υπόλοιπα ζώα της εκτροφής, για τουλάχιστον 21 ημέρες.
- Έλεγχος της προέλευσης των ζωοτροφών, των μηχανημάτων και των συσκευών που χρησιμοποιούνται.
- Απομάκρυνση εστιών ρύπανσης και λιμναζόντων υδάτων που ευνοούν την προσέλκυση εντόμων.
- Απεντόμωση και μυοκτονία στις εγκαταστάσεις.
- Καταπολέμηση εξωπαράσιτων και χρήση εντομοαπωθητικών.
- Να μην χρησιμοποιούνται μεταχειρισμένα εργαλεία, εξοπλισμός και αντικείμενα προερχόμενα από άλλες εκμεταλλεύσεις.
- Αποφυγή προμήθειας εργαλείων, εξοπλισμού και αντικειμένων για τις εκμεταλλεύσεις από την Τουρκία.
- Να μην επιτρέπεται σε άτομα που έχουν επισκεφτεί πρόσφατα την Τουρκία να εισέρχονται στις εκμεταλλεύσεις τους και να έρχονται σε επαφή με ζώα.
- Προμήθεια ζώων, προϊόντων και ζωοτροφών, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας.
