Χρήσιμες συμβουλές για τους παραγωγούς, από τη φύτευση μέχρι τη διαχείριση των ζιζανίων.
Τοποθεσία φύτευσης: Ιδιαίτερη προσοχή στην κατάλληλη επιλογή τοποθεσίας, για να αποφευχθούν προβλήματα που μετά την εγκατάσταση είναι αξεπέραστα ή επιβαρύνουν σημαντικά την καλλιέργεια.
Αναδιάρθρωση – επαναφύτευση: Προσεκτική απομάκρυνση όλων των ριζών της προηγούμενης καλλιέργειας. Πριν την εγκατάσταση συνίσταται αγρανάπαυση ή σπορά με αγροστώδη. Η απολύμανση του εδάφους μπορεί να είναι απαραίτητη.
Επιλογή είδους & ποικιλίας & υποκειμένου: Μελετημένη επιλογή εμβολίου και υποκειμένου, λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά του εδάφους, το κλίμα της περιοχής και τους επικρατέστερους επιβλαβείς οργανισμούς.
Επιλογή φυτωρίου: Προμήθεια ελεγμένων & πιστοποιημένων δενδρυλλίων, απαλλαγμένων επιβλαβών οργανισμών (ιώσεις, νηματώδεις).
Αποστάσεις & μέθοδος φύτευσης: Να ληφθούν υπόψη όλοι οι παράγοντες όπως η ευρωστία υποκειμένου και εμβολίου, οι εδαφοκλιματικές συνθήκες (π.χ. γονιμότητα εδάφους, έκθεση στον ήλιο), οι επικρατέστεροι επιβλαβείς οργανισμοί και οι καλλιεργητικές τεχνικές (πχ. τρόπος διαχείρισης του εδάφους, μέθοδος άρδευσης) που θα εφαρμοστούν.
Στράγγιση: Να γίνουν όλες οι απαραίτητες εργασίες όπως δίκτυο αυλακιών ή και υπεδάφιοι αγωγοί για να εξασφαλιστεί η επαρκής στράγγιση του εδάφους.
Άρδευση: Κατάλληλη επιλογή της μεθόδου, ποσότητας & συχνότητας ώστε τα δέντρα να διατηρούνται εύρωστα χωρίς σπατάλη- περίσσεια νερού.
Λίπανση: Ισορροπημένη λίπανση εκτιμώντας τις ανάγκες του εμβολίου – υποκειμένου, την κατάσταση του εδάφους και την αναμενόμενη απόδοση. Αναλύσεις εδάφους, φύλλων και η συμβουλή γεωπόνου είναι απαραίτητες.
Αποφυγή μηχανικών ζημιών: Προσεκτική χρήση όλων των εργαλείων (χορτοκοπής, κλαδέματος, συλλογής).
Μέτρα υγιεινής: Απολύμανση των εργαλείων κλαδέματος σχολαστικός καθαρισμός και απολύμανση των μηχανημάτων κατεργασίας του εδάφους.
Ανεμοφράκτης: Δημιουργία κατάλληλου ανεμοφράκτη για να μην είναι εκτεθειμένη η φυτεία σε δυνατούς ή και ψυχρούς ανέμους.
Μέθοδος και εποχή κλαδέματος: Κλάδεμα σε περιόδους χωρίς υγρασία και παγετούς με το κατάλληλο σύστημα ώστε να υπάρχει επαρκής αερισμός και φωτισμός στην κόμη των δέντρων.
Εποχή συγκομιδής: Κατάλληλη επιλογή του χρόνου, πχ. πρώιμη συγκομιδή.
Διαχείριση ζιζανίων
Προσεκτική διαχείριση των ζιζανίων της καλλιέργειας με τις οδηγίες του συμβούλου γεωπόνου. Τα ζιζάνια πρέπει να αντιμετωπίζονται πριν δώσουν σπόρους και επιβαρύνουν περισσότερο ένα χωράφι.
Πριν την εγκατάσταση του οπωρώνα: Αν το χωράφι έχει ιστορικό πολυετών δυσεξόντωτων ζιζανίων, η αντιμετώπισή τους πρέπει να ξεκινάει πριν την εγκατάσταση του οπωρώνα.
Επισκόπηση για καταγραφή των ζιζανίων: Συστήνεται να γίνονται δύο επισκοπήσεις στον οπωρώνα για την καταγραφή των ζιζανίων, μία στις αρχές της άνοιξης για την καταγραφή των χειμερινών ειδών και μία προς το τέλος του θέρους για την καταγραφή των θερινών ειδών. Προϋπόθεση για την σωστή επισκόπηση είναι η ικανότητα αναγνώρισης των ειδών. Τα ζιζάνια που εμφανίζονται περιμετρικά του κορμού των δένδρων θα πρέπει να καταπολεμούνται.
Άρδευση και διαχείριση ζιζανίων: Η διαχείριση των ζιζανίων στον οπωρώνα έχει άμεση σχέση με το σύστημα άρδευσης που εφαρμόζεται (κατάκλυση, αυλάκια, λεκάνες, τεχνητή βροχή, στάγδην άρδευση).
Αν εφαρμόζεται σύστημα άρδευσης με αυλάκια σε οπωρώνα με έδαφος του στραγγίζει δύσκολα, συνιστάται να δημιουργείται δίκτυο αυλακιών μικρότερου βάθους και με διακλαδώσεις προς τις γραμμές των δένδρων για ταχύτερη διήθηση του νερού.
Εδαφοκάλυψη
Η επιφάνεια του εδάφους στον οπωρώνα μπορεί να καλυφθεί με φυτά από σπορά επιλεγμένων ειδών ή με φυτά της αυτοφυούς βλάστησης. Επίσης, εδαφοκάλυψη μπορεί να γίνει με υλικά όπως το άχυρο.
Η εδαφοκάλυψη με φυτά (από σπορά ή αυτοφυή) θα πρέπει να αποφεύγεται σε περιοχές με κρύο κλίμα.
Χορτοκοπή
Η διαχείριση των ζιζανίων με χορτοκοπή θα πρέπει να γίνεται αφού ληφθεί υπόψη το είδος των ζιζανίων.
Βόσκηση
Η διαχείριση των ζιζανίων στον οπωρώνα μπορεί να γίνει με ελεγχόμενη βόσκηση. Η αποτελεσματικότητα της βόσκησης των ζιζανίων ως μέθοδος διαχείρισης εξαρτάται από το είδος των ζιζανίων αλλά και των ζώων που θα χρησιμοποιηθούν. Περιορισμοί για την εφαρμογή της μεθόδου βόσκησης αφορούν στην ηλικία του οπωρώνα σε σχέση με τα ζώα που θα χρησιμοποιηθούν και στα είδη των ζιζανίων.
Μηχανική καταπολέμηση (φρέζα, σκαλιστήρι)
Δεν πρέπει να γίνεται κοντά στα δένδρα. Η μηχανική καταπολέμηση να γίνεται με βάση το είδος και την πυκνότητα των ζιζανίων.
Χημική καταπολέμηση
Η χημική καταπολέμηση θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητη και θα πρέπει να είναι η τελευταία λύση στο πρόβλημα των ζιζανίων, αφού έχουν εξαντληθεί όλες οι άλλες δυνατότητες διαχείρισης των ζιζανίων.
Τα ζιζανιοκτόνα μπορεί να έχουν προφυτρωτική ή μεταμορφωτική δράση. Τα προφυτρωτικά εφαρμόζονται στο γυμνό έδαφος και συχνά απαιτούν ενσωμάτωση στο έδαφος – συνήθως με άρδευση. Καταπολεμούν τα ζιζάνια που πρόκειται να βλαστήσουν και δεν επηρεάζουν την ανάπτυξη όσων έχουν φυτρώσει και εγκατασταθεί. Τα μεταφυτρωτικά ζιζανιοκτόνα δρουν στα φυτρωμένα ζιζάνια κι έχουν δράση επαφής (προκαλούν εγκαύματα και νεκρώσεις ιστών) ή διασυστηματική (μεταφέρονται εντός του φυτού ως το σημείο δράσης τους). Συνιστάται η εναλλαγή ζιζανιοκτόνων με διαφορετικό τρόπο δράσης.
Διαχείριση ζιζανίων με ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα: Η εφαρμογή των ζιζανιοκτόνων θα πρέπει να γίνεται τηρώντας πιστά τις οδηγίες της ετικέτας.
