Η εφαρμογή του προγράμματος επιτήρησης του μικρού σκαθαριού

Εφαρμογή προγράμματος στοχευμένης επιτήρησης και έγκαιρης ανίχνευσης του μικρού σκαθαριού της κυψέλης για την υλοποίηση της δράσης 2.1 «Εχθροί και Ασθένειες Μελισσών» στο πλαίσιο του προγράμματος για τη βελτίωση των συνθηκών παραγωγής και εμπορίας των προϊόντων της μελισσοκομίας.

Με υπουργική απόφαση που υπογράφει ο αναπληρωτής υπουργός αγροτικής ανάπτυξης και τροφίμων καθορίζονται:

1. Οι τεχνικές λεπτομέρειες εφαρμογής του προγράμματος στοχευμένης επιτήρησης και έγκαιρης ανίχνευσης του μικρού σκαθαριού της κυψέλης (Aethina tumida) σε επιλεγμένα μελισσοκομεία-δείκτες εντός καθορισμένων ζωνών υψηλού κινδύνου (εφεξής Προγράμματος), για τα μελισσοκομικά έτη 2018 και 2019.

2. Οι δικαιούχοι, οι επιλέξιμες δαπάνες, η διαδικασία και τα δικαιολογητικά συμμετοχής, οι έλεγχοι, τα παραστατικά καταβολής της ενίσχυσης και γενικά κάθε αναγκαίο μέτρο για την εφαρμογή του Προγράμματος.

α) Για τις δαπάνες της παρ. 2, στοιχείο , του παρόντος άρθρου, οι μελισσοκόμοι, κάτοχοι τουλάχιστον σαράντα (40) κυψελών διαχείμασης, οι οποίοι, για κάθε μελισσοκομικό έτος εφαρμογής του Προγράμματος, έχουν υποβάλλει αίτηση-δήλωση κυψελών διαχείμασης ή έχουν θεωρήσει το μελισσοκομικό βιβλιάριο μεταξύ 1ης Σεπτεμβρίου και 31ης Δεκεμβρίου,

β) Για τις δαπάνες της παρ. 2, στοιχείο, του παρόντος άρθρου, οι φορείς, όπως αυτοί ορίζονται στο άρθρο 2. 2. Στο πλαίσιο εφαρμογής του Προγράμματος, επιλέξιμες δαπάνες είναι οι παρακάτω:

Το 50% των προκαλούμενων δαπανών της παρ. 2 βαρύνει τον ΚΑ 4324 του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων, ενώ το υπόλοιπο 50% της δαπάνης βαρύνει τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και θα καλυφθεί από τον Κ.Α.Ε. 5423Φ.29/110.

4. Όλες οι δαπάνες που προκαλούνται στο πλαίσιο των επισκέψεων στα μελισσοκομεία-δείκτες (οδοιπορικά, προστατευτικός εξοπλισμός, αναλώσιμα υλικά, έξοδα αποστολής κ.λπ) και κατά την εργαστηριακή εξέταση των ύποπτων δειγμάτων θα βαρύνουν, κατά περίπτωση, τους προϋπολογισμούς των αρχών των παρ. 4, 6, 7 και 8 του άρθρου 3 και των Κέντρων Μελισσοκομίας.

1. Αμέσως μετά τη δημοσίευση παρούσας, η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μέσω της ειδικής μηχανογραφικής εφαρμογής για το Μελισσοκομικό Μητρώο, προβαίνει στην τυχαία επιλογή των μελισσοκόμων που δύνανται να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα.

Για κάθε ζώνη υψηλού κινδύνου, θα κληρώνονται δεκαπέντε μελισσοκόμοι που δηλώνουν ως έδρα τη σχετική με τη ζώνη Περιφερειακή Ενότητα του άρθρου 4 και θα καταρτίζεται λίστα επιλογής κατά σειρά κλήρωσης.

Στην περίπτωση που ο αριθμός των εγγεγραμμένων στο μητρώο μελισσοκόμων της Περιφερειακής Ενότητας δεν είναι αρκετός για την ολοκλήρωση της λίστας, αυτή θα συμπληρώνεται με τυχαία επιλογή μελισσοκόμων που δηλώνουν ως έδρα όμορες Περιφερειακές Ενότητες της ηπειρωτικής χώρας.

2. Μετά την ολοκλήρωση της ανωτέρω διαδικασίας για όλες τις ζώνες υψηλού κινδύνου, η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης αποστέλλει τις σχετικές λίστες στη Δ/νση Υγείας των Ζώων, με κοινοποίηση στη Δ/νση Συστημάτων Εκτροφής Ζώων, προκειμένου αυτές να διαβιβαστούν στις αρμόδιες ΔΑΟΚ των Περιφερειακών Ενοτήτων του άρθρου 4 και στα Κέντρα Μελισσοκομίας του Παραρτήματος

3. Ακολούθως, τα Τμήματα Κτηνιατρικής των ΔΑΟΚ, συντάσσουν και αποστέλλουν με συστημένη επιστολή ατομική πρόσκληση σε κάθε έναν από τους δεκαπέντε επιλεγμένους μελισσοκόμους κάθε ζώνης υψηλού κινδύνου, επισυνάπτοντας τη σχετική λίστα επιλογής.

Στη συστημένη επιστολή γίνεται συνοπτική ενημέρωση των μελισσοκόμων για το σκοπό, τους όρους και τις λεπτομέρειες εφαρμογής του Προγράμματος, συμπεριλαμβανομένης της σειράς κατάταξής τους στη λίστα επιλογής, και καλούνται να προσέλθουν εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την αποστολή της συστημένης επιστολής στην αρμόδια ΔΑΟΚ για να καταθέσουν αίτηση συμμετοχής-πληρωμής τους.

Παράλληλα με τη διαδικασία σύνταξης και αποστολής των συστημένων επιστολών, τα Τμήματα Κτηνιατρικής των ΔΑΟΚ, σε συνεργασία με τα Τμήματα Αγροτικής Οικονομίας και τα Κέντρα Μελισσοκομίας, καταβάλλουν προσπάθεια άμεσης και απευθείας ενημέρωσης των μελισσοκόμων στις λίστες επιλογής, καθώς και των μελισσοκομικών συλλόγων των περιοχών τους.

1. Για τη συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα, οι μελισσοκόμοι που επιλέγονται τυχαία, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου 6, υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής-πληρωμής στην αρμόδια ΔΑΟΚ, σύμφωνα με το υπόδειγμα 1 του Παραρτήματος 2, εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την αποστολή της ατομικής πρόσκλησης της παρ. 2 του άρθρου 6.

Εάν μετά την υποβολή των αιτήσεων και το διοικητικό έλεγχο αυτών σύμφωνα με το άρθρο 9 δε συμπληρωθεί ο αριθμός των τριών μελισσοκόμων ανά ζώνη υψηλού κινδύνου, επαναλαμβάνεται η διαδικασία του άρθρου 6.

α) υπογράφεται από τον αιτούντα μελισσοκόμο,

β) αφορά δέκα έως είκοσι μελισσοσμήνη ενός μόνο μελισσοκομείου-δείκτη,

γ) αφορά μόνο τη ζώνη υψηλού κινδύνου για την οποία κληρώθηκε ο μελισσοκόμος,

δ) καλύπτει όλη την περίοδο εφαρμογής του Προγράμματος,

ε) επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ως προς τα δηλούμενα στοιχεία.

Τα Πανεπιστημιακά και Ερευνητικά Ιδρύματα που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής-πληρωμής στην αρμόδια αρχή της παρ. 1 του άρθρου 3, σύμφωνα με το υπόδειγμα 2 του Παραρτήματος 2, εντός δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης της παρούσας απόφασης.

α) υπογράφεται από το νόμιμο εκπρόσωπο του φορέα

β) αφορά δέκα έως είκοσι μελισσοσμήνη ανά μελισσοκομείο-δείκτη,

γ) αφορά έως και τρία μελισσοκομεία-δείκτες για κάθε ζώνη υψηλού κινδύνου που βρίσκεται στο νομό έδρας των φορέων,

δ) καλύπτει όλη την περίοδο εφαρμογής του Προγράμματος,

ε) επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 ως προς τα δηλούμενα στοιχεία.

3. Οι αιτήσεις-δηλώσεις των παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου υποβάλλονται:

Η αίτηση που υποβάλλουν οι μελισσοκόμοι, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου 7 της παρούσας, συνοδεύεται από τα κάτωθι δικαιολογητικά:

α) Ευκρινές φωτοαντίγραφο μελισσοκομικού βιβλιαρίου.

β) Φωτοαντίγραφο της πρώτης σελίδας βιβλιαρίου τραπέζης, από την οποία προκύπτουν η επωνυμία της τράπεζας, ο αριθμός τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ), καθώς και ότι ο αιτών είναι δικαιούχος του εν λόγω τραπεζικού λογαριασμού.

γ) Φωτοαντίγραφο της αίτησης - δήλωσης κυψελών διαχείμασης. Στην περίπτωση που ο μελισσοκόμος διαθέτει μελισσοκομικό βιβλιάριο θεωρημένο μεταξύ 1ης Σεπτεμβρίου και 31ης Δεκεμβρίου του έτους για το οποίο δηλώνονται οι κυψέλες διαχείμασης δεν είναι απαραίτητη η υποβολή της αίτησης - δήλωσης, καθώς στην περίπτωση αυτή το μελισσοκομικό βιβλιάριο επέχει θέση δήλωσης κυψελών διαχείμασης.

Όλα τα παραπάνω δικαιολογητικά δεν υποβάλλονται από τον ενδιαφερόμενο στην περίπτωση που αυτά υπάρχουν κατατεθειμένα και σε ισχύ στην αρμόδια ΔΑΟΚ, οπότε και ο φάκελος με την αίτηση του ενδιαφερόμενου συμπληρώνεται με εν λόγω δικαιολογητικά από το προσωπικό της ΔΑΟΚ.

Η αίτηση που υποβάλλουν τα Πανεπιστημιακά και Ερευνητικά Ιδρύματα, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 7 της παρούσας, συνοδεύεται από τα κάτωθι δικαιολογητικά:

α) Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 από κάθε υπεύθυνο μελισσοκομείου-δείκτη που ορίζεται στην ως άνω αίτηση, εφόσον αυτός είναι διαφορετικός από τον νόμιμο εκπρόσωπο του φορέα που την υπογράφει, με την οποία δηλώνει τα στοιχεία του (ονοματεπώνυμο, θέση και ιδιότητα στο φορέα, πληροφορίες επικοινωνίας κ.λπ.) και ότι είναι ενήμερος για τις προϋποθέσεις συμμετοχής του φορέα, τους όρους ενίσχυσης της εν λόγω δράσης και τις υποχρεώσεις του Προγράμματος.

β) Έντυπη τεκμηρίωση, από την οποία προκύπτουν η επωνυμία της τράπεζας και ο αριθμός τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ) στον οποίο θα κατατεθεί η οικονομική ενίσχυση, καθώς και ότι ο φορέας είναι δικαιούχος του εν λόγω τραπεζικού λογαριασμού.

Το μικρό σκαθάρι της κυψέλης (Aethina tumida) προέρχεται από την υποσαχάρια Αφρική, όπου δεν αποτελεί απειλή για τις τοπικές φυλές μελισσών.

Ωστόσο, μετά την είσοδο του τις προηγούμενες δύο δεκαετίες στις Η.Π.Α., την Αυστραλία και άλλες χώρες, καταδείχτηκε ότι υπό προϋποθέσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβλαβές για τα λοιπά υποείδη της ευρωπαϊκής μέλισσας.

Ως συνέπεια αυτού, όταν το 2014 εντοπίστηκε και εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά σε Ευρωπαϊκό έδαφος, και συγκεκριμένα στη νότια Ιταλία, κατέστη επιτακτική η ανάγκη σχεδίασης και εφαρμογής ενός αποτελεσματικού συστήματος επιτήρησης, προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση του εντόμου και η ταχύτατη κινητοποίηση αρχών και φορέων, με σκοπό την άμεση εξάλειψη κάθε εστίας και την αποφυγή περαιτέρω εξάπλωσής του.

Προς αυτήν την κατεύθυνση, το Κοινοτικό Εργαστήριο Αναφοράς για τις Ασθένειες των Μελισσών (ANSES, Sophia Antipolis, Γαλλία) εξέδωσε κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την επιτήρηση των μελισσοκομείων και την έγκαιρη ανίχνευση του μικρού σκαθαριού της κυψέλης, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος εγκατάστασής του και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.

Οι οδηγίες αυτές αποσκοπούν στην υιοθέτηση από τα κράτη-μέλη εναρμονισμένων δράσεων στον τομέα της διερεύνησης και της ανίχνευσης του Aethina tumida βασισμένων στα αποτελέσματα της ανάλυσης του κινδύνου και προσαρμοσμένων στους διαθέσιμους πόρους.

Το συγκεκριμένο Πρόγραμμα, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, αποσκοπεί στην έγκαιρη ανίχνευση του μικρού σκαθαριού της κυψέλης μέσω της ενεργητικής και στοχευμένης επιτήρησης σε μελισσοκομεία-δείκτες, που βρίσκονται εντός καθορισμένων ζωνών υψηλού κινδύνου.

Επιπλέον, προβλέπει την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση όλων των μελισσοκόμων που διαθέτουν μελισσοκομεία εντός των ζωνών αυτών, αποβλέποντας στην ενίσχυση της παθητική επιτήρησης.

Το Πρόγραμμα υλοποιείται, για κάθε μελισσοκομικό έτος εφαρμογής του, με τη διενέργεια επισκέψεων σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, σε τρία τουλάχιστον μελισσοκομεία-δείκτες ανά ζώνη υψηλού κινδύνου.

Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων αυτών, θα λαμβάνει χώρα η επιθεώρηση των κυψελών και ο έλεγχος τήρησης των υποχρεώσεων της απόφασης, την οποία μπορείτε να δείτε ΕΔΩ.