Η κατάσταση σχετικά με τη γρίπη των πτηνών συνεχίζει να εξελίσσεται στην Ευρώπη και παγκοσμίως, με αναφορές για νέα κρούσματα σε πτηνά και περιστασιακές μολύνσεις σε θηλαστικά.
Σποραδικές ανθρώπινες μολύνσεις έχουν αναφερθεί σε χώρες εκτός ΕΕ, ενώ ο κίνδυνος για το κοινό στην ΕΕ παραμένει χαμηλός.
Αυτά είναι μερικά από τα ευρήματα της τελευταίας έκθεσης για τη γρίπη των πτηνών από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και το εργαστήριο αναφοράς της ΕΕ (EURL).
Οι υψηλής παθογονικότητας ιοί της γρίπης των πτηνών (HPAI) έχουν προκαλέσει αύξηση των κρουσμάτων σε άγρια πτηνά, ιδιαίτερα σε γλάρους, στην ΕΕ και συνεχίζουν να προκαλούν περιστασιακές μολύνσεις στα θηλαστικά. Ο αριθμός των κρουσμάτων σε πουλερικά μεταξύ Δεκεμβρίου 2022 και Μαρτίου 2023 στην ΕΕ μειώθηκε από το υψηλό του σημείο τον Νοέμβριο του 2022.
Ασυνήθιστη μαζική θνησιμότητα σε γλάρους παρατηρήθηκε σε χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Ιταλία. Ο κίνδυνος μόλυνσης στα πουλερικά μπορεί να αυξηθεί τους επόμενους μήνες καθώς οι γλάροι εξαπλώνονται στην ενδοχώρα, πιθανώς να επικαλύπτονται με περιοχές παραγωγής πουλερικών.
Η EFSA και η EURL συνιστούν την εφαρμογή στρατηγικών πρόληψης στις περιοχές παραγωγής πουλερικών.
Επιτήρηση ευπαθών θηλαστικών
Μεταλλάξεις που σχετίζονται με τη γενετική προσαρμογή στα θηλαστικά εντοπίστηκαν σε ορισμένους από τους κυκλοφορούντες ιούς τόσο στα θηλαστικά όσο και στα πτηνά. Επιπλέον, πρόσφατα γεγονότα μαζικής θνησιμότητας σε θηλαστικά όπως τα θαλάσσια λιοντάρια υποδηλώνουν πιθανή μετάδοση του ιού HPAI μεταξύ των θηλαστικών.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι επιστήμονες της EFSA και του EURL συνιστούν την επέκταση και την ενίσχυση της επιτήρησης σε άγρια και εκτρεφόμενα θηλαστικά, ιδιαίτερα αμερικανικά βιζόν και χοίρους, σε ορισμένες περιοχές όπου υπάρχει HPAI.
Χαμηλός κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό
Ενώ έχουν αναφερθεί σποραδικές λοιμώξεις από τη γρίπη των πτηνών σε ανθρώπους που οδηγούν σε σοβαρή ασθένεια και θανατηφόρα αποτελέσματα, οι ανθρώπινες λοιμώξεις παραμένουν ένα σπάνιο συμβάν.
Οι περισσότερες από τις σοβαρές ανθρώπινες μολύνσεις που αναφέρθηκαν πρόσφατα από χώρες εκτός της ΕΕ αφορούσαν άτομα που εκτέθηκαν σε άρρωστα και νεκρά πουλερικά και δεν φορούσαν ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό, ιδιαίτερα σε φάρμες στην πίσω αυλή.
Το ECDC εκτιμά ότι ο κίνδυνος για το ευρύ κοινό στην Ευρώπη παραμένει χαμηλός και χαμηλός έως μέτριος για τους εργαζόμενους και άλλα άτομα που έρχονται σε επαφή με δυνητικά μολυσμένα άρρωστα και νεκρά πτηνά και θηλαστικά.
Το ECDC επιβεβαιώνει ότι οι ιοί HPAI που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή είναι ευαίσθητοι σε αντιιικά φάρμακα που είναι διαθέσιμα στον άνθρωπο και ότι αυτοί οι ιοί δεσμεύονται κατά προτίμηση σε υποδοχείς τύπου πτηνών που υπάρχουν στα πτηνά και όχι σε υποδοχείς που μοιάζουν με τον άνθρωπο.
Το ECDC, η EFSA και το EURL συνιστούν την κατάλληλη χρήση ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού όταν έρχονται σε επαφή με πτηνά. Άτομα που εκτίθενται σε μολυσμένα πτηνά ή θηλαστικά θα πρέπει να ελέγχονται και να παρακολουθούνται, προκειμένου να εντοπιστούν έγκαιρα πιθανά κρούσματα μετάδοσης.
27,2 εκατομμύρια ευρώ στην Ιταλία για αποζημιώσεις
Μετά από θετική ψηφοφορία από τα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα χορηγήσει 27,2 εκατομμύρια ευρώ στην Ιταλία για να βοηθήσει στην αποζημίωση των αγροτών σε περιοχές που έχουν πληγεί από κρούσματα γρίπης των πτηνών. Χρηματοδοτούμενες από το γεωργικό αποθεματικό, οι πληρωμές πρέπει να γίνουν στους αγρότες έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023.
Μεταξύ 23 Οκτωβρίου 2021 και 31 Δεκεμβρίου 2021, επιβεβαιώθηκαν και κοινοποιήθηκαν από την Ιταλία 294 κρούσματα γρίπης των πτηνών υψηλής παθογονικότητας του υποτύπου H5 («γρίπη των πτηνών»). Τα είδη που επλήγησαν ήταν κοτόπουλα, όρνιθες ωοπαραγωγής, γαλοπούλες, πάπιες και φραγκόκοτες. Η Ιταλία έλαβε αμέσως και αποτελεσματικά όλα τα απαραίτητα υγειονομικά και κτηνιατρικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων ελέγχου, παρακολούθησης και πρόληψης. Δημιουργήθηκαν ζώνες προστασίας και επιτήρησης. Αυτό οδήγησε σε απώλεια παραγωγής αυγών επώασης, αυγών κατανάλωσης, ζώντων ζώων και κρέατος πουλερικών στις φάρμες που βρίσκονται στις περιοχές εκείνες που υπόκεινται σε περιορισμούς μετακίνησης, καθώς και σε απώλειες λόγω κατεστραμμένων και υποβαθμισμένων αυγών και κρέατος.
