Εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της ΕΕ η πρόταση κανονισμού για τις Γεωγραφικές Ενδείξεις των αλκοολούχων ποτών, του οίνου και των άλλων συστημάτων ποιότητας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων.
Η Ειδική Επιτροπή Γεωργίας, που συνεδρίασε στις 8 Μαΐου, ενέκρινε το κείμενο που θα επιτρέψει στο Συμβούλιο να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μόλις οι βουλευτές του ΕΚ συμφωνήσουν τη διαπραγματευτική τους θέση, για την πρόταση κανονισμού για τις γεωγραφικές ενδείξεις (ΓΕ).
Η εν λόγω πρόταση κανονισμού, σε ένα κοινό θεσμικό πλαίσιο, ενοποιεί τις διαδικασίες αναγνώρισης των ΓΕ των αλκοολούχων ποτών, των ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη), των οίνων και των ΠΓΕ, ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) και ΕΠΙΠ (Εγγυημένο Παραδοσιακό Ιδιότυπο Προϊόν) γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, καταργώντας τον καν. (ΕΕ) 1151/2012 και τροποποιώντας τους καν. (ΕΕ) 1308/2013 και 2019/787.
Το κείμενο αυτό είναι αποτέλεσμα εργασιών άνω του ενός έτους και επί της Σουηδικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ επετεύχθη η έγκριση του κειμένου, που θα αποτελέσει τη βάση συζήτησης για την έναρξη των τριμερών διαλόγων του Συμβουλίου με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η σημασία των ΓΕ
Τα συστήματα ποιότητας (ΠΟΠ, ΕΠΙΠ) και ειδικότερα των γεωγραφικών ενδείξεων προστατεύουν την ονομασία συγκεκριμένων προϊόντων με σκοπό την προβολή των μοναδικών τους χαρακτηριστικών, τα οποία συνδέονται με τη γεωγραφική τους προέλευση καθώς και με την παραδοσιακή τεχνογνωσία.
Η αναγνώριση των ΓΕ δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές σε όλο τον κόσμο να εμπιστεύονται και να διακρίνουν τα προϊόντα ποιότητας, ενώ παράλληλα βοηθά τους παραγωγούς στην καλύτερη διάθεση των προϊόντων τους στην αγορά.
Οι γεωγραφικές ενδείξεις αναγνωρίζονται ως διανοητική ιδιοκτησία και διαδραματίζουν ολοένα σημαντικότερο ρόλο στις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και άλλων χωρών.
Άλλα συστήματα ποιότητας της ΕΕ δίνουν έμφαση στην παραδοσιακή διαδικασία παραγωγής ή σε προϊόντα που παράγονται σε δύσκολες φυσικές περιοχές, όπως τα βουνά ή τα νησιά.
Η θέση του Συμβουλίου
Σύμφωνα με την Προεδρία, το Συμβούλιο τροποποίησε, την αρχική πρόταση της Επιτροπής σε ορισμένους τομείς, ώστε να ευθυγραμμιστεί καλύτερα με τις πρακτικές ανάγκες των κρατών μελών, διασφαλίζοντας ότι η διαδικασία καταχώρισης θα λειτουργεί ομαλά, διατηρώντας παράλληλα εναρμονισμένους κανόνες για τον οίνο, τα αλκοολούχα ποτά και τα γεωργικά προϊόντα. Οι κυριότερες αλλαγές περιλαμβάνουν:
- την επανεξέταση των διατάξεων που αφορούν τις ομάδες παραγωγών και τις αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών. Τα μακροχρόνια αυτά συστήματα έχουν ήδη καθιερωθεί σε διάφορα κράτη μέλη και λειτούργησαν ως πηγή έμπνευσης για τις νέες διατάξεις. Με την πρόταση κανονισμού διασφαλίζεται ότι τα κράτη μέλη που επιθυμούν να θεσπίσουν τέτοια συστήματα θα έχουν τα απαραίτητα ρυθμιστικά εργαλεία. Επιπλέον σύμφωνα ,με την διάταξη τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίζουν την προσχώρηση μέλους σε ορισμένες κατηγορίες παραγωγών, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση του προϊόντος που καλύπτεται από την ομάδα παραγωγών, όπως επίσης και να προβλέπουν πρόσθετους κανόνες, ιδίως όσον αφορά την οργάνωση, το καταστατικό, τη λειτουργία, τη συμμετοχή και τις οικονομικές εισφορές.
- την αναγνώριση της σημαντικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων, με παράλληλη κατάργηση της προτεινόμενης εμπλοκής του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO),
- την ενίσχυση της προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων στο διαδίκτυο, με παράλληλη απλούστευση των διατάξεων για την δημιουργία διεύθυνσης στο διαδίκτυο και
- την αναθεώρηση της δυνατότητα εισαγωγής πρακτικών βιωσιμότητας στη περιγραφή του προϊόντος με γεωγραφική ένδειξη, ώστε να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι πρακτικές που θεσπίζονται στον κανονισμό.Οι πρακτικές αυτές αποσκοπούν στην εφαρμογή προτύπων βιωσιμότητας υψηλότερων από αυτά που επιβάλλονται από το ενωσιακό ή το εθνικό δίκαιο.
Τα επόμενα βήματα
Το κείμενο που συμφωνήθηκε στις 8 Μαΐου, αποτελεί πλέον την επίσημη θέση του Συμβουλίου για τις επικείμενες διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τα μέλη της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συμφώνησαν το κείμενο για το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τα ΓΕ στις 20 Απριλίου. Η Ολομέλεια μπορεί να ψηφίσει επί του θέματος κατά τη σύνοδο στις Βρυξέλλες (31 Μαΐου έως 1η Ιουνίου). Η 7η Ιουνίου έχει προγραμματιστεί προσωρινά η ημερομηνία για τον πρώτο τριμερή διάλογο.
Αναμένεται η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις.
Ιστορικό
Το σύστημα γεωγραφικών ενδείξεων της ΕΕ προστατεύει τις ονομασίες των προϊόντων που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές και έχουν ειδικά χαρακτηριστικά, ιδιότητες ή χαίρουν φήμης που συνδέεται με την περιοχή παραγωγής.
Τα αλκοολούχα ποτά και οι αρωματισμένοι οίνοι προστατεύονται ως ΓΕ, οι οίνοι προστατεύονται ως ΠΓΕ, ενώ τα τρόφιμα και τα γεωργικά προϊόντα προστατεύονται ως ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ
Τα σήματα της ΕΕ που εμφανίζονται στη συσκευασία του προϊόντος έχουν καθιερωθεί για να διευκολύνουν τους καταναλωτές να αναγνωρίσουν αυτά τα προϊόντα στην αγορά.
Έως τις 23 Φεβρουαρίου 2023, η Επιτροπή έχει καταχωρίσει περισσότερες από 3.500 γεωγραφικές ενδείξεις.
