H Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής είναι αρμόδια για το συντονισμό και την εποπτεία των επίσημων ελέγχων των βιοκτόνων προϊόντων και των κατεργασμένων αντικειμένων με βιοκτόνα προϊόντα αρμοδιότητας του Υπ.Α.Α.Τ.
Σε εφαρμογή του άρθρου 7 της Κ.Υ.Α. αριθ. 4616/52519/2016 (Β’1367), το οποίο αφορά την «Τήρηση των απαιτήσεων- Επίσημοι έλεγχοι», η Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, αρμόδια για το συντονισμό και την εποπτεία των επίσημων ελέγχων των βιοκτόνων προϊόντων και των κατεργασμένων αντικειμένων με βιοκτόνα προϊόντα αρμοδιότητας του Υπ.Α.Α.Τ., καταρτίζει το ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου των βιοκτόνων προϊόντων για το έτος 2025 ως ακολούθως:
Α. Έλεγχος της Διάθεσης Βιοκτόνων Προϊόντων αρμοδιότητας του ΥΠΑΑΤ
Σε συνέχιση του Προγράμματος Ελέγχων του 2024, οι επίσημοι έλεγχοι σε ότι αφορά τη διάθεση των βιοκτόνων προϊόντων κατά το έτος 2025 αφορούν ελέγχους επιχειρήσεων που διαθέτουν στην αγορά με κάθε τρόπο βιοκτόνα προϊόντα που ανήκουν στον τύπο 8 (συντηρητικά ξύλου), στον τύπο 14 (τρωκτικοκτόνα) και στον τύπο 18 (εντομοκτόνα ακαρεοκτόνα) για χρήση από το ευρύ κοινό και από επαγγελματίες χρήστες, για την περίοδο 01/01/2025 έως 31/12/2025.
Τα σημεία πώλησης που ελέγχονται αφορούν επιχειρήσεις όπως: Super Market, φαρμακεία, Mini Markets, καταστήματα πώλησης γεωργικών φαρμάκων (για την πώληση βιοκτόνων προϊόντων επαγγελματικής χρήσης), υπαίθριες αγορές και άλλα σημεία πώλησης βιοκτόνων προϊόντων ερασιτεχνικής χρήσης (για τα συντηρητικά ξύλου συνηθίζεται η πώληση τους σε ελαιοχρωματοπωλεία και αλυσίδες καταστημάτων με προϊόντα σπιτιού, κήπου κλπ).
Οι έλεγχοι διάθεσης των ανωτέρω βιοκτόνων προϊόντων θα διεξάγονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του άρθρου 7 της κ.υ.α. αριθ. 4616/52519, δηλαδή από τα Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του Υπ.Α.Α.Τ. και τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων. Προτείνεται στις ανωτέρω αρμόδιες υπηρεσίες και με γνώμονα την εναρμόνιση της χώρας μας με το «Τρίτο έργο εναρμονισμένης εφαρμογής της νομοθεσίας σχετικά με τη συνοπτική περιγραφή των χαρακτηριστικών του προϊόντος και τις συναφείς πληροφορίες στις ετικέτες βιοκτόνων-BEF-3» να προγραμματίσουν τους ελέγχους βάση των παρακάτω συστάσεων:
• Ελέγχεται η ετικέτα εγκεκριμένων βιοκτόνων σκευασμάτων των παραπάνω τύπων προϊόντων ως προς την συμφωνία με την έγκριση τους. Επίσης, θα πρέπει η ετικέτα των εγκεκριμένων βιοκτόνων να μην φέρει ισχυρισμούς παραπλανητικούς ως προς την ασφάλεια του προϊόντος για τον άνθρωπο ή το περιβάλλον. Τέτοιοι παραπλανητικοί ισχυρισμοί, σύμφωνα με το άρθρο 69 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 είναι «βιοκτόνο περιορισμένου κινδύνου», «μη τοξικό», «αβλαβές», «φυσικό», «φιλικό προς το περιβάλλον», «φιλικό προς τα ζώα» και ανάλογοι ισχυρισμοί.
• Τα Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του Υπ.Α.Α.Τ. να καταρτήσουν πρόγραμμα ελέγχων, οι οποίοι θα διεξαχθούν σε συνεργασία με τις κατά τόπους Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων τους, ώστε να επιτευχθεί ο έλεγχος τουλάχιστον 10% των καταστημάτων εμπορίας γεωργικών φαρμάκων της χωρικής τους αρμοδιότητας,
• Σημεία πώλησης βιοκτόνων σκευασμάτων για χρήση από το ευρύ κοινό, όπως Super Market, φαρμακεία, Mini Markets, μαγαζιά πώλησης βιοκτόνων προϊόντων ερασιτεχνικής χρήσης και υπαίθριες αγορές συνεχίζουν να ελέγχονται κατόπιν καταγγελιών ή/και αυτεπαγγέλτως και για μη αδειοδοτημένα βιοκτόνα σκευάσματα.
• Λαμβάνονται δείγματα για έλεγχο εγγυημένης σύνθεσης μόνο για εγκεκριμένα βιοκτόνα προϊόντα, με έμφαση στον τύπο προϊόντων 18. Σύμφωνα με το άρθρο 7 της κ.υ.α. αριθ. 4616/52519/2016 (Β’1367) «“Τήρηση των απαιτήσεων – Επίσημοι έλεγχοι”» , οι αρμόδιοι ελεγκτές τηρούν τα παρακάτω:
α) ελέγχουν τα στοιχεία της παρ. 2 του άρθρου 65 του Κανονισμού,
β) ελέγχουν κάθε είδους στοιχεία που σχετίζονται µε την παραγωγή και την εμπορία των βιοκτόνων προϊόντων και λοιπά έγγραφα των επιχειρήσεων, στα οποία περιλαμβάνεται η ηλεκτρονική εμπορική αλληλογραφία των επιχειρηματιών, διοικητών, διευθυνόντων συμβούλων, διαχειριστών και γενικά εντεταλμένων τη διοίκηση ή διαχείριση προσώπων, καθώς και του προσωπικού των επιχειρήσεων ή ενώσεων επιχειρήσεων, της ανεξάρτητα από τη μορφή αποθήκευσής τους και οπουδήποτε και εάν αυτά φυλάσσονται στους χώρους της επιχείρησης, και λαμβάνουν αντίγραφα ή αποσπάσματά τους,
γ) διενεργούν έρευνες στα γραφεία και τους λοιπούς χώρους και τα μεταφορικά μέσα των επιχειρήσεων ή ενώσεων επιχειρήσεων,
δ) σφραγίζουν οποιονδήποτε επαγγελματικό χώρο ή έγγραφα, κατά τη διενέργεια του ελέγχου και στο μέτρο των αναγκών του και ε) αποστέλλουν εάν απαιτείται δείγμα των βιοκτόνων για ανάλυση, στα αρμόδια εργαστήρια διενέργειας των αναλύσεων της παρ. 3 του άρθρου 2 της κ.υ.α αριθ. 4616/52519/2016 (Β’1367)». Η κυκλοφορία εγκεκριμένων ή μη βιοκτόνων προϊόντων ελέγχεται σε καταστήματα λιανικής ή χονδρικής πώλησης.
Β. Διαφήμιση βάσει του άρθρου 72 του Καν. (ΕΕ) 528/2012 και διαδικτυακή πώληση
Διενεργούνται έλεγχοι σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς την εφαρμογή του Καν. (ΕΕ) 528/2012 σχετικά με παραβάσεις σε διαφημίσεις βιοκτόνων προϊόντων, για χρήση από το ευρύ κοινό ή επαγγελματίες χρήστες, τα οποία είναι καταχωρημένα σε ιστοσελίδες. Συγκεκριμένα, ελέγχονται οι επιχειρήσεις ως προς τη διαφήμιση, διάθεση και κατοχή βιοκτόνων προϊόντων χωρίς τη σχετική άδεια, ή βιοκτόνων προϊόντων των οποίων η συσκευασία ή/και η ετικέτα παρουσιάζει αποκλίσεις από τα οριζόμενα στη σχετική άδεια.
Έλεγχοι διαδικτυακών πωλήσεων, μπορούν ανάλογα με τις δυνατότητες της κάθε υπηρεσίας να οδηγήσουν σε επιτόπιους απροειδοποίητους ελέγχους, στα πλαίσια ολοκληρωμένης διαχείρισης των πιθανών αποκλίσεων που βρέθηκαν μέσω διαδικτυακής πώλησης ή/και διαφήμισης.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 72 του ανωτέρω Κανονισμού, “Όλες οι διαφημίσεις βιοκτόνων, πέραν της συμμόρφωσης με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, περιλαμβάνουν τις φράσεις «Χρησιμοποιείτε τα βιοκτόνα με ασφαλή τρόπο. Να διαβάζετε πάντα την ετικέτα και τις πληροφορίες για το προϊόν πριν από τη χρήση». Οι φράσεις αυτές διακρίνονται σαφώς από την υπόλοιπη διαφήμιση και είναι ευανάγνωστες.” Επισημαίνεται ότι ο έλεγχος διαφήμισης εμπεριέχει και την έντυπη μορφή διαφήμισης (διαφημιστικά φυλλάδια).
Συγκεκριμένα:
• Είναι αποδεκτό στο διαφημιστικό φυλλάδιο να μην αναφέρονται όλες οι χρήσεις για τις οποίες έχει λάβει άδεια διάθεσης στην αγορά το εν λόγω βιοκτόνο σκεύασμα,
• Είναι αποδεκτό στο διαφημιστικό φυλλάδιο να αναφέρεται συγκεκριμένη δοσολογία, εντός των ορίων της εγκεκριμένης δοσολογίας που δίδονται στην άδεια διάθεσης στην αγορά του εν λόγω σκευάσματος. Η ελεγκτική αρχή αν κρίνει απαραίτητη την τεχνική αιτιολόγηση απευθύνεται για περαιτέρω διευκρινήσεις στη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, ως αρμόδια για τον συντονισμό και την εποπτεία των επίσημων ελέγχων των βιοκτόνων προϊόντων και των κατεργασμένων αντικειμένων με βιοκτόνα προϊόντα αρμοδιότητας του ΥΠ.Α.Α. & Τ.,
• Η διαφήμιση θα πρέπει να αναγράφει τις φράσεις: «Χρησιμοποιείτε τα βιοκτόνα με ασφαλή τρόπο. Να διαβάζετε πάντα την ετικέτα και τις πληροφορίες για το προϊόν πριν από τη χρήση». Η λέξη «βιοκτόνα» στις προβλεπόμενες φράσεις μπορεί να αντικατασταθεί με σαφή αναφορά στον διαφημιζόμενο τύπο προϊόντων (εντομοκτόνο, τρωκτικοκτόνο κ.λ.π)
• Η διαφήμιση σκευάσματος που προορίζεται και για χρήση από το ευρύ κοινό, πρέπει να αναφέρει τον ή τους τύπους κινδύνου που αναφέρονται στην ετικέτα του. Εναλλακτικά είναι αποδεκτές εκφράσεις όπως: «Δείτε τις προειδοποιητικές φράσεις και σύμβολα πριν το χρησιμοποιήσετε», «Προσοχή στις προειδοποιητικές φράσεις και σύμβολα, όπως καθορίζονται στην ετικέτα του σκευάσματος» κ.ο.κ. Δεν είναι αποδεκτό να μην αναγράφεται τίποτα ή να αναφέρεται μόνο η Απόφαση της έγκρισης κυκλοφορίας του σκευάσματος,
• Η ανεύρεση διαφημιστικού υλικού βιοκτόνων σκευασμάτων, των οποίων η άδεια διάθεσης στην αγορά έχει ανακληθεί, στις εγκαταστάσεις του κατόχου της άδειας διάθεσης του σκευάσματος, δεν αποτελεί παράβαση,
• Απαγορεύεται η κατοχή διαφημιστικού υλικού βιοκτόνων σκευασμάτων, των οποίων η άδεια διάθεσής τους έχει ανακληθεί, σε χώρους προώθησης στους οποίους έχουν πρόσβαση πελάτες του κατόχου ή χρήστες (περίπτερα εκθέσεων, ημερίδες, εκδηλώσεις κ.λ.π.)
• Τα δωρεάν διαφημιστικά δείγματα θα πρέπει να διατίθενται σε συσκευασίες (υλικό και μέγεθος) που αναφέρεται στην άδεια διάθεσης του βιοκτόνου σκευάσματος.
• Δεν είναι αποδεκτό να αναγράφονται στόχοι για τους οποίους δεν έχει λάβει άδεια διάθεσης στην αγορά το εν λόγω βιοκτόνο σκεύασμα,
• Δεν είναι αποδεκτό να αναγράφονται μέθοδοι εφαρμογής για τις οποίες δεν έχει λάβει άδεια διάθεσης στην αγορά το εν λόγω βιοκτόνο σκεύασμα.