Εθνικό Απόθεμα 2015

Με υπουργική απόφαση θεσπίζονται τα διοικητικά μέτρα και η διαδικασία χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το Εθνικό Απόθεμα σε εκτέλεση του Καν. (ΕΕ) 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 30 παρ. 1 και 3 του Καν (ΕΕ) 1307/2013 και 16 της με αριθμ. πρωτ. 104/7056/21−01−2015 ΥΑ η γραμμική ποσοστιαία μείωση του ετήσιου εθνικού ανώτατου ορίου του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης σε εθνικό επίπεδο ανέρχεται σε 3%.

Το εν λόγω ποσοστό δύναται να αυξηθεί σε περίπτωση που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών χορήγησης δικαιωμάτων ενίσχυσης σε γεωργούς νεαρής ηλικίας και σε γεωργούς που αρχίζουν τη γεωργική τους δραστηριότητα.

Τα σχετικά στοιχεία κοινοποιούνται στο Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων και στη Γενική Διεύθυνση Βιώσιμης Αγροτικής Ανάπτυξης στο ΥΠΑΠΕΝ.

Φορέας διαχείρισης εθνικού αποθέματος

1. Αρμόδιος φορέας για τον υπολογισμό, τη χορήγηση και τη διαχείριση των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα και εν γένει των άμεσων ενισχύσεων, ορίζεται ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε).

2. Κάθε δημόσια αρχή, υποχρεούται να δίδει την πρόσβαση στον Οργανισμό στις τηρούμενες σ’ αυτή βάσεις δεδομένων, με όλες τις πληροφορίες και τα αναγκαία στοιχεία.

3. Για το σκοπό του ελέγχου των διαλαμβανόμενων στην παρούσα απόφαση, η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών παρέχει τα προσωπικά και οικονομικά στοιχεία των δικαιούχων, τα στοιχεία των εμπορικών επιχειρήσεων που αποδεικνύουν την κύρια δραστηριότητα τους, τα στοιχεία οποιασδήποτε άλλης βάσης δεδομένων με συμπληρωματικές πληροφορίες αναγκαίες για διασταυρωτικούς−μηχανογραφικούς και κάθε άλλου τύπου ελέγχους.

Γενικές προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το Εθνικό Απόθεμα

1. Πρόσβαση στο εθνικό απόθεμα έχουν οι ενεργοί γεωργοί οι οποίοι έχουν αιτηθεί τη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης στα πλαίσια του καθεστώτος της βασικής ενίσχυσης, έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης του έτους ενίσχυσης.

2. Το κατώτατο όριο επιλέξιμης έκτασης ανά εκμετάλλευση που απαιτείται για τη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα, είναι 0,4ha.

3. Δικαιώματα εθνικού αποθέματος δίνονται μόνο σε επιλέξιμες εκτάσεις.

4. Σύμφωνα με τις διατάξεις του αρθ. 30 παρ. 6 του Καν(ΕΕ)1307/2013, δικαιούχοι εθνικού αποθέματος ορίζονται κατά προτεραιότητα οι γεωργοί νεαρής ηλικίας και γεωργοί που αρχίζουν γεωργική δραστηριότητα.

5. Η αύξηση της μοναδιαίας αξίας των δικαιωμάτων δυνάμει των διατάξεων της παρούσας, εφαρμόζεται μία φορά για κάθε γεωργό στην περίοδο 2015−2020.

6. Δεν χορηγούνται δικαιώματα βασικής ενίσχυσης από το Εθνικό Απόθεμα σε:

α) Γεωργούς που πληρούν τις προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων από τη βασική ενίσχυση σύμφωνα με το άρθρο 10 της αριθμ. 104/7056/21−01−2015 ΥΑ και τα οριζόμενα της αριθμ. 1111/46876/29−04−2015 ΥΑ.

β) Γεωργούς και συζύγους που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης γεωργών και γεωργικών εργατών.

γ) Γεωργούς με 10ετή αποκλεισμό από το πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης γεωργών και γεωργικών εργατών.

Χορήγηση Εθνικού Αποθέματος στους Γεωργούς νεαρής ηλικίας

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 30 παρ. 11 και 50 παρ. 2 (α) του Καν(ΕΕ)1307/2013 ως γεωργοί νεαρής ηλικίας νοούνται φυσικά πρόσωπα, που δημιουργούν για πρώτη φορά γεωργική εκμετάλλευση ως επικεφαλής της εκμετάλλευσης το πρώτο έτος υποβολής ή οι οποίοι έχουν ήδη εγκατασταθεί κατά τη διάρκεια των πέντε ετών που προηγούνται της πρώτης υποβολής αίτησης για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης και είναι ηλικίας έως 40 ετών κατά το έτος υποβολής της αίτησης για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης. Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του αρθ. 49 του Καν(ΕΕ)639/2014 γεωργοί νεαρής ηλικίας ορίζονται και νομικά πρόσωπα, στα οποία οι γεωργοί νεαρής ηλικίας, όπως περιγράφονται στο ανωτέρω εδάφιο, ασκούν αποτελεσματικό και μακροχρόνιο έλεγχο επί του νομικού προσώπου όσον αφορά τις αποφάσεις που σχετίζονται με τη διαχείριση, τα κέρδη και τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους κατά το πρώτο έτος υποβολής από το νομικό πρόσωπο στο πλαίσιο του καθεστώτος γεωργών νεαρής ηλικίας.

Σε περίπτωση που πολλά φυσικά πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων προσώπων που δεν είναι γεωργοί νεαρής ηλικίας, συμμετέχουν στο κεφάλαιο ή στη διαχείριση του νομικού προσώπου, ο γεωργός νεαρής ηλικίας πρέπει να είναι σε θέση να ασκεί τον εν λόγω αποτελεσματικό και μακροχρόνιο έλεγχο, είτε αποκλειστικά είτε από κοινού με άλλους γεωργούς ηλικίας.

2. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 30 παρ. 10 του Καν (ΕΕ) 1307/2013 και 28 παρ. 2 του Καν. (Ε.Ε) 639/2014, στους γεωργούς νεαρής ηλικίας που δεν διαθέτουν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης χορηγούνται από το Εθνικό Απόθεμα δικαιώματα όσα και τα επιλέξιμα εκτάρια τους και με αξία ίση με τον περιφερειακό μέσο όρο όπως ορίζεται στο άρθρο 10 της παρούσας.

Όταν η αξία των δικαιωμάτων που κατέχει ήδη ένας γεωργός νεαρής ηλικίας (ιδιόκτητων ή μισθωμένων) είναι χαμηλότερη από τον περιφερειακό μέσο όρο, οι ετήσιες μοναδιαίες αξίες αυτών των δικαιωμάτων αυξάνονται μέσω του εθνικού αποθέματος έως την αξία του περιφερειακού μέσου όρου.

Χορήγηση Εθνικού Αποθέματος στους Γεωργούς που αρχίζουν γεωργική δραστηριότητα

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 30 παρ. 11 και 50 παρ. 2 (β) του Καν(ΕΕ)1307/2013 ως γεωργοί που αρχίζουν γεωργική δραστηριότητα νοούνται φυσικά ή νομικά πρόσωπα που κατά τα πέντε έτη που προγούνται της έναρξης γεωργικής δραστηριότητας, δεν άσκησαν γεωργική δραστηριότητα στο όνομα τους και υπ’ ευθύνη τους ούτε ήλεγχαν νομικό πρόσωπο που ασκούσε γεωργική δραστηριότητα.

Σε περίπτωση νομικού προσώπου, το ή τα φυσικά πρόσωπα που ελέγχουν το νομικό πρόσωπο δεν πρέπει να έχουν ασκήσει γεωργική δραστηριότητα στο όνομα τους και υπ’ ευθύνη τους ούτε να ελέγχουν νομικό πρόσωπο το οποίο έχει ασκήσει γεωργική δραστηριότητα, κατά τα πέντε έτη που προηγούνται της έναρξης της γεωργικής δραστηριότητας του νομικού προσώπου. Γεωργοί που αρχίζουν να ασκούν τη γεωργική τους δραστηριότητα θεωρείται ότι άρχισαν να ασκούν τη γεωργική τους δραστηριότητα κατά το ημερολογιακό έτος 2013, ή άλλο μεταγενέστερο έτος, και οι οποίοι υποβάλλουν αίτηση για τη βασική ενίσχυση το αργότερο δύο έτη μετά το ημερολογιακό έτος κατά το οποίο άρχισαν να ασκούν τη γεωργική τους δραστηριότητα.

2. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 30 παρ. 10 του Καν (ΕΕ) 1307/2013 και 28 παρ. 2 του Καν. (Ε.Ε) 639/2014, στους γεωργούς που αρχίζουν γεωργική δραστηριότητα και δεν διαθέτουν δικαιώματα βασικής ενίσχυσης χορηγούνται από το Εθνικό Απόθεμα δικαιώματα όσα και τα επιλέξιμα εκτάρια τους και με αξία ίση με τον περιφερειακό μέσο όρο όπως ορίζεται στο άρθρο 10 της παρούσας. Όταν η αξία των δικαιωμάτων που κατέχει ήδη ένας γεωργός που αρχίζει γεωργική δραστηριότητα (ιδιόκτητων ή μισθωμένων) είναι χαμηλότερη από τον περιφερειακό μέσο όρο, οι ετήσιες μοναδιαίες αξίες αυτών των δικαιωμάτων αυξάνονται μέσω του εθνικού αποθέματος έως την αξία του περιφερειακού μέσου όρου.

Χορήγηση Εθνικού Αποθέματος σε άλλες κατηγορίες γεωργών

Επιπλέον, δικαιούχοι δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το Εθνικό Απόθεμα ορίζονται και οι:

α) Γεωργοί οι οποίοι αποδεικνύουν για το έτος 2015, ότι δεν μπόρεσαν να λάβουν δικαιώματα ενίσχυσης στα πλαίσια της βασικής ενίσχυσης λόγω ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιστάσεων. Οι περιπτώσεις ανωτέρας βίας και οι εξαιρετικές περιστάσεις κοινοποιούνται εγγράφως στον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., μαζί με τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία εντός δεκαπέντε εργάσιμων ημερών από την ημέρα που ο δικαιούχος ή ο έλκων εξ αυτού δικαιώματα είναι σε θέση να το πράξει,

β) Γεωργοί που δικαιούνται να λάβουν δικαιώματα ενίσχυσης ή να αυξήσουν την αξία των υφισταμένων δικαιωμάτων τους βάσει τελεσίδικης δικαστικής απόφασης ή οριστικής διοικητικής πράξης της αρμόδιας αρχής του κράτους, λαμβάνουν τον αριθμό και την αξία των δικαιωμάτων ενίσχυσης που καθορίζονται στην εν λόγω απόφαση ή πράξη εφόσον αυτή έχει εκδοθεί πριν την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της αίτησης ενίσχυσης, προκειμένου να ληφθεί υπόψη για το έτος ενίσχυσης. Εάν, η ημερομηνία έκδοσης της τελεσίδικης δικαστικής απόφασης ή οριστικής διοικητικής πράξης είναι μεταγενέστερη της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής αιτήσεων στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης έτους, τότε λαμβάνεται υπόψη για το επόμενο έτος ενίσχυσης.

Χορήγηση Εθνικού Αποθέματος για τη γραμμική αύξηση της αξίας όλων των δικαιωμάτων ενίσχυσης

Τα διαθέσιμα κονδύλια του Εθνικού Αποθέματος χρησιμοποιούνται για τη γραμμική αύξηση, σε μόνιμη βάση, της αξίας όλων των δικαιωμάτων ενίσχυσης στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης σε εθνικό επίπεδο αν το εθνικό απόθεμα υπερβαίνει το 0,5 % του ετήσιου εθνικού ανώτατου ορίου για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης, υπό την προϋπόθεση ότι επαρκή ποσά παραμένουν διαθέσιμα για την κάλυψη της κατανομής όπως αυτή ορίζεται.

Αναπλήρωση εθνικού αποθέματος

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του Καν(ΕΕ) 1307/2013 το εθνικό απόθεμα αναπληρώνεται με ποσά που προκύπτουν από:

1. Δικαιώματα ενίσχυσης, τα οποία δεν συνεπάγονται καταβολές ενισχύσεων επί δύο συναπτά έτη λόγω οποιουδήποτε από τα κατωτέρω:

α) μη συμμόρφωσης με τις προϋποθέσεις του ενεργού γεωργού,

β) μη τήρησης της ελάχιστης προϋπόθεσης για τη λήψη άμεσων ενισχύσεων, του ποσού των 250 €,

γ) απόδειξης πρόκλησης τεχνηέντως από τις 18/10/2011 συνθηκών, με σκοπό την αποφυγή της μείωσης των ενισχύσεων άνω των 150.000 €.

2. Αριθμό δικαιωμάτων ενίσχυσης ισοδύναμο με το συνολικό αριθμό δικαιωμάτων ενίσχυσης, που δεν έχουν ενεργοποιηθεί επί δύο συναπτά έτη, εκτός κι αν η ενεργοποίηση δεν πραγματοποιήθηκε λόγω ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιστάσεων. Για τον καθορισμό των ιδιόκτητων ή μισθωμένων δικαιωμάτων του γεωργού, που επιστρέφονται στο εθνικό απόθεμα, δίνεται προτεραιότητα στα δικαιώματα με την χαμηλότερη αξία. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου παράγραφοι 1 ή 2, εκτός από περίπτωση ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιστάσεων, τα μη χρησιμοποιηθέντα δικαιώματα ενίσχυσης θεωρείται ότι επιστρέφονται στο εθνικό απόθεμα την επομένη της καταληκτικής ημερομηνίας που καθορίζεται από την Επιτροπή βάσει του άρθρου 78 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 για την τροποποίηση της ενιαίας αίτησης στο πλαίσιο του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης κατά το ημερολογιακό έτος λήξης της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 31 παράγραφος 1 στοιχείο α) ή β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.
3. Δικαιώματα ενίσχυσης που επιστρέφονται εκουσίως από τους γεωργούς.
4. Την εφαρμογή της ρήτρας απροσδόκητου κέρδους, όπως προβλέπεται στο άρθρο 15 της αριθμ. 104/7056/ 21−01−2015 ΥΑ.
5. Αδικαιολογήτως χορηγηθέντα δικαιώματα ενίσχυσης.
6. Γραμμική μείωση της αξίας όλων των δικαιωμάτων ενίσχυσης, όταν το Εθνικό απόθεμα δεν επαρκεί για την κάλυψη των περιπτώσεων αύξησης της αξίας ή χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης βάσει τελεσίδικης δικαστικής απόφασης ή οριστικής διοικητικής πράξης.
7. Γραμμική μείωση της αξίας όλων των δικαιωμάτων ενίσχυσης, όταν το Εθνικό απόθεμα δεν επαρκεί για την κάλυψη των περιπτώσεων χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης σε γεωργούς νεαρής ηλικίας και σε γεωργούς που αρχίζουν τη γεωργική τους δραστηριότητα κατά τα προβλεπόμενα στα άρθρα 5 και 6 της παρούσας.
8. Κατά τη μεταβίβαση δικαιωμάτων ενίσχυσης χωρίς γη, η μοναδιαία αξία τους μειώνεται υπέρ του εθνικού αποθέματος σε ποσοστό 20 %.

Καθορισμός μοναδιαίας αξίας δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος

Τα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα χορηγούνται ανά περιφέρεια και η μοναδιαία αξία τους ισούται με τον περιφερειακό μέσο όρο της αξίας των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης κατά το έτος ενίσχυσης. Ο περιφερειακός μέσος όρος υπολογίζεται διαιρώντας το περιφερειακό ανώτατο όριο της βασικής ενίσχυσης όπως ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 23 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο του Καν. (ΕΕ) 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου αντιστοίχως για το έτος χορήγησης διά του αριθμού των χορηγηθέντων δικαιωμάτων ενίσχυσης.

Η μοναδιαία αξία των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα υπόκειται σε ετήσιες σταδιακές τροποποιήσεις λαμβάνοντας υπόψη τις τροποποιήσεις των περιφερειακών ανώτατων ορίων για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης που ορίζονται με το άρθρο 23 παράγραφος 2 του ανωτέρω Κανονισμού, οι οποίες οφείλονται σε διακυμάνσεις του επιπέδου των εθνικών ανώτατων ορίων που καθορίζονται στο Παράρτημα II του ανωτέρω Κανονισμού, όπως αυτό τροποποιημένο ισχύει.

Γενικές διατάξεις

1. Η ακρίβεια των στοιχείων των σχετικών αιτήσεων βαρύνει τους ίδιους τους δικαιούχους. Σε περίπτωση διαπίστωσης πλαστών στοιχείων κατά την υποβολή των σχετικών αιτήσεων θα κινούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ όλες οι νόμιμες διαδικασίες παραπομπής στη δικαιοσύνη κατά τα οριζόμενα στον ποινικό κώδικα.