Η ΕΕ διαθέτει ένα προηγμένο και πολύπλοκο σύστημα επισήμανσης των τροφίμων, το οποίο περιλαμβάνει τόσο υποχρεωτικές όσο και προαιρετικές πληροφορίες, ισχυρισμούς για την υγεία και τη βιωσιμότητα, καθώς και πολλά και διάφορα συστήματα και λογότυπους.
Στο πλαίσιο νέου ελέγχου που μόλις ξεκίνησε το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, εξετάζεται κατά πόσον μπορούν οι καταναλωτές να βασίζονται στις ετικέτες τροφίμων της ΕΕ, προκειμένου να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις όταν αγοράζουν τρόφιμα.
Οι κανόνες της ΕΕ απαιτούν οι πληροφορίες για τα τρόφιμα να είναι ακριβείς, σαφείς, ευκολονόητες και μη παραπλανητικές. Με τον έλεγχο, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο θα εξετάσει το σχεδιασμό της πολιτικής της ΕΕ για την επισήμανση των τροφίμων, καθώς και τη δράση που ανέλαβαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη μεταξύ 2011 και 2023.
- Έμφαση θα δοθεί στα προσυσκευασμένα τρόφιμα.
«Η επισήμανση των τροφίμων είναι ένα θέμα που ενδιαφέρει όλους μας στην Ευρώπη. Όλοι θέλουμε να γνωρίζουμε τι περιέχει το φαγητό μας, από πού προέρχεται και πώς φτιάχνεται», δήλωσε η Keit Pentus-Rosimannus, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδια για τον έλεγχο.
«Με την πάροδο των ετών, ο όγκος των πληροφοριών στις ετικέτες έχει αυξηθεί: στην Ευρώπη, για παράδειγμα, υπάρχουν πάνω από 200 οικολογικά σήματα, πολλά από τα οποία αφορούν τα τρόφιμα. Σκοπεύουμε να αξιολογήσουμε κατά πόσον οι παρεχόμενες πληροφορίες ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πολιτών και τους επιτρέπουν να λαμβάνουν σωστές αποφάσεις σχετικά με τα τρόφιμα που καταναλώνουν».
Η Συνθήκη της ΕΕ απαιτεί από την ΕΕ να διασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας για τους καταναλωτές, και συγκεκριμένα να προστατεύει την υγεία, την ασφάλεια και τα οικονομικά τους συμφέροντα, καθώς και να προωθεί το δικαίωμά τους στην ενημέρωση.
Ο γενικός κανονισμός για τα τρόφιμα καθορίζει ένα γενικό πλαίσιο για την ανάπτυξη της νομοθεσίας για τα τρόφιμα τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Ο κανονισμός σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές απαιτεί κάθε ετικέτα τροφίμων να περιέχει ένα υποχρεωτικό σύνολο πληροφοριών (π.χ. αλλεργιογόνα, συστατικά και ημερομηνία), ενώ επιτρέπει παράλληλα στις επιχειρήσεις τροφίμων να αναγράφουν και προαιρετικές πληροφορίες (π.χ. επισήμανση βιολογικών προϊόντων).
Η Γενική Διεύθυνση Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων της Επιτροπής είναι αρμόδια για την πολιτική της ΕΕ σχετικά με την επισήμανση των τροφίμων. Παρακολουθεί την εφαρμογή των σχετικών κανόνων και ελέγχει κατά πόσον τα κράτη μέλη εφαρμόζουν και εκτελούν ορθά την αντίστοιχη ενωσιακή νομοθεσία.
Από την πλευρά τους, τα κράτη μέλη επιβάλλουν τη νομοθεσία για τα τρόφιμα και επαληθεύουν ότι οι επιχειρήσεις συμμορφώνονται με τις σχετικές απαιτήσεις σε όλα τα στάδια της παραγωγής, της μεταποίησης και της διανομής.
Τέλος, οι επιχειρήσεις πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα τρόφιμα που παράγουν ανταποκρίνονται στους ισχύοντες νόμους και απαιτήσεις.
Στόχος του ελέγχου του ΕΕΣ είναι να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία με την άντληση διδαγμάτων από τις υφιστάμενες πρακτικές επισήμανσης των τροφίμων και τη συνεισφορά του στις επικείμενες αναθεωρήσεις του νομοθετικού πλαισίου.
Η έκθεση ελέγχου αναμένεται να δημοσιευτεί σε περίπου έναν χρόνο από τώρα και θα είναι η πρώτη φορά που το ΕΕΣ ελέγχει ειδικά την επισήμανση των τροφίμων.
