Εναλλακτική της χημικής καταπολέμησης μέθοδος φυτοπροστασίας.

Σε πολλές χώρες και για διάφορες καλλιέργειες επί δεκαετίες εφαρμόζεται η ενναλακτική φυτοπροστασία έναντι των εχθρών των καλλιεργειών, όχι με χημικά σκευάσματα, αλλά με ωφέλιμους μακρο-οργανισμούς. Μέσω των Οικολογικών Σχημάτων οι παραγωγοί μπορούν να επιδοτηθούν, προκειμένου να εφαρμόσουν αυτή τη μέθοδο. 

Πρόκειται για τη Δράση 31.6-Γ Εξαπόλυση ωφέλιμων μακρο-οργανισμών, η οποία συνίσταται ακριβώς στην αντιμετώπιση των εχθρών - στόχων των καλλιεργειών μέσω της εξαπόλυσης ωφέλιμων αρπακτικών εντόμων και ακάρεων.

Συγκεκριμένα, οι γεωργοί εφαρμόζουν εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά σκευάσματα με ωφέλιμα αρπακτικά έντομα και ακάρεα για την αντιμετώπιση:

  • των τετράνυχων (ενδεικτικά Tetranychus sp., Tetranychus urticae, Tetranychus turkestani, Panonychus ulmi, Panonychus citri) στην περίπτωση της ροδακινιάς, νεκταρινιάς, κερασιάς και μηλιάς
  • της ψύλλας της αχλαδιάς (Cacopsylla pyri) στην περίπτωση της αχλαδιάς.

Στόχος της δράσης είναι να υποκατασταθεί η χημική καταπολέμηση των ανωτέρω εχθρών - στόχων, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη βελτίωση της ποιότητας των υδατικών πόρων και στην ανάκαμψη της βιοποικιλότητας στους οπωρώνες στους οποίους θα εφαρμοστεί η δράση.

Άρθρο 42

Υποχρεωτικές απαιτήσεις

1. Οι γεωργοί υποχρεούνται να τηρούν τις κάτωθι Κανονιστικές Απαιτήσεις Διαχείρισης (ΚΑΔ), όπως αυτές εξειδικεύονται στην υπουργική απόφαση για την εφαρμογή του καθεστώτος της αιρεσιμότητας:

α) ΚΑΔ 7: Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά και την κατάργηση των οδηγιών 79/117/ΕΟΚ και 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1):

  • Άρθρο 55 πρώτη και δεύτερη περίοδος.

β) ΚΑΔ 8: Οδηγία 2009/128/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινο- βουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τον καθορισμό πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των γεωρ- γικών φαρμάκων (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 71):

  • Άρθρο 5 παρ. 2 και άρθρο 8 παρ. 1 έως
  • Άρθρο 12 όσον αφορά τους περιορισμούς της χρή- σης γεωργικών φυτοφαρμάκων σε προστατευόμενες πε- ριοχές που προσδιορίζονται βάσει της οδηγίας 2000/60/ ΕΚ και της νομοθεσίας «Νatura 2000».

- Άρθρο 13 παρ. 1 και 3 σχετικά με τον χειρισμό και την αποθήκευση των γεωργικών φαρμάκων και τη διάθεση των καταλοίπων.

2. Σε περίπτωση αναρτημένων στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Οδηγιών Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας» για τις επιλέξιμες καλλιέργειες της δράσης, οι επαγγελματίες χρήστες γεωργικών φαρμάκων είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν τις υποχρεωτικές «Γενικές Αρχές Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας» που προσδιορίζονται σε αυτές. Οι «Οδηγίες Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας» ανά καλλιέργεια είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του ΥπΑΑΤ http://www.minagric.gr/index.php/el/for-farmer-2/ cropproduction/fytoprostasiamenu/oloklfytoprostasia- menu/2972-odhgies-fyto.

Άρθρο 43

Δεσμεύσεις

1. Στο πλαίσιο της δράσης οι γεωργοί δεσμεύονται:

α) Να αντιμετωπίζουν τους εχθρούς - στόχους των καλλιεργειών της δράσης (ροδακινιά, νεκταρινιά, κερασιά, μηλιά και αχλαδιά) μέσω της εξαπόλυσης ωφέλιμων αρπακτικών εντόμων και ακάρεων (ωφέλιμοι μακροοργανισμοί) στα αγροτεμάχια της δράσης. Συγκεκριμένα, να αντιμετωπίζουν μέσω της χρήσης εγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων με ωφέλιμα αρ- πακτικά έντομα και ακάρεα τους τετράνυχους (ενδεικτικά Tetranychus sp., Tetranychus urticae, Tetranychus turkestani, Panonychus ulmi, Panonychus citri) στην περίπτωση της ροδακινιάς, νεκταρινιάς, κερασιάς και μηλιάς, και της ψύλλας της αχλαδιάς (Cacopsylla pyri) στην περίπτωση της αχλαδιάς. Μέσω της εξαπόλυσης ωφέλιμων μακρο-οργανισμών αρκεί η αντιμετώπιση ενός τουλάχιστον εκ των προαναφερθέντων ειδών τε- τράνυχου.

Στην περίπτωση αγροτεμαχίων με συγκαλλιέργεια καλλιεργειών της δράσης, απαιτείται η αντιμετώπιση ενός τουλάχιστον εχθρού - στόχου μέσω εξαπόλυσης ωφέλιμων, σε τουλάχιστον μία από τις καλλιέργειες του αγροτεμαχίου.

β) Να εφαρμόζουν τα σκευάσματα με ωφέλιμους μακροοργανισμούς σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην απόφαση εγγραφής του σκευάσματος στον Εθνικό Κατάλογο Σκευασμάτων Φυτοπροστασίας που Περιέχουν μακροοργανισμούς (ΕΚΣΦΜ).

γ) Να τηρούν τις δεσμεύσεις της δράσης 31.6-Α, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης Σχεδίου Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ). Στο ΣΠΔ προβλέπεται η αντιμετώπιση, μέσω της εξαπόλυσης ωφέλιμων αρπακτικών εντόμων και ακάρεων, των εχθρών-στόχων. Επιπλέον, στο ΣΠΔ καταγράφεται το εμπορικό όνομα του σκευάσματος με μακροοργανισμούς, η απόφαση εγγραφής του σκευάσματος στον ΕΚΣΦΜ ανά καλλιέργεια και εχθρό - στόχο, οι συνιστώμενες ποσότητες του σκευάσματος, καθώς και οι ημερομηνίες ή το εύρος ημερομηνιών εξαπόλυσης των ωφέλιμων. Το ΣΠΔ δύναται να αναθεωρείται, λαμβάνοντας υπόψη δεδομένα όπως η καταγραφή των συλλήψεων των εχθρών-στόχων στις παγίδες παρακολούθησης, το ποσοστό προσβολής σε φύλλα, βλαστούς και καρπούς από τους εχθρούς-στόχους και τα Τεχνικά Δελτία της υπηρεσίας Γεωργικών Προειδοποιήσεων των κατά τόπους Περιφερειακών Κέντρων Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου (ΠΚΠΦ-ΠΕ) του ΥπΑΑΤ http://www.minagric.gr/index. php/el/for-farmer-2/agricultural-warnings.

δ) Να διατηρούν στον περιβαλλοντικό φάκελο του άρθρου 7 τα φορολογικά παραστατικά αγοράς των φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων με ωφέλιμα αρπακτικά έντομα και ακάρεα τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στα αγροτεμάχια της δράσης κατά το έτος της αίτησης. Από τα φορολογικά παραστατικά πρέπει να προκύπτει η συνολική ποσότητα του σκευάσματος με ωφέλιμους μακροοργανισμούς.

2. Επιλέξιμα προς ενίσχυση είναι αποκλειστικά φυτοπροστατευτικά σκευάσματα που περιλαμβάνονται στον Εθνικό Κατάλογο Σκευασμάτων Φυτοπροστασίας που Περιέχουν Μακροοργανισμούς (ΕΚΣΦΜ) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmMacroorg Ηome.zul.

Για τον ενδεδειγμένο τρόπο εφαρμογής της εξαπόλυσης των ωφέλιμων στον οπωρώνα, ισχύουν τα προβλεπόμενα στην σχετική για κάθε σκεύασμα απόφαση της αρμόδιας Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ με την οποία το φυτοπροστατευτικό σκεύασμα έχει εγγραφεί στον ΕΚΣΦΜ.

3. Η πυκνότητα εξαπόλυσης (σε αριθμό ατόμων ωφελίμων ανά τετραγωνικό μέτρο (m2) ή ανά εκτάριο (Ηa), κατά περίπτωση) στον οπωρώνα, δεν μπορεί να είναι μικρότερη από την πυκνότητα εξαπόλυσης στην περίπτωση προληπτικής εφαρμογής της μεθόδου, όπως αυτή περιγράφεται στη σχετική απόφαση εγγραφής του σκευάσματος στον ΕΚΣΦΜ. Στην περίπτωση που η απόφαση εγγραφής του σκευάσματος δεν προβλέπει πυκνότητα εξαπόλυσης για προληπτική εφαρμογή της μεθόδου, η πυκνότητα εξαπόλυσης στο πεδίο δεν μπορεί να είναι μικρότερη από την πυκνότητα η οποία προβλέπεται από την σχετική απόφαση στην περίπτωση μικρής προσβολής της καλλιέργειας από τον εχθρό - στόχο της δράσης.

Ο έλεγχος τήρησης της ελάχιστης συνολικής ποσότητας του σκευάσματος με ωφέλιμα δεν πραγματοποιείται σε επίπεδο μεμονωμένου αγροτεμαχίου αλλά επί της συνολικής έκτασης της ενταγμένης στη δράση εκμετάλλευσης που χρησιμοποιεί το ίδιο σκεύασμα. Ομοίως, ο αριθμός επαναλήψεων της εξαπόλυσης των ωφέλιμων στον οπωρώνα, εφόσον στην απόφαση προβλέπονται επαναληπτικές εφαρμογές του σκευάσματος, δεν μπορεί να είναι μικρότερος από τον αριθμό επαναλήψεων που μνημονεύεται στην απόφαση εγγραφής του σκευάσματος στον ΕΚΣΦΜ.

4. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες το επίπεδο του πληθυσμού του εχθρού - στόχου είναι τέτοιο ώστε η πραγματική ή η προβλεπόμενη ζημιά στην ηρτημένη παραγωγή μετά την εξαπόλυση των ωφέλιμων είναι πάνω από το κατώφλι επέμβασης, σύμφωνα με τεκμηριωμένη έκθεση του τεχνικού συμβούλου της δράσης στο Σχέδιο Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ), επιτρέπεται η εφαρμογή στα αγροτεμάχια της δράσης φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων που είναι συμβατά με τη βιολογική γεωργία (Καν. (ΕΕ) 2018/848), πέραν των ωφέλιμων μακροοργανισμών, για την αντιμετώπιση του εχθρού - στόχου. Ο γεωργός δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει χημικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα για την αντιμετώπιση των εχθρών-στόχων στα αγροτεμάχια της δράσης, εφόσον προηγουμένως δεν έχει αποδεδειγμένα εφαρμόσει φυτοπροστατευτικά σκευάσματα που είναι συμβατά με τη βιολογική γεωργία (Καν. (ΕΕ) 2018/848), πέραν των ωφέλιμων μακροοργανισμών, για την αντιμετώπιση του εχθρού - στόχου της δράσης.

Άρθρο 44

Ύψος ενίσχυσης

Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:

Οι ενισχύσεις χορηγούνται ως αποζημιώσεις έναντι του συνόλου ή μέρους των πρόσθετων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν και του διαφυγόντος εισοδήματος ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων της δράσης.

Σε περίπτωση υπερβάλλουσας ζήτησης, εφαρμόζονται τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 5 της παρούσας.