Το νόσημα έχει μεγάλη σημασία τόσο για την οικονομία μιας χώρας όσο και για τη δημόσια υγεία. Το τμήμα ζωοανθρωπονοσων , της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων, της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής δίνει αναλυτικές πληροφορίες γύρω από το νόσημα και το Πρόγραμμα Εκρίζωσής του.
Που οφείλεται
Η φυματίωση των βοοειδών οφείλεται σ' ένα μικρόβιο που ονομάζεται Mycobacterium bovis.
Ποια είδη ζώων προσβάλλονται
Τα βοοειδή, οι αίγες, οι χοίροι και τα ελάφια είναι τα ζώα που προσβάλλονται συχνότερα από το Mycobacterium bovis, ενώ τα πρόβατα και τα άλογα είναι περισσότερο ανθεκτικά και προσβάλλονται σπάνια.
Πως μεταδίδεται
Η μετάδοση της νόσου στα βοοειδή μπορεί να γίνει:
Πως εκδηλώνεται
Στα βοοειδή η φυματίωση εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα όπως: απώλεια σωματικού βάρους (αδυνάτισμα), νωθρότητα, ξηρό και θαμπό τρίχωμα, αναπνευστικά συμπτώματα (βήχας-δύσπνοια), δυσφαγία, τυμπανισμός, αποβολές, γέννηση ασθενικών μόσχων, διόγκωση (πρήξιμο) και υπερτροφία του μαστού και των επιχώριων λεμφαδένων (ελιές).
Στους χοίρους τα συμπτώματα της νόσου δεν διακρίνονται εύκολα και το ζώο φαίνεται υγιές.
Στις αίγες φυματίωση συνήθως εκδηλώνεται με συμπτώματα από το αναπνευστικό (βήχας-δύσπνοια), ενώ σε πολλές περιπτώσεις προκαλούνται βλάβες στο έντερο και η νόσος εκδηλώνεται με διάρροια.
Σημασία της νόσου για τον άνθρωπο
Η νόσος είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη δημόσια υγεία.
Ο άνθρωπος μπορεί να προσβληθεί μετά από την κατανάλωση μη παστεριωμένου γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων που παρασκευάζονται από μη παστεριωμένο γάλα, καθώς και μετά από την εισπνοή σωματιδίων σκόνης στους χώρους σταβλισμού μολυσμένων ζώων. Για το λόγο αυτό η φυματίωση των βοοειδών θεωρείται επαγγελματική ζωοανθρωπονόσος (μολύνονται συνήθως κτηνοτρόφοι, κτηνίατροι κ.ά.)
Σπανιότερα, ο άνθρωπος μπορεί να μολυνθεί και με την κατανάλωση κρέατος από μολυσμένα από φυματίωση ζώα, όταν το κρέας δεν έχει ελεγχθεί.
Μέτρα στις μολυσμένες εκτροφές
Εάν σε μια εκτροφή βοοειδών διαπιστωθούν ζώα θετικά στη φυματίωση, τότε παίρνονται συγκεκριμένα μέτρα που σκοπό έχουν την προστασία της υγείας των υπολοίπων ζώων της εκτροφής και την προστασία της δημόσιας υγείας.
Τα πιο σημαντικά μέτρα είναι:
Τι γίνεται με το γάλα
Γάλα που προέρχεται από μολυσμένα ζώα δεν χρησιμοποιείται για ανθρώπινη κατανάλωση.
Συγκεντρώνεται σε ξεχωριστό δοχείο και είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί μόνο για τη διατροφή ζώων, αφού προηγουμένως υποστεί κατάλληλη θερμική επεξεργασία.
Γάλα που προέρχεται από μη μολυσμένα ζώα μολυσμένης εκτροφής χρησιμοποιείται μόνο για την παρασκευή θερμικά επεξεργασμένου γάλακτος ή προϊόντων με βάση το γάλα, για ανθρώπινη κατανάλωση, υπό τον έλεγχο της αρμόδιας περιφερειακής κτηνιατρικής αρχής.
Τι γίνεται με το κρέας
Ζώα θετικά στη φυματίωση σφάζονται σε εγκεκριμένα, για το σκοπό αυτό, σφαγεία και κάτω από συγκεκριμένες υγειονομικές προϋποθέσεις.
Κατά τη διάρκεια του κρεοσκοπικού ελέγχου, τα σφάγια που έχουν αλλοιώσεις γενικευμένης φυματίωσης, κατάσχονται και καταστρέφονται.
Σε περίπτωση που οι αλλοιώσεις της φυματίωσης είναι εντοπισμένες, το αντίστοιχο όργανο ή τμήμα κατάσχεται και το υπόλοιπο σφάγιο διατίθεται για ανθρώπινη κατανάλωση, εφόσον κατά τα λοιπά πληροί τις προϋποθέσεις.
Προληπτικά μέτρα στις εκτροφές
Για την αποφυγή εισόδου της νόσου σε μία εκτροφή θα πρέπει: