Μια χρυσοφόρος καλλιέργεια και ένα σπουδαίο προϊόν, …που δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει οι Έλληνες.
Ο ανταγωνισμός τρίτων χωρών και κυρίως από το Περού, αλλά και η μεγάλη αύξηση της παραγωγής στη Γερμανία, όπου σε ποσοστό 80% εξάγεται το ελληνικό σπαράγγι, είχε σαν αποτέλεσμα η καλλιέργεια στη χώρα μας να υποστεί μεγάλο πλήγμα τα προηγούμενα χρόνια. Σ’ αυτό συνέβαλλαν και οι άσχημες για το σπαράγγι κλιματολογικές συνθήκες, καθώς επικράτησαν θερμοί χειμώνες και πολλές βροχές την άνοιξη, κάτι που σαν αποτέλεσμα είχε την πρόωρη εγκατάλειψη σε μεγάλες εκτάσεις.
Ωστόσο, χάρη στη συστηματική δουλειά των συνεταιρισμών που έχουν επενδύσει στην καλλιέργεια και κυρίως της σύμπραξης της Ένωσης Συνεταιρισμών Καβάλας, της «ΑΓΙΑΣΜΑ Α.Ε.», του Αγροτικού Συνεταιρισμού Κοινής Γεωργικής Εκμετάλλευσης Τυχερού, του Αγροτικού Συνεταιρισμού Κοινής Γεωργικής Εκμετάλλευσης Κομάρων και του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ν. Αιτωλοακαρνανίας «ΑΧΕΛΩΟΣ», που υλοποιούν και το τριετές πρόγραμμα «Ενέργειες ενημέρωσης και προώθησης Σπαραγγιού στην εσωτερική αγορά της Ε.Ε. (Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία)», τα σημάδια ανάκαμψης είναι πλέον ορατά. Και η αισιοδοξία, για το μέλλον του σπαραγγιού στην Ελλάδα, μεγάλη.
Η αρχή
Η καλλιέργεια ξεκίνησε συστηματικά στις αρχές της δεκαετίας του ’80, στην περιοχή των Γιαννιτσών και σήμερα μειώθηκε σε περίπου 20.000 στρέμματα σε Πέλλα, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, όπως και Αιτωλοακαρνανία, κυρίως από συνεταιρισμένους παραγωγούς. Το ελληνικό σπαράγγι ουσιαστικά στο σύνολό του εξάγεται στο εξωτερικό, με πρώτη αγορά τη γερμανική, όπως προαναφέραμε, ενώ ακολουθούν Γαλλία και Ιταλία. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία, στη διεθνή κατάταξη έχει την 16η θέση, ενώ πρώτη είναι η Κίνα με το 86% της παγκόσμιας παραγωγής.
«Στόχος μας είναι να ανέβουμε στη διεθνή κατάταξη, να αυξήσουμε την εγχώρια παραγωγή σπαραγγιού και να συμβάλλουμε έτι περεταίρω στο ισοζύγιο της χώρας», σημειώνει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού ΑΧΕΛΩΟΣ κ. Θωμάς Κουτσουπιάς στο «Agricola», συμπληρώνοντας: «Τα περιθώρια υπάρχουν. Από τη στιγμή που για να καλυφθούν οι ανάγκες κατανάλωσης στην Ευρώπη χρειάζεται να γίνουν εισαγωγές από τρίτες χώρες, τόσο σε φρέσκο όσο και σε μεταποιημένο σπαράγγι, εναπόκειται στις δικές μας ενέργειες το εάν και κατά πόσο θα καταφέρουμε να καλύψουμε το σύνολο ή μέρος του κενού που υπάρχει».
Ανάγκη ενημέρωσης
Βασική προϋπόθεση για αυτό, σύμφωνα πάντα με τον κ. Κουτσουπιά, είναι η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού και των επαγγελματιών του χώρου για το φρέσκο ευρωπαϊκό σπαράγγι και τα διατροφικά, γαστρονομικά και οικονομικά οφέλη, που απορρέουν από την κατανάλωσή του.
Φυσικά, η όλη προσπάθεια εκτείνεται, τα τελευταία χρόνια, στο να γνωρίσει και να αγαπήσει και ο Έλληνας καταναλωτής το σπαράγγι: «Σήμερα, μόλις το 2-3% της εγχώριας παραγωγής διατίθεται στην εσωτερική αγορά. Νομίζω πως αν οι καταναλωτές γνωρίσουν το σπαράγγι, αν σωστά ενημερωθούν, το ποσοστό αυτό εύκολα θα εκτοξευθεί σε διψήφιο νούμερο. Άλλωστε, το δικό μας σπαράγγι, εκτός απ’ τα μεγάλα οφέλη στον οργανισμό, έχει πολύ καλή γεύση. Και δεν είναι τυχαίο που πολλοί δεν μπορούν να το διακρίνουν απ’ το άγριο σπαράγγι», τονίζει ο κ. Κουτσουπιάς, εστιάζοντας και στο θέμα του αθέμιτου, όπως επισημαίνει, ανταγωνισμού από το Περού:
«Δυστυχώς, παρά τις όποιες ασφαλιστικές δικλείδες έχει θεσπίσει η Ε.Ε., το εισαγόμενο σπαράγγι από το Περού φτάνει ως “φρέσκο” στον καταναλωτή, παρά το γεγονός ότι μπορεί να έχουν παρέλθει 30 και 40 μέρες μέχρι να φτάσει από αυτή τη χώρα πέραν του Ατλαντικού».
Το ήμερο ευρωπαϊκό σπαράγγι, αυτό που καλλιεργείται στη χώρα μας, χαρακτηρίζεται από την ποιότητα της υφής και της γεύσης του, που του προσδίδουν το ήπιο μεσογειακό κλίμα και η ευφορία των ελληνικών εδαφών. Περιοχές μείζονος σημασίας για την καλλιέργεια του ελληνικού σπαραγγιού είναι η Καβάλα, ο Έβρος και η Αιτωλοακαρνανία. Πρόκειται για ένα γεωργικό προϊόν υψηλής διατροφικής, γευστικής αλλά και οικονομικής αξίας.
Η δε μεταποίησή του γίνεται με αυστηρές προδιαγραφές, σε πρωτοποριακό τεχνολογικό εξοπλισμό συσκευαστηρίων. Φυσικά, μιλάμε για πιστοποιημένο προϊόν, σε πλήρη εναρμόνιση με τις πλέον αυστηρές ευρωπαϊκές οδηγίες».
Προοπτικές και κόστος καλλιέργειας
Φέτος, η συνολική εγχώρια παραγωγή αναμένεται να κυμανθεί κοντά στους 10.000 τόνους. Φυσικά, οι προοπτικές για τα χρόνια που ακολουθούν είναι πιο αισιόδοξες, αυτό, όμως, θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες και κυρίως από τις κλιματολογικές συνθήκες που θα επικρατήσουν, εκτιμά ο κ. Κουτσουπιάς.
«Κινήσεις, πάντως, όπως αυτές του Α.Σ. ΑΧΕΛΩΟΣ, ο οποίος στράφηκε, ύστερα από δοκιμές σε πιλοτικούς αγρούς που έδωσαν θετικά αποτελέσματα, στο πράσινο και βιολογικό σπαράγγι, επιτρέπουν την αισιοδοξία για το μέλλον της καλλιέργειας, αφού σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, οι καταναλωτές προτιμούν το πράσινο σπαράγγι. Ανοίγονται έτσι και νέες αγορές», συμπληρωνει.
Σημειώνουμε, τέλος, ότι το κόστος παραγωγής στο σπαράγγι είναι περί το 1,2 ευρώ/κιλό, κυρίως επειδή απαιτούνται πολλά εργατικά. Ανάλογο είναι, ωστόσο και το κέρδος για τους καλλιεργητές, αφού η τιμή παραγωγού είναι περί τα 2,5 ευρώ/κιλό. Πρόκειται, συνεπώς, για μια εξαιρετικά αποδοτική καλλιέργεια και από οικονομικής άποψης.
Θετικές προοπτικές και για 2017
Για την καλλιέργεια επικοινωνήσαμε και με τον Διευθυντή της ΕΑΣ Καβάλας, Κλέαρχο Σαραντίδη ο οποίος μας τόνισε:
«Φέτος υπάρχει μεγάλη ζήτηση για τις καλλιέργειες ενώ θετικοί είναι οι οιωνοί και για το 2017». Και πρόσθεσε ότι: "η Ένωση συμμετέχει σε πρόγραμμα προώθησης του σπαραγγιού στην Ελλάδα και την ευρωπαϊκή αγορά (Γερμανία - Γαλλία) που ολοκληρώνεται φέτος. Μέσα από τα προγράμματα προσπαθήσουμε να ενημερώσουμε την Ελληνίδα νοικοκυρά για την χρήση του προϊόντος αλλά και για τις ευεργετικές του επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία. Το ελληνικό σπαράγγι – και το λέω μετά λόγου γνώσεως – είναι εξαιρετικής ποιότητας όπως και όλα τα υπόλοιπα προϊόντα που παράγονται στην ελληνική γη. Επίσης σε όλα τα event και εκθέσεις που έχουμε συμμετάσχει το σπαράγγι μας ξεχωρίζει πάντα για τη γεύση του. Είναι γνωστό άλλωστε ο τόπος μας, ο ήλιος μας και το έδαφός μας παράγουν εξαιρετικά προϊόντα". Τέλος ρωτήσαμε τον κ. Σαραντίδη σχετικά με την συσκευασία του προϊόντος που διαχειρίζεται η Ένωση: "Εμείς εδώ κάνουμε την τυποποίηση σε μισό κιλό, 6κιλο ή και χύμα και στην συνέχεια εξάγουμε στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης".
Συνδεδεμένη Ενίσχυση
Με ποσό ύψους 1,5 εκατ. ευρώ για το 2015 και έκταση αναφοράς στα 39.000 στρέμματα κάνει πρεμιέρα η συνδεδεμένη ενίσχυση για το σπαράγγι.
Όπως ορίζεται, δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι οι καλλιεργητές σπαραγγιού που καλλιεργούν κατ’ ελάχιστο 2 στρέμματα σπαράγγι σε επιλέξιμες εκτάσεις, χρησιμοποιούν ποικιλίες που είναι εγγεγραμμένες στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών και παραδίδουν από την 1η Ιανουαρίου έως και την 30η Ιουνίου κάθε έτους, τουλάχιστον 250 κιλά νωπού προϊόντος ανά επιλέξιμο στρέμμα στους εγκεκριμένους φορείς (ΑΣΟ, Ομάδες Παραγωγών και μεταποιητές).
Η συνολική περίοδος εφαρμογής της παρούσας αφορά τα ημερολογιακά έτη ενίσχυσης 2015 έως και 2020. Το ύψος της χρηματοδότησης προέρχεται από τους πόρους του άρθρου 53 του Καν (ΕΕ) 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και επιμερίζεται για κάθε έτος ως ακολούθως:
- Για το 2015 ενίσχυση στα 1.500.000 ευρώ
- Για το 2016 ενίσχυση στα 1.482.341 ευρώ
- Για το 2017 ενίσχυση στα 1.464.662 ευρώ
- Για το 2018 ενίσχυση στα 1.448.512 ευρώ
- Για το 2019 ενίσχυση στα 1.432.364 ευρώ
- Για το 2020 ενίσχυση στα 1.432.364 ευρώ.
εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ - περιοδικό Agricola
Τα σπαράγγια είναι πλούσια σε:
βιταμίνες του συμπλέγματος B (που δρουν ως συνένζυμα σε διεργασίες παραγωγής ενέργειας και αναπνοής των κυττάρων και βοηθάνε στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος)
φυλλικό οξύ ( που παίρνει μέρος στην βιοσύνθεση του νουκλεϊκού οξέος και των αμινοξέων, για την προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος και συμβάλλει στην υγεία του δέρματος)
θειαμίνη (Β1): ανάπτυξη, καλή λειτουργία της καρδιάς και του νευρικού συστήματος, αυξάνει την πνευματική δραστηριότητα
ριβοφλαβίνη (Β2): βοηθά στην ανάπτυξη και στην αναπαραγωγή, στην δημιουργία υγιούς δέρματος, νυχιών και μαλλιών. Βοηθά την όραση και καταπραΰνει οιδήματα στόματος, χειλιών και γλώσσας
νιασίνη ( Β3): απαραίτητη για την υγεία του δέρματος και του πεπτικού συστήματος
αντιοξειδωτικές ουσίες ( βιταμίνες ) – οι ουσίες αυτές εξουδετερώνουν αποτελεσματικά τις ελεύθερες ρίζες και τις μετατρέπουν σε νερό ή άλλες μη βλαβερές ουσίες, έχουν ισχυρή αντικαρκινική δράση.
βιταμίνη C: ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα προλαμβάνοντας μολύνσεις από βακτήρια και ιούς, αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου, διατηρεί υγιές τα ούλα, το δέρμα και επιταχύνει την ανάρρωση.
βιταμίνη E: προλαμβάνει και διαλύει τους θρόμβους, μειώνει την κόπωση και διαλύει την επούλωση των τραυμάτων. Προστατεύει τα αγγεία από την αρτηριοσκλήρωση, συμβάλλοντας στην μείωση της στεφανιαίας νόσου.
καροτένιο: προβιταμίνη της βιταμίνης Α η οποία ενισχύει την αδύνατη όραση, βελτιώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, συντελεί στη ανάπτυξη και συμβάλλει σε γερά οστά, υγιές δέρμα, μαλλιά, δόντια και ούλα.
φώσφορο: συμμετέχει σχεδόν σε όλες τις αντιδράσεις του οργανισμού, απαραίτητος στην ομαλή δομή των οστών και δοντιών. Σημαντικός για την ομαλή λειτουργία καρδιάς, νεφρών και νευρικού συστήματος.
ασβέστιο: υγιή οστά και δόντια.
μαγνήσιο: καλή λειτουργία της καρδιάς, νεύρων, μυών και σκελετού. Καταπολεμά το άγχος.
χαμηλά σε νάτριο και περιέχουν αρκετό κάλιο ( συνιστάται στους υπερτασικούς ,προστατεύει την καρδιά από αρρυθμίες).
Περιέχουν επίσης: ελάχιστες θερμίδες, μικρή ποσότητα πρωτεϊνών και υδατανθράκων, ασπαραγίνη ( ουσία με διουρητική δράση).
