Οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν το μήνα Οκτώβριο 2024 για την ανίχνευση υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων μέσα ή πάνω σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης.
Διάγραμμα 1. Οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν το μήνα Οκτώβριο 2024.
MRL: είναι το υψηλότερο επίπεδο υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων που είναι νομικά επιτρεπτό μέσα ή πάνω σε τρόφιμα ή ζωοτροφές, όταν τα φυτοφάρμακα εφαρμόζονται σύμφωνα με την ορθή γεωργική πρακτική. Στις αξιολογήσεις ασφάλειας των ανώτατων ορίων υπολειμμάτων (MRLs) της ΕΕ για τα φυτοφάρμακα ή στις προτάσεις για MRLs η χρόνια και οξεία έκθεση των καταναλωτών μέσω της διατροφής σε υπολείμματα φυτοφαρμάκων εκτιμάται με τη χρήση ενός μοντέλου υπολογισμού που έχει αναπτύξει η EFSA (EFSA PRIMo). Σκοπός του μοντέλου είναι η ταυτόχρονη εκτίμηση της βραχυπρόθεσμης και της μακροπρόθεσμης έκθεσης των καταναλωτών σε υπολείμματα φυτοφαρμάκων και η σύγκριση της εκτιμώμενης έκθεσης με τις τοξικολογικές τιμές αναφοράς για τον εντοπισμό πιθανών κινδύνων για την υγεία των καταναλωτών.
Διάγραμμα 2. Κατανομή των σημείων δειγματοληψίας που αφορά τους ελέγχους της εσωτερικής αγοράς για το μήνα Οκτώβριο 2024.
Διάγραμμα 3. Ποσοστιαία αναλογία (%) εγχώριων και εισαγόμενων προϊόντων, στα οποία έγιναν δειγματοληψίες το μήνα Οκτώβριο 2024 για την ανίχνευση υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Πίνακας 1. Τα τρόφιμα στα οποία ανιχνεύθηκαν μη εγκεκριμένες δραστικές ουσίες το μήνα Οκτώβριο 2024.
Σημειώνεται ότι τρόφιμα από τρίτες χώρες που περιέχουν δραστικές ουσίες των οποίων η έγκριση έχει ανακληθεί στην ΕΕ ή οι ουσίες αυτές δεν έχουν λάβει ποτέ έγκριση στην ΕΕ, μπορούν να εισάγονται νόμιμα στην Ελλάδα και τα υπόλοιπα Κράτη Μέλη, αρκεί η συγκέντρωσή τους στα τρόφιμα να μην υπερβαίνει τα αντίστοιχα MRLs.
Πίνακας 2. Τα τρόφιμα στα οποία ανιχνεύθηκαν υπερβάσεις υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων το μήνα Οκτώβριο 2024.
Σχετικά με τα δείγματα με πιθανή επικινδυνότητα για τους καταναλωτές, ισχύουν τα εξής:
▪ Το δείγμα αχλαδιών εντοπίστηκε σε λαϊκή αγορά, ήταν ελληνικής προέλευσης και είχε σε υπέρβαση τη μη εγκεκριμένη δραστική ουσία phosmet.
▪ Το δείγμα ελαιοποιήσιμων ελιών εντοπίστηκε σε μονάδα μεταποίησης, ήταν ελληνικής προέλευσης, και είχε σε υπέρβαση τις μη εγκεκριμένες δραστικές ουσίες dimethoate και omethoate. Για τις ουσίες αυτές δεν έχουν οριστεί σε επίπεδο ΕΕ τοξικολογικοί δείκτες.
▪ Το δείγμα φασολιών σόγιας (edamame) εντοπίστηκε σε supermarket, ήταν από την Κίνα και είχε σε υπέρβαση τις δραστικές ουσίες dinotefuran και prochloraz. Για την ουσία dinotefuran δεν έχουν οριστεί σε επίπεδο ΕΕ τοξικολογικοί δείκτες. Ø Το δείγμα επιτραπέζιων σταφυλιών εντοπίστηκε σε λαϊκή αγορά, ήταν ελληνικής προέλευσης και είχε σε υπέρβαση τη δραστική ουσία acetamiprid.
▪ Τα δείγματα τομάτας ήταν και τα δύο από την Τουρκία, το πρώτο εντοπίστηκε σε οπωροπωλείο, ενώ το δεύτερο κατά τους ελέγχους που διενεργούνται στους Συνοριακούς Σταθμούς Ελέγχου. Και στα δύο δείγματα εντοπίστηκε η δραστική ουσία indoxacarb.
Σημειώνεται ότι τα τρόφιμα που περιέχουν δραστικές ουσίες για τις οποίες δεν έχουν οριστεί σε επίπεδο ΕΕ τοξικολογικοί δείκτες, θα θεωρούνται δυνητικά επικίνδυνα για τους καταναλωτές, μέχρι να υπάρξουν επαρκή στοιχεία που να συνηγορούν για το αντίθετο..
Η χώρα μας το μήνα Οκτώβριο 2024 προχώρησε σε μία (1) κοινοποίηση στο «σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για την κοινοποίηση άμεσων ή έμμεσων κινδύνων για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων που προέρχονται από τρόφιμα ή ζωοτροφές (iRASFF)», που αφορούσαν υπολείμματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων μέσα ή πάνω σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης.
