H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία - δομικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που αποτελεί το νέο θεματολόγιο της Ευρώπης για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη.
Το νέο σχέδιο δράσης, το οποίο προβλέπει μέτρα για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων, αποσκοπεί να προσαρμόσει την οικονομία μας, ώστε να είναι κατάλληλη για ένα πράσινο μέλλον, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά μας, προστατεύοντας, παράλληλα, το περιβάλλον, και να δώσει νέα δικαιώματα στους καταναλωτές.
Το νέο σχέδιο δράσης, το οποίο αξιοποιεί το έργο που έχει επιτελεστεί από το 2015 και μετά, επικεντρώνεται στον σχεδιασμό και στην παραγωγή προϊόντων για μια κυκλική οικονομία, με σκοπό να εξασφαλίσει ότι οι πόροι που χρησιμοποιούνται παραμένουν στην οικονομία της ΕΕ όσο το δυνατόν περισσότερο. Τόσο το σχέδιο όσο και οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στο πλαίσιό του θα αναπτυχθούν με τη στενή συμμετοχή του κόσμου των επιχειρήσεων και της κοινότητας των ενδιαφερόμενων μερών.
Ο κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε τα ακόλουθα:
«Για να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα ως το 2050, να διαφυλαχθεί το φυσικό μας περιβάλλον και να ενισχυθεί η οικονομική μας ανταγωνιστικότητα, θα πρέπει η οικονομία μας να λειτουργεί εξ ολοκλήρου κυκλικά. Σήμερα, η οικονομία μας εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό γραμμική, δεδομένου ότι μόνο το 12 % των δευτερογενών υλικών και πόρων επιστρέφουν στην οικονομία. Πολλά προϊόντα χαλάνε πολύ εύκολα, δεν μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν, να επισκευαστούν ή να ανακυκλωθούν ή κατασκευάζονται για μία χρήση μόνο. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες αξιοποίησης τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές. Με το σημερινό σχέδιο δράσης προσπαθούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγονται τα προϊόντα και να ενδυναμώσουμε τους καταναλωτές, ώστε να κάνουν βιώσιμες επιλογές προς όφελος δικό τους και του περιβάλλοντος.»
Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους, δήλωσε τα ακόλουθα:
«Έναν πλανήτη έχουμε μόνο, τη Γη, κι ωστόσο το 2050 θα καταναλώνουμε σαν να είχαμε τρεις. Το νέο σχέδιο δράσης θα εντάξει την κυκλικότητα στη ζωή μας και θα επιταχύνει την πράσινη μετάβαση της οικονομίας μας. Προτείνουμε αποφασιστική δράση για να αλλάξουμε τον σημαντικότερο κρίκο της αλυσίδας βιωσιμότητας — τον σχεδιασμό του προϊόντος. Προτείνουμε μελλοντοστρεφείς δράσεις, που θα δημιουργήσουν επιχειρηματικές και εργασιακές ευκαιρίες, θα δώσουν νέα δικαιώματα στους Ευρωπαίους καταναλωτές, θα τιθασεύσουν την καινοτομία και την ψηφιοποίηση και, ακριβώς όπως η φύση, θα εξασφαλίσουν ότι τίποτε δεν πάει χαμένο.»
Η μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία έχει ήδη ξεκινήσει, καθώς οι επιχειρήσεις, οι καταναλωτές και οι δημόσιες αρχές που βρίσκονται στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία έχουν ήδη ενστερνιστεί το μοντέλο της διατηρήσιμης ανάπτυξης. Η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότι η μετάβαση προς την κυκλική οικονομία παρέχει ευκαιρίες για όλο τον κόσμο και δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο.
Το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία, που υποβλήθηκε σήμερα ως μέρος της βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ, προτείνει μέτρα για τα ακόλουθα:
Ιστορικό
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που παρουσίασε η Επιτροπή φον ντερ Λάιεν στις 11 Δεκεμβρίου 2019, ορίζει έναν φιλόδοξο χάρτη πορείας προς μια κλιματικά ουδέτερη κυκλική οικονομία, στην οποία η οικονομική ανάπτυξη αποσυνδέεται από τη χρήση πόρων. Η κυκλική οικονομία μειώνει την πίεση που ασκείται στους φυσικούς πόρους και αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας ως το 2050 και για την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας. Οι μισές από τις συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και περισσότερο από το 90 % της απώλειας της βιοποικιλότητας και της πίεσης από πλευράς υδάτινων πόρων οφείλονται στην εξόρυξη και επεξεργασία των πόρων.
Η κυκλική οικονομία θα έχει καθαρά θετικά οφέλη τόσο σε όρους ΑΕΠ όσο και σε όρους δημιουργίας θέσεων εργασίας, αφού η εφαρμογή φιλόδοξων μέτρων κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ της ΕΕ κατά επιπλέον 0,5 % ως το 2030, δημιουργώντας περίπου 700 000 νέες θέσεις εργασίας.