Η Διεθνής Ημέρα Καθαρής Ενέργειας στις 26 Ιανουαρίου ανακηρύχθηκε από τη Γενική Συνέλευση (ψήφισμα A/77/327) ως κάλεσμα ευαισθητοποίησης και κινητοποίησης δράσεων για μια δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση στην καθαρή ενέργεια προς όφελος των ανθρώπων και του πλανήτη.
Η 26η Ιανουαρίου είναι επίσης η ημερομηνία ίδρυσης του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA), ενός παγκόσμιου διακυβερνητικού οργανισμού που ιδρύθηκε το 2009 για να στηρίξει τις χώρες στην ενεργειακή τους μετάβαση, να χρησιμεύσει ως πλατφόρμα διεθνούς συνεργασίας και να παράσχει δεδομένα και αναλύσεις σχετικά με την τεχνολογία καθαρής ενέργειας, την καινοτομία, την πολιτική, τη χρηματοδότηση και τις επενδύσεις.
Καθαρή ενέργεια: για όλους...
Η ενέργεια βρίσκεται στον πυρήνα μιας διπλής πρόκλησης: να μην αφήσουμε κανέναν πίσω και να προστατεύσουμε τον πλανήτη. Και η καθαρή ενέργεια είναι ζωτικής σημασίας για τη λύση της.
Σε έναν κόσμο που παλεύει με την κλιματική αλλαγή, η καθαρή ενέργεια διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών και μπορεί επίσης να ωφελήσει τις κοινότητες που δεν έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες πηγές ενέργειας. Ακόμα και σήμερα, 685 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στο σκοτάδι - περισσότερο από το 80% από αυτούς στην υποσαχάρια Αφρική.
Η σύνδεση μεταξύ καθαρής ενέργειας, κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση ζητημάτων που αντιμετωπίζουν οι ευάλωτες κοινότητες παγκοσμίως.
Για τους πληθυσμούς χωρίς πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια, η έλλειψη αξιόπιστης ενέργειας εμποδίζει την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και τις οικονομικές ευκαιρίες και πολλές από αυτές τις αναπτυσσόμενες περιοχές εξακολουθούν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα για την καθημερινή τους ζωή, διαιωνίζοντας τη φτώχεια. Εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις, έως το 2030 περίπου 1,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν μη ασφαλή, ανθυγιεινά και αναποτελεσματικά συστήματα μαγειρέματος, όπως καύση ξύλου ή κοπριάς.
Αν και αυτή η κατάσταση βελτιώνεται γενικά, τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι ο αριθμός των ατόμων χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα αυξήθηκε στην πραγματικότητα κατά 10 εκατομμύρια το 2022, καθώς η αύξηση του πληθυσμού ξεπέρασε την πρόοδο. Ο κόσμος δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου βιώσιμης ανάπτυξης 7 (SDG7), ο οποίος αποσκοπεί στη διασφάλιση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή, αξιόπιστη, βιώσιμη και σύγχρονη ενέργεια για όλους έως το 2030.
… και για τον πλανήτη μας
Ωστόσο, η υιοθέτηση καθαρής ενέργειας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής.
Ένα μεγάλο κομμάτι των αερίων του θερμοκηπίου που καλύπτουν τη Γη και παγιδεύουν τη θερμότητα του Ήλιου παράγονται μέσω της παραγωγής ενέργειας, με την καύση ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, άνθρακας και φυσικό αέριο) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας.
Η επιστήμη είναι σαφής: για να περιορίσουμε την κλιματική αλλαγή, πρέπει να τερματίσουμε την εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα και να επενδύσουμε σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας που είναι καθαρές, προσβάσιμες, οικονομικά προσιτές, βιώσιμες και αξιόπιστες. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας - οι οποίες είναι διαθέσιμες σε αφθονία γύρω μας, που παρέχονται από τον ήλιο, τον άνεμο, το νερό, τα απόβλητα και τη θερμότητα από τη Γη - αναπληρώνονται από τη φύση και εκπέμπουν ελάχιστα έως καθόλου αέρια θερμοκηπίου ή ρύπους στον αέρα.
Ταυτόχρονα, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης είναι καίριας σημασίας. Χρήση λιγότερης ενέργειας για την ίδια παραγωγή – μέσω αποδοτικότερων τεχνολογιών στους τομείς των μεταφορών, των κτιρίων, του φωτισμού και των συσκευών, για παράδειγμα: εξοικονομεί χρήματα, μειώνει τη ρύπανση του άνθρακα και συμβάλλει στη διασφάλιση καθολικής πρόσβασης σε βιώσιμη ενέργεια για όλους.
Γνωρίζατε ότι
▪ Πάνω από το 75% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προέρχεται από την καύση ορυκτών καυσίμων για ενέργεια.
▪ Τα ρυπογόνα καύσιμα για μαγείρεμα προκαλούν 3,2 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως. Το καθαρό μαγείρεμα μπορεί να αποτρέψει πολλά από αυτά.
▪ Κάθε 1 δολάριο που επενδύεται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δημιουργεί 3 φορές περισσότερες θέσεις εργασίας από ό, τι στη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων.
Διαβάστε ακόμη: AΠΕ – τροφοδοτώντας ένα ασφαλέστερο μέλλον
